Agenda Strategiczna UE na lata 2024

Program strategiczny UE na lata 2024–2029 jest opracowywany przez przywódców państw członkowskich, którzy razem omawiają i uzgadniają kierunki oraz cele działań politycznych wspólnoty na najbliższe lata. W coraz bardziej złożonym i niestabilnym świecie, Unia staje przed nowymi wyzwaniami gospodarczymi oraz geopolitycznymi.

– Unia Europejska znalazła się na rozdrożu. Dyskusja o tych wyzwaniach Unii Europejskiej, które są przed nami, nie tylko nabiera tempa, ale także charakteryzuje się dzisiaj kilkoma podstawowymi dylematami: czy iść w kierunku uwspólnotowienia – coraz większej liczby różnych regulacji, spraw dotyczących produkcji, gospodarki, migracji, spraw wewnętrznych, spraw zagranicznych, bezpieczeństwa, czy raczej skoncentrować się na tych wyzwaniach, które są najważniejsze i pomagać sobie nawzajem – powiedział premier Mateusz Morawiecki.

Liderzy wybranych państw Unii Europejskiej rozmawiali również o wzmocnieniu NATO w kontekście Ukrainy, ale również o wyzwaniach energetycznych czy klimatycznych. Szef polskiego rządu podniósł kwestię wyłączenie wydatków na obronność poza regulacje, które mogą uruchomić procedury związane z nadmiernym deficytem. Polska wydaje około 4 proc. PKB na obronność, a deficyt to 4,5 proc. – zatem ogromna większość tego deficytu zależy właśnie od wydatków na obronność.

Polskie stanowisko w sprawie reformy traktowej UE

Główne zmiany, proponowane w ramach reformy traktatowej, obejmują eliminację zasady jednomyślności, czyli możliwości weta, w głosowaniach w Radzie Unii Europejskiej oraz masowe przeniesienie kompetencji z poziomu państw członkowskich na poziom UE. Zmiany mają znacznie rozszerzyć kompetencje współdzielone, które obejmowałyby 8 nowych obszarów: politykę zagraniczną i bezpieczeństwa, ochronę granic, leśnictwo, zdrowie publiczne, obronę cywilną, przemysł oraz edukację.

– Mam przekonanie, że tutaj, z tej dyskusji, wychodzimy wzmocnieni tą myślą, że to państwa członkowskie – na zasadzie subsydiarności – powinny podejmować większość decyzji – podkreślił szef polskiego rządu. I dodał: – Tam, gdzie interesy państwa członkowskiego wchodzą w grę, to instytucje tego państwa – rząd, Sejm (u nas, w Polsce) – powinny mieć pierwszoplanowe znaczenie, fundamentalne znaczenie dla wytyczania priorytetów.

Poprzedni nieformalny szczyt w Granadzie

Wcześniej liderzy państw UE przeprowadzili strategiczną dyskusję na nieformalnym szczycie Rady Europejskiej w Grenadzie 6 października 2023 r. Premier Mateusz Morawiecki na spotkaniu europejskich przywódców w Hiszpanii omawiał m.in. temat nielegalnej migracji. Polskie granice są zabezpieczone i kontrolowane, lecz niektóre kraje europejskie szukają sposobów na zarządzanie imigracją. Nie ma zgody polskich władz na unijne propozycje przymusowej relokacji nielegalnych imigrantów.

Nieformalne spotkanie europejskich liderów w Grenadzie zwieńczono deklaracją. Dzięki polskiemu wetu, nie przyjęto zapisów, które wyraziłyby wolę przymusowego przyjmowania imigrantów.

premier.gov.pl