Frassati, Jałówka i Duch Święty

Cóż wspólnego mają: włoski dominikański błogosławiony Frassati, szkoła w Jałówce (obecne Gimnazjum im. św. Jana Bosko) i wileńska podominikańska świątynia? Łączy je gazeta „Spotkania”. I nie tylko dlatego, że tematy związane ze wspomnianymi miejscami i osobami były podejmowane na łamach pisma, którego wydawcą jest parafia pw. Ducha Świętego w Wilnie. „Natchnienie” do powołania katolickiego pisma, wydawanego po polsku, zrodziło się podczas uroczystości poświęconych bł. Frassatiemu. Zaś redaktorem gazety został ówczesny nauczyciel języka polskiego w Szkole Podstawowej w Jałówce – Tadeusz Jasiński.

Wilno, początek lat 90., pierwsze oddechy wolności – do kościoła, niegdyś należącego do Zakonu Kaznodziejskiego, przybywają ojcowie dominikanie, którzy rozpoczynają prężne duszpasterstwo wśród dzieci, młodzieży i dorosłych. Dzięki kontaktom z Wandą Gawrońską (siostrzenicą bł. Frassatiego), w akademickim kościele śś. Janów w Wilnie organizują wystawę ku czci błogosławionego. Dzieje się to w listopadzie 1992 roku. Po nabożeństwie i otwarciu wystawy, zostaje zorganizowane przyjęcie, w którym udział biorą nauczyciele, wykładowcy, kapłani. Tam powstaje decyzja, żeby przy kościele pw. Ducha Świętego w Wilnie wydawać katolickie pismo.

– Był to czas powstawania różnych inicjatyw medialnych: od lipca nadawało „Radio znad Wilii”, w Polsce od roku działalność prowadziło „Radio Maryja”. W Wilnie czuliśmy brak polskiej prasy religijnej, dlatego postanowiliśmy utworzyć swoje pismo – wspomina dawne dzieje ks. Tadeusz Jasiński, obecnie proboszcz parafii pw. Ducha Świętego. Jego to upatrzyli dominikanie, jako osobę odpowiednią, aby wziąć w swoje ręce ster redaktora naczelnego. Nie pomylili się: przez ćwierć wieku – pełniąc obowiązki nauczyciela młodzieży w szkole, potem alumna Wileńskiego Seminarium Duchownego, wreszcie kapłana, a obecnie proboszcza – nie porzucił pracy redaktorskiej i wiernie towarzyszy gazecie, nadając jej kształt.

Pod patronatem proboszcza

Ponieważ miała to być gazeta katolicka, pierwsze błogosławieństwo należało uzyskać od proboszcza parafii. Wówczas parafią Ducha Świętego kierował ks. prałat Jan Kasiukiewicz (obecnie proboszcz parafii mejszagolskiej). Do niego to inicjatorzy wydawania gazety zwrócili się o błogosławieństwo i pozwolenie. On też napisał pierwsze słowo powitalne do czytelników.

Kochani! Tym świątecznym numerem otwieramy wydawanie naszej parafialnej gazetki „Spotkania”. Chcemy, aby przyczyniła się ona do pogłębienia naszej wiary oraz przybliżyła nas do siebie. Pragniemy, aby te „Spotkania” prowadziły do spotkania z Bogiem i były świadectwem spotkania z Bogiem, dlatego zapraszamy do redagowania naszej gazety wszystkich parafian. Na Święta Bożego Narodzenia i Nowy Rok życzymy pokoju serca i Bożej radości. Ksiądz Proboszcz i Współpracownicy – życzenia w pierwszym numerze były wydrukowane jako pismo ręczne.

Tak się składa, że po 25 latach, czcigodny ksiądz prałat Jan Kasiukiewicz kieruje Słowo Boże w świątecznym numerze „Tygodnika”. Wszak nasz tygodnik, relacjonując życie Wileńszczyzny, często sięga do tematyki religijnej, współpracując w dziele szerzenia Słowa Bożego ze „Spotkaniami”.

