– Praca psychologów i specjalistów w Polskich szkołach jest po to, by zaradzić pojawiającym się problemom – mówił minister Przemysław Czarnek podczas konferencji prasowej. Szef MEiN podkreślał, że wprowadzane zmiany są odpowiedzią m.in. na problemy wynikające z pandemii COVID-19.

Wiceminister Marzena Machałek wskazywała z kolei na komplementarność działań pomocowych związanych ze wsparciem dzieci i młodzieży. Mówiła o zapewnieniu dodatkowych zajęć specjalistycznych dla uczniów, uruchomieniu nowych, finansowanych przez resort kierunków studiów podyplomowych oraz zapewnionych w budżecie państwa środkach na zwiększenie liczby etatów psychologów i pedagogów w szkołach.

Sekretarz Stanu w MEiN zwróciła uwagę, że wprowadzone rozwiązania zostały przygotowane we współpracy z ekspertami i specjalistami z różnych dziedzin: – Przygotowaliśmy rozwiązania z ekspertami i naukowcami. Rozwiązania te mają wspierać dzieci i zapewnić im odpowiednią do ich potrzeb edukację. W polskim systemie ponad 60 proc. uczniów objętych kształceniem specjalnym są w szkołach ogólnodostępnych. 1/3 dzieci w szkołach ogólnodostępnych doświadcza problemów psychologicznych. Polska szkoła musi na te wyzwania odpowiedzieć i odpowiada.

– Wprowadzamy również stanowisko pedagoga specjalnego w szkołach ogólnodostępnych. Bardzo ważna jest wczesna pomoc rodzinie, gdy dowiaduje się, że ich dziecko może być z niepełnosprawnością – dodała wiceminister Marzena Machałek.

Więcej psychologów i pedagogów w szkołach

17 maja 2022 r. Prezydent RP podpisał ustawę o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. W nowych regulacjach znalazły się rozwiązania dotyczące m.in. standaryzacji zatrudnienia specjalistów w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych. Rozwiązania w tym zakresie będą wprowadzane stopniowo, do 1 września 2024 r. Wdrażanie pierwszego etapu standaryzacji zatrudniania w przedszkolach i szkołach nauczycieli psychologów, pedagogów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i pedagogów specjalnych rozpocznie się od 1 września 2022 r. Wymiar zatrudnienia będzie zależny od liczby dzieci w szkole lub placówce.

Dzięki wprowadzonym zmianom możliwy będzie wzrost liczby specjalistów w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych:

- od 1 września 2022 r. do 31 sierpnia 2024 r. – z 22 tys. do 38 tys.,
- od 1 września 2024 r. – do 51 tys.
- 700 mln zł na organizację pomocy psychologiczno-pedagogicznej w 2022 r.

Na pierwszy etap standaryzacji zatrudnienia nauczycieli psychologów, pedagogów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i pedagogów specjalnych od września 2022 r. Ministerstwo Edukacji i Nauki przeznaczy 520 mln zł. Ponadto od 1 marca w szkołach realizowane są zajęcia specjalistyczne z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej w dodatkowym wymiarze godzin. Na ten cel MEiN przekazało 180 mln zł. Kwota ta pozwoli na zrealizowanie ok. 3 mln dodatkowych godzin zajęć korekcyjno-kompensacyjnych, logopedycznych, rozwijających kompetencje emocjonalno-społeczne oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym.

Dlaczego potrzebne jest wsparcie?

Statystyki pokazują, że coraz więcej uczniów wymaga specjalistycznej pomocy. Co trzeci uczeń obejmowany jest pomocą psychologiczno-pedagogiczną, a 9 proc. dzieci i młodzieży poniżej 18. roku życia ma zaburzenia psychiczne, które wymagają profesjonalnej pomocy. Kształceniem specjalnym objętych jest 4 proc. uczniów (185 775 osób), a wczesnym wspomaganiem rozwoju ponad 66 tys. dzieci.

Rosnące potrzeby uczniów powodują, że konieczna jest koordynacja działań pomocowych, także tych udzielanych na wczesnym etapie, oraz trafne adresowanie środków w budżecie państwa na realizację potrzeb dzieci i uczniów oraz ich efektywniejsze wykorzystanie.

Subwencja oświatowa na organizację kształcenia dzieci z niepełnosprawnością

Subwencja oświatowa na organizację kształcenia specjalnego wzrasta w szybszym tempie niż ogólna kwota subwencji oświatowej. W 2022 r. kwota przekazywana z budżetu państwa na kształcenie uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wyniosła około 11 mld zł, co stanowi około 20 proc. całej subwencji oświatowej przekazywanej na około 5 proc. uczniów.

Edukacja wysokiej jakości dla wszystkich

Większość dzieci z niepełnosprawnościami (64,6 proc.) uczęszcza do szkół ogólnodostępnych, dlatego ważne działanie na rzecz wysokiej jakości edukacji dla wszystkich.

Wybrane działania na rzecz edukacji wysokiej jakości dla wszystkich:

- szkolenia nauczycieli, specjalistów, organów prowadzących – docelowo 28 tys. osób – kwota 52 mln zł,
- materiały metodyczne dla nauczycieli – do końca czerwca 2022 r.,
- działania pilotażowe (asystent ucznia, specjalistyczne centra, ocena funkcjonalna) na łączną kwotę 111,3 mln zł,
- 23 Specjalistyczne Centra Wspierające Edukację Włączającą.

Łączna wartość środków UE i budżetu państwa przeznaczona poza subwencją oświatową na ten cel to 219 mln zł. W nowej perspektywie finansowej UE zaplanowano 0,5 mld zł.