Program kulturalny EXPO 2025 finansowany jest m.in. ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Za organizację udziału Polski w EXPO 2025 odpowiada Polska Agencja Inwestycji i Handlu.
– Pytanie o faktyczną sprawczość kultury jest pytaniem wciąż aktualnym. Dziś ta sprawczość jest wyjątkowo wyraźna i wyjątkowo potrzebna. Dyplomacja kulturalna stałą się ważnym narzędziem politycznym, które nie ogranicza się już do promocji naszej tradycji czy naszej sztuki. Jest narzędziem umacniania wspólnot – mówiła Hanna Wróblewska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego podczas spotkania z dziennikarzami 31 marca 2025 r. – Kultura jest wspólna – to przekonanie leży u podstaw działań Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. A ten rok jest wyjątkowo ważny dla pokazywania polskiej kultury jako istotnej części światowej wspólnoty. Osią programu kulturalnego EXPO 2025 są trzy elementy: TRADYCJA, INNOWACYJNOŚĆ i RELACJE. Te trzy elementy mówią o tym, co łączy kultury polską i japońską – poszanowanie tradycji, nowoczesność, otwartość i oryginalność.
Program kulturalny EXPO 2025 jest przedłużeniem strategii wzmacniania pozycji polskiej kultury na arenie międzynarodowej, konsekwentnie prowadzonej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Realizowany jest przez instytucje: Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, Centrum Rozwoju Przemysłów Kreatywnych, Polski Instytut Sztuki Filmowej, FINA i Instytut Adama Mickiewicza.
EXPO to przestrzeń, gdzie spotkają się przedstawiciele łącznie 170 państw, regionów i organizacji międzynarodowych, aby podzielić się tym, co mogą zaoferować sobie nawzajem. Ma ją odwiedzić ponad 28 milionów osób. EXPO 2025 w Osace to dla Polski doskonała okazja, by podkreślić, jak istotną rolę odgrywa kultura w budowaniu przyszłości i jak jej wpływ wykracza daleko poza granice kraju.
Wystawa EXPO 2025 potrwa do 13 października 2025 r.
TRADYCJA: Tydzień z Chopinem
Podczas wystawy zaplanowano szereg wydarzeń inspirowanych twórczością polskiego kompozytora i pianisty. Przygotowano m.in. 500 recitali fortepianowych na żywo w kameralnej sali koncertowej Pawilonu Polski, z udziałem 25 młodych, utalentowanych artystów, rekomendowanych przez Instytut Chopina. Program Tygodnia z Chopinem obejmuje także Dzień Tańców Narodowych, Dzień z Rękopisami Chopina, Dzień Fortepianu Historycznego, czy koncerty Polish Cello Quartet z materiałem z płyty Chopin Project. 31 sierpnia zaplanowano Dzień Konkursu Chopinowskiego, wypełniony koncertami japońskich reprezentantów konkursu i zakończony pokazem filmu Pianoforte i spotkaniem z jego twórcami. Odwiedzający wystawę będą także mogli wziąć udział w konkursie wiedzy o Fryderyku Chopinie, w którym główną nagroda będzie pobyt w Polsce i bilety na Konkurs Chopinowski. Za program kulturalny Tygodnia z Chopinem odpowiada Narodowy Instytut Fryderyka Chopina.
INNOWACYJNOŚC: gaming, kino, animacja
Branża gier komputerowych stanowi dziś jedną z najprężniej rozwijających się gałęzi polskiej gospodarki kreatywnej i jej obecność na EXPO jest ważnym elementem budowania wizerunku Polski jako kraju nowoczesnego i innowacyjnego. Dlatego Centrum Rozwoju Przemysłów Kreatywnych przygotowało Festiwal Polskiego Gamedevu, podczas którego zaplanowano m.in. prezentację gier wideo jako interdyscyplinarnej formy sztuki, warsztaty, spotkania z twórcami i konkursy cosplay. Polski Instytut Sztuki Filmowej w ramach EXPO organizuje spotkania b2b polskich i japońskich producentów filmowych, koncerty z muzyką filmową w wykonaniu Chóru Uniwersytetu Morskiego w Gdyni czy pokazy polskich filmów w kinach studyjnych Osaki. Dodatkowo zrealizuje wystawy polskich plakatów filmowych oraz warsztaty filmowe przed Pawilonem Polskim. Z kolei Filmoteka Narodowa - Instytut Audiowizualny przygotowała dla odwiedzających EXPO Fantastyczny Tydzień z Filmem Polskim - podróż przez polskie kino klasyczne, poświęcone fantastyce naukowej, która zrodziła się za żelazną kurtyną. Wydarzeniom będą towarzyszyć warsztaty filmu poklatkowego, nawiązującego do kultowego komiksu dla dzieci i młodzieży oraz serialu animowanego „Kajko i Kokosz”. Istotnym elementem programu będzie premiera rozszerzonego o archiwalne materiały filmu „Kanał” w reż. Andrzeja Wajdy.
RELACJE: PO!land (ポ！ランド)
„PO” to japońska onomatopeja wyrażająca zachwyt i zdumienie. Przygotowane przez Instytut Adama Mickiewicza wydarzenia kulturalne odbędą się pod hasłem PO!land (ポ！ランド), wyrażającym otwarcie się na nowe, zaskakujące połączenia w sztuce, nauce i kulturze. Propozycje zainicjowane przez IAM to część szerszego programu rozwijania relacji kulturalnych polsko-japońskich czego przykładem będzie wystawa Kojiego Kamojiego. Dla odwiedzających przygotowano także wystawy Yuriko Sasaoki: Polonia x Skłodowska-Curie’s Magic Lab – The Power of Migration, HAWROT: Wereable Art – Unseen Threads oraz koncerty muzyki alternatywnej w wykonaniu zaproszonych artystów na Placu Namba w Osace.
Polska kreatywność jako fundament przyszłości
Obecność Polski na EXPO 2025 to nie tylko prezentacja osiągnięć, ale także aktywny dialog z globalną społecznością. Ministerstwo Kultury chce w ten sposób stworzyć przestrzeń, w której polscy twórcy mogą otworzyć nowe drzwi do współpracy, a polska kultura - inspirować i budować pozytywne relacje.
– Nasza obecność w Osace jest przemyślaną strategią umacniania wizerunku Polski jako kraju innowacyjnego, otwartego i pełnego twórczej energii. Ta strategia wymaga szerokiej perspektywy – nie możemy mówić o kulturze w oderwaniu od współczesnych trendów, zmian społecznych czy gospodarczych. Polska to nie tylko wielcy kompozytorzy, malarze czy pisarze, ale również innowatorzy, projektanci, twórcy gier wideo i liderzy nowych form sztuki cyfrowej. Dlatego tak intensywnie działamy na rzecz promocji polskiej kultury za granicą. Nie tylko w ramach nadchodzącego EXPO, ale w ramach trwających projektów: Sezonów Kulturalnych Polsko-Rumuńskiego i Polsko-Brytyjskiego, czy polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Te platformy wymiany kulturowej będą oddziaływały przez lata – dodaje Hanna Wróblewska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego.
Inf. MKIDN