Nazwa

– Chcieliśmy, żeby nazwa nowego pisma nieco intrygowała, ale też, żeby osoba niereligijna nie odrzuciła go od razu. Dzisiaj, z perspektywy 25 lat, sądzę, że był to trafny wybór. Teologia uczy, że prawdziwa wiara rodzi się od doświadczenia Boga w swoim życiu. Niektórzy bowiem swoją wiarę przeżywają jako nerwicę religijną i wtedy stawiają siebie w centrum: chłoną wszelkie informacje, szczegółowo przestrzegają przepisów, żyją tym, co się dzieje w Kościele, ale nie doświadczają Boga w swoim życiu. Tymczasem prawdziwe nawrócenie i wiara zaczyna się od osobistego spotkania ze Stwórcą, a wszystko inne (przestrzeganie przykazań, zaangażowanie w Kościele) jest efektem wcześniejszego doświadczenia łaski – tłumaczy ks. Tadeusz Jasiński.

W pierwszych latach wydawania stroną techniczną „Spotkań” (wówczas były dwutygodnikiem) zajęły się pracowniczki redakcji pisma „Znad Wilii” Renata Skrobot i Irena Dejnarowicz. Po trzech latach redakcja na stałe zadomowiła się przy kościele Ducha Świętego. M.in. dzięki wsparciu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej zakupiono sprzęt komputerowy, zaś makietowanie pisma przejęła Irena Ingielewicz, która pełni tę funkcję do dzisiaj. Zajmuje się też kolportażem i pozyskiwaniem środków dotacyjnych.

Pierwsi współpracownicy

Jak wspomina redaktor, nakład w pierwszych latach sięgał ponad 2 tys. egzemplarzy. Wkrótce zainteresowanie gazetą wzrosło w innych miejscowościach Wileńszczyzny.

– Zaangażowała się grupa aktywnych kapłanów, którzy wyszli z inicjatywą zmiany statusu „Spotkań” na gazetę diecezjalną. Wystaraliśmy się o pozwolenie pasterza archidiecezji wileńskiej i odtąd gazeta jest pismem diecezjalnym, a wydawcą pozostaje parafia Ducha Świętego. Wtedy też, a był to rok 1996, była załatwiona prenumerata – wspomina ks. Jasiński.

Kapłani, którzy wiele lat poświęcili gazecie – to przede wszystkim ojcowie dominikanie: śp. o. Witold Słabig, o. Dariusz Kantypowicz, o. Sławomir Brzozecki (do dzisiaj współpracuje z pismem); także: ks. prałat Wojciech Górlicki i ks. Zdzisław Bochniak. Na łamach gazety publikowali także klerycy wileńskiego seminarium oraz grono osób świeckich i sióstr zakonnych, m.in.: Czesława Paczkowska, dr Irena Mikłaszewicz, s. Faustyna Anna Ilewicz prowadzi stałą rubrykę „Stół Słowa”).

– Przez wiele lat do rubryki „Z życia wzięte” felietony pisała córka Stanisława Cata-Mackiewicza, Aleksandra Niemczykowa. Sama nawiązała z redakcją kontakt i przysyłała nam z Warszawy artykuły, które były publikowane pod pseudonimem amns – wspomina redaktor naczelny.

Jan Paweł II i kult Bożego Miłosierdzia

W roku 1993 Litwa żyła przygotowaniami do wizyty apostolskiej papieża Jana Pawła II. Włączyły się w to dzieło również „Spotkania”, drukując katechezy Ojca Świętego dotyczące Dekalogu. W specjalnym wydaniu zostały wydrukowane wszystkie przemówienia Jana Pawła II wygłoszone na Litwie.

