Już w 2022 roku Muzeum Narodowe w Lublinie przygotowało przy wsparciu i patronacie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego pierwszą w Polsce wystawę poświęconą życiu i twórczości jednej z najwybitniejszych artystek polskiego pochodzenia – Tamary Łempickiej. Wystawa zatytułowana „Tamara Łempicka – kobieta w podróży” (marzec – sierpień 2022) ukazała niezwykłe zainteresowanie polskiej publiczności twórczością artystki. Ekspozycję odwiedziło ponad 86.000 zwiedzających.
Niesłabnące zainteresowanie twórczością Łempickiej, współpraca z rodziną malarki oraz z prowadzoną przez nią fundacją Tamara Lempicka Estate pozwoliła Muzeum Narodowemu w Lublinie na rozpoczęcie szeroko zakrojonych starań o stworzenie stałej ekspozycji poświęconej życiu i twórczości Tamary Łempickiej na Zamku Lubelskim.
Zakupiona do zbiorów Muzeum Narodowego w Lublinie kolekcja, na którą składa się dwanaście płócien oraz sześć prac na papierze ma ogromną wartość merytoryczną dla badaczy twórczości artystki, ze względu na jej przekrojowy charakter, reprezentujący wszystkie okresy twórczości malarki, od lat 20. po 70. XX wieku.
Prezentowane od 23 czerwca 2023 roku w siedzibie głównej muzeum dzieła Tamary Łempickiej ukazują styl artystki wypracowany w jeszcze w latach 30. XX w., w którym malarka posługuje się mocnym rysunkiem, wyrazistym światłocieniem, surowością formy oraz ostrością koloru. Obiekty z lat 40-tych XX w. reprezentują twórczość, w której odnaleźć można wpływy sztuki dawnej oraz edukacji w pracowni Andre Lhote’a. Przykładem może być tu obraz „Cytryna”, w którym prozaiczne przedmioty ukazane zostały w starannych aranżacjach. Wyjątkowa kompozycja osadzona w otwartej przestrzeni stajni zawiera także przesłanie moralne, nakazujące myślenie o upływie czasu i przemijalności rzeczy. Dzieła z lat 50. i 60. XX w., stanowią natomiast doskonały przykład wypracowywania przez Łempicką nowego języka malarskiego. W pracach z tego okresu można zauważyć powolne odejście od zdefiniowanego w latach 30. XX w. stylu. Artystka nie rezygnując jednak z tematu jakim był akt czy martwa natura coraz częściej skłaniała się ku przedstawieniom pozbawionym mocnej geometryzacji postaci. Natomiast obiekty z lat 70. i 80. XX w., ukazują kolejne nowe konwencje w malarstwie artystki.
W zakupionym zbiorze można zaobserwować zarówno zmianę techniki malarskiej, jak i odejście od klasycznych motywów w stronę malarstwa abstrakcyjnego. Obrazy malowane za pomocą szpachli o monochromatycznej, rozświetlonej, rozmytej palecie barw zaczynają ujawniać wrażliwość Łempickiej na nagłe zmiany światła. Natomiast kompozycje abstrakcyjne nie są wyłącznie próbą ponownego zainteresowania swoją sztuką amerykańskiej krytyki, ale pewnego rodzaju zróżnicowanym dialogiem z tradycją malarstwa abstrakcyjnego. Artystka posługując się skomplikowanymi układami przenikających się wstęg, barwnych pasów oraz geometrycznych form wypełnionych zróżnicowaną fakturą malarską, tworzy nowy język, który staje się aktualizacją dekoracyjnych aspektów jej malarstwa.
Do tej pory w polskich zbiorach państwowych znajdowały się tylko dwa obrazy Tamary Łempickiej: „Lasstitude” z 1927 r. w Muzeum Narodowym w Warszawie oraz „Martwa natura” z ok. 1950 r. w Muzeum Mazowieckim w Płocku.
Inf. Muzeum Narodowego w Lublinie
