Wicepremier Piotr Gliński przekazał, że wraz z otwarciem Klasztorka zakończyła się odbudowa Muzeum Książąt Czartoryskich.
– W ciągu dwóch lat od zakupu kolekcji Czartoryskich odbudowaliśmy Pałac, a jego piękne wnętrza zostały udostępnione zwiedzającym. Były jednak jeszcze inne budynki, tworzące cały kompleks nieruchomości Czartoryskich, jak Arsenał czy Klasztorek, które zostały zakupione wraz z kolekcją oraz prawami do strat wojennych. Jeśli udałoby się odszukać „Portret Młodzieńca” Rafaela, to należy on do Skarbu Państwa, a w tym budynku znajduje się pusta rama, która czeka na to dzieło – powiedział prof. Piotr Gliński.
Szef resortu kultury poinformował, że cała kolekcja Muzeum Czartoryskich, łącznie z Biblioteką, liczy 230 tys. obiektów.
– Tak wielkie zasoby muszą mieć odpowiednią przestrzeń, żeby mogły być prezentowane, i Klasztorek to umożliwi. Ta ekspozycja jest nieco inna od dotychczas dostępnej, ale jest także fascynująca i ciekawa. Zawiera pamięć i piękno, które dla nas są tak ważne – podkreślił prof. Piotr Gliński.
Przekazał, że całość inwestycji – remont, konserwacja i aranżacja Pałacu, Arsenału i Klasztorka – wyniosła 75 mln zł. Podkreślił także wagę profesjonalizmu muzealników i zaplecza muzealnego.
Wicepremier Gliński przypomniał, że Klasztorek jest jedną z 6 272 inwestycji zrealizowanych lub sfinansowanych w ciagu ostatnich 7 lat przez MKiDN. Podkreślił jednak, że liczba inwestycji zrealizowanych w obszarze kultury w ciągu dwóch kadencji będzie zdecydowanie wyższa.
– Za kilka tygodni będziemy podawali nowe liczby – aktualnie podsumowujemy tegoroczne inwestycje oraz inwestycje uruchomione w ramach programów ministra. Wiele z nich przeprowadzono w Krakowie np. w Muzeum Narodowym, w Zamku na Wawelu, a także w kilku innych instytucjach – powiedział minister kultury.
– To wszystko udaje się nam realizować także dzięki poświęceniu, oddaniu i pasji, który możemy określić mianem etosu muzealnika. To rzecz niebywale cenna, przypominająca etos polskiej inteligencji. Często narzekamy, że prawdziwa inteligencja i jej wartości zanikają. Tym bardziej chcemy podkreślić, że wśród ludzi polskiej kultury, wśród muzealników, ten etos istnieje. Ludzie, którzy przez lata byli niedoceniani i słabo opłacani, budowali oraz dbali o instytucje muzealne na najwyższym poziomie, za co serdecznie dziękuję – powiedział minister kultury.
Wicepremier przypomniał, że od 2010 r., kiedy rozpoczął się remont wszystkich nieruchomości, do 2016 roku nie działo się właściwie nic.
– Nasze wspólne decyzje o zakupie kolekcji, a następnie o zainwestowaniu środków publicznych w odbudowę Muzeum Czartoryskich były konieczne i przyniosły nam piękno i pamięć, które dziś budują naszą wspólnotę – podsumował wicepremier Gliński.
Klasztorek. Muzeum Książąt Czartoryskich
Klasztorek to część Muzeum Książąt Czartoryskich, która łączy Pałac Czartoryskich z Arsenałem dwiema malowniczymi przewiązkami. Nazwa Klasztorek przypomina, że zanim to miejsce stało się własnością Czartoryskich, należało do sąsiedniego klasztoru Pijarów. Dzięki otwarciu Klasztorka, ostatniej części kompleksu łączącej Pałac Czartoryskich z Arsenałem, Muzeum Książąt Czartoryskich jest w pełni dostępne dla publiczności.
Muzeum Narodowe w Krakowie prowadziło remont Klasztorka od 2021 roku. Inwestycja miała na celu przywrócenie pierwotnej funkcji ekspozycyjnej oraz modernizację zabytkowego budynku wraz z detalem architektonicznym oraz wyposażeniem ekspozycji w postaci etalażu ekspozycyjnego oraz pomieszczeń towarzyszących.
Ekspozycja Klasztorka prezentuje to, co znalazło się poza współczesnym kanonem muzealnictwa, a co – w przeciwieństwie do innych tego rodzaju europejskich zbiorów – przetrwało do dziś, nadając kolekcji Czartoryskich unikatowy charakter. Składa się z obrazów i starannie dobranych przedmiotów, natomiast zabytkowe wnętrza i meble tworzą niepowtarzalny klimat. Na wystawie w Klasztorku odwiedzający mogą zobaczyć także przedmioty związane z polskimi królami, bohaterami narodowymi, muzykami, poetami i pisarzami (np. Julian Ursyn Niemcewicz, Fryderyk Chopin czy Marcelina Czartoryska). Ważnym aspektem ekspozycji jest także przypomnienie historii zbiorów podczas powstania listopadowego, Wielkiej Emigracji i przeniesienia kolekcji do paryskiego Hôtel Lambert. W Klasztorku znajduje się kolekcja rzemiosła artystycznego, numizmatów i medali oraz Gabinet Rycin, obejmujący znakomite grafiki, które będą prezentowane w ramach wystaw czasowych w Pałacu.
Wystawa łączy dwa wątki. Pierwszy uzupełnia narrację historyczną, rozpoczętą w Pałacu, o okres napoleoński, czasy Powstania Listopadowego oraz Wielkiej Emigracji, kulminując w centralnie usytuowanym XIX-wiecznym „salonie” paryskim i krakowskim, z fortepianem księżnej Marceliny z Radziwiłłów oraz jej zbiorem pamiątek po Chopinie. Drugi wątek prezentuje atrakcyjne memorabilia ze zbiorów puławskich, będące swego rodzaju galerią osobistości trwale zapisanych w dziejach i kulturze Europy oraz świata. Tutaj, obok innych cennych precjozów, znajdzie się m.in. krzesło Szekspira. Atrakcją jest nowo otwarty Gabinet Medali oraz tzw. Ciekawości – pomieszczenia, które zachowały charakter dawnego magazynu.
Najciekawsze eksponaty w Klasztorku to m.in. obrazy „Św. Anna Samotrzeć”, „Zwiastowanie Marii”, „Portret mężczyzny” uważany za portret Wilhelma Tella, „Portret Henryka IV, króla Francji”, „Portret Jeana-Jacques’a Rousseau”, „Portret księcia Józefa Poniatowskiego”, popiersie Adama Jerzego Czartoryskiego – dzieło Klemensa Boryczewskiego czy popiersie Władysława Czartoryskiego wyrzeźbione przez Wiktora Brodzkiego.
W Klasztorku można zobaczyć także pamiątki po Napoleonie Bonapartem, Jamesie Cooku, Jeanie-Jacques’u Rousseau, cesarzu Karolu V, królu Franciszku I, królu Anglii Henryku VIII, relikwiarze ze szczątkami Cyda i Jimeny Díaz, Piotra Abelarda i Heloizy, biżuterię patriotyczną związaną z okresem powstania styczniowego. Ponadto wystawa obejmuje przedmioty używane przez przedstawicieli rodziny Czartoryskich: ubiory, biżuteria, przybory toaletowe czy osobiste, broń oraz medale.
MKiDN