Od pierwszych numerów gazeta włączyła się w szerzenie kultu Bożego Miłosierdzia. Pierwszą rubryką dotyczącą tej tematyki była: „Godzina trzecia”. Czytelnicy dowiedzieli się o skarbie, który posiadał wówczas kościół Ducha Świętego – oryginalny obraz Jezusa Miłosiernego, jak i to, kiedy należy odmawiać koronkę. W rubryce były drukowane fragmenty Dzienniczka św. Faustyny Kowalskiej. Od roku 1997 „Spotkania” były inicjatorem i organizatorem „Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej”, który odbywał się tuż po Wielkanocy, równolegle odbywał się Tydzień Miłosierdzia i dopóki autentyczny obraz znajdował się w świątyni Ducha Świętego, obchody Tygodnia miały charakter ogólnodiecezjalny. W ramach przedsięwzięć kulturalnych gościł wówczas w Wilnie teatr Leszka Mądzika z KUL-u, Maja Komorowska, występowali miejscowi artyści, odbywały się, zainicjowane przez śp. Jana Gabriela Mincewicza, Festiwale Pieśni i Poezji Religijnej „Ciebie, Boże, wysławiamy”.

Co ciekawe, że organizowane z rozmachem przedsięwzięcia religijno-kulturalne Tygodnia Miłosierdzia, dopasowane do Niedzieli Miłosierdzia, odbywały się na długo przed tym, zanim taka inicjatywa pojawiła się w Polsce. Wyprzedziło to o kilka lat oficjalnie ustanowione Święto Miłosierdzia w roku 2000.

Tematów i pomysłów nie brakuje

„Spotkania” towarzyszyły życiu Kościoła na Wileńszczyźnie i świecie, publikując rubryki „Z życia parafii” i „Z życia Kościoła”. Oddźwięk w gazecie znalazła działalność duszpasterska ojców dominikanów. Młodzież z „Rodzinki dominikańskiej” prowadziła stałe rubryki, dzieliła się wrażeniami z pielgrzymek, wyjazdów i wędrówek, publikowała świadectwa. Znalazły w nich miejsce materiały z organizowanych w szkołach przedsięwzięć religijnych. Sam redaktor przeprowadził wiele ciekawych wywiadów. Na łamach gazety znalazły się reportaże z jubileuszy urodzin kapłanów seniorów, m.in.: śp. ks. Wacława Verikasa, śp. ks. prałata Józefa Obrembskiego, ks. Antoniego Dilysa.

Ojciec Sławomir Brzozecki w latach 90. prowadził cykl artykułów o świętych, którzy są przedstawieni w kościele Ducha Świętego, a teraz, gdy po latach studiów powrócił do Wilna, publikuje kolejny cykl – „Poczet biskupów wileńskich”. Prof. ks. Tadeusz Krahel, wykładowca seminarium w Białymstoku, stale zamieszcza szkice historyczne dotyczące archidiecezji wileńskiej, czy też kapłanów-męczenników II wojny światowej i reżimu sowieckiego.

„Spotkania” były świadkiem powstania nowych form duszpasterstwa w diecezji, takich jak: piesze pielgrzymki (szczególne miejsce zajmuje Pielgrzymka Miłosierdzia Ejszyszki – Ostra Brama), ruch neokatechumenalny, czy też ostatnio – „Domowy Kościół”. Prowadzona była rubryka 2 plus 3, 4, 5 – poświęcona rodzinom wielodzietnym. Gazeta doczekała się także opracowania naukowego: praca magisterska „Problematyka wychowawcza w piśmie katolickim „Spotkania” (1992-1998)”, autorstwa katechetki Iwony Dudianiec, napisana i obroniona była w roku 2003 pod kierownictwem ks. dra Adama Skreczki na Papieskim Wydziale Teologicznym w Warszawie (Sekcja św. Jana Chrzciciela w Białymstoku).

– Kiedyś przemknęła mi myśl, żeby odejść z redakcji. Spotkałem wówczas zakonnika karmelitę, z którym rozmawialiśmy o tym, czym żyje Wilno. W pewnym momencie on mi mówi: „Tylko nie myśl rzucać „Spotkań”. Jego wypowiedź absolutnie nie nawiązywała do kontekstu naszej rozmowy. Odczytałem to, jako wolę Bożą i dokładam wszelkich starań, żeby czytelnicy przez „Spotkania” umacniali swego ducha – dzieli się spostrzeżeniami ks. Tadeusz Jasiński i zaprasza: Spotkajmy się w „Spotkaniach”!

Teresa Worobiej

"Rota"