Jak zaznaczył przewodniczący Sądu Konstytucyjnego – Litwa jest w gronie tych nielicznych państw Europy Zachodniej, gdzie prawo skargi konstytucyjnej nadal nie przysługuje obywatelom.
Jak stwierdził D. Žalimas – jest to dodatkowy instrument ochrony praw obywatelskich. Obecnie skargę do Sądu Konstytucyjnego może złożyć wyłącznie sąd, jeżeli uzna to za zasadne.
Przewodniczący Sądu podkreślił, że prawo do skargi konstytucyjnej przysługuje obywatelom większości państw europejskich, w tej liczbie w państwach sąsiadujących z Litwą – Polsce i na Łotwie. Poza tym, jak wskazuje doświadczenie państw europejskich, instytucja indywidualnej skargi konstytucyjnej zmniejsza liczbę skarg obywateli do instytucji międzynarodowych.
W 2007 litewski Sejm poparł propozycję wprowadzenia indywidualnej skargi konstytucyjnej. Zgodnie z przyjętą wówczas koncepcją instytucja indywidualnej skargi konstytucyjnej powinna była powstać w 2010 roku, lecz realizacja planu została wstrzymana z powodu kryzysu ekonomicznego. Wówczas też szacowano, że koszt ustanowienia nowej instytucji wyniesie około 700 tys. euro, plan przewidywał zbudowanie przybudówki przy Sądzie Konstytucyjnym i dodatkowe etaty.
Zgodnie z koncepcją, skargę do Sądu Konstytucyjnego będą mogli wnosić wszyscy obywatele, przedsiębiorstwa i organizacje, których prawa i wolności konstytucyjne są naruszane i które wyczerpały drogę prawną (uzyskały prawomocne orzeczenie lub ostateczną decyzję innych instytucji sądowych).
Na podst. BNS
