Minister Ziobro zwróci się z wnioskiem do Rady Ministrów o przyjęcie uchwały w sprawie zabezpieczenia środków finansowych w ramach wieloletniego programu „Budowa Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie”. Zabezpieczenie finansowe pozwoli w pierwszym kwartale 2021 r. rozpisać przetarg na przebudowanie istniejących obiektów, aranżację wystaw stałych i odpowiednie wyposażenie placówki zgodnie z opracowaną dokumentacją budowlaną. Minister Sprawiedliwości poprosił Radę Muzeum o poparcie wniosku.
Placówka, która mieści się w budynkach dawnego więzienia – zdaniem ministra Ziobro – stanowi ważny element kształtowania naszej pamięci i tożsamości oraz przypomina o bolesnych czasach komunizmu.
Powołana właśnie rada będzie zajmować się nadzorowaniem wypełniania przez muzeum swojej misji i coroczną oceną działalności placówki.
W jej skład weszli: prof. dr hab. Jan Żaryn, Jan Józef Kasprzyk, dr hab. Sławomir Cenckiewicz, dr hab. Filip Musiał, dr hab. Piotr Niwiński, dr Wojciech Frazik, dr Maciej Korkuć, dr Kazimierz Krajewski, dr Tomasz Łabuszewski, dr Karol Nawrocki, Paweł Kurtyka, Piotr Mazurek, Kajetan Rajski, Michał Wołłejko.
Nowa rada odbyła dziś swe pierwsze posiedzenie z udziałem ministra Zbigniewa Ziobro, wiceministra Sebastiana Kalety oraz dyrektora Muzeum Jacka Pawłowicza.
Muzeum zostało powołane przez Ministra Sprawiedliwości Zbigniewa Ziobro w lutym 2016 r. na terenie byłego Aresztu Śledczego przy ulicy Rakowieckiej 37, gdzie w latach 40. i 50. XX w. odbywały się egzekucje oraz potajemne pochówki ofiar zbrodni komunistycznych. Od 2016 r. Instytut Pamięci Narodowej prowadzi tu systematyczne prace poszukiwawcze, dzięki którym odnaleziono szczątki kilkudziesięciu zamordowanych tu osób. Trwa ustalanie ich tożsamości.
1 marca br. Minister Zbigniew Ziobro podjął decyzję o przekształceniu Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w państwową instytucję kultury. Na mocy zarządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 8 czerwca 2020 r. w sprawie utworzenia rejestru instytucji kultury, których organizatorem jest Minister Sprawiedliwości, powstał rejestr, do którego zostało wpisane Muzeum. Na mocy zarządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 8 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia Pełnomocnika Ministra Sprawiedliwości do spraw Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, Pan Jacek Pawłowicz został ustanowiony przez Ministra Sprawiedliwości jego pełnomocnikiem i dyrektorem muzeum.
W styczniu 2017 r. rozstrzygnięto konkurs na koncepcję architektoniczną Muzeum. Zgodnie ze zwycięskim projektem, który przedstawił zespół M.O.C. Architekci z Katowic, centralnym elementem placówki będzie mur z tablicami upamiętniającymi osoby zamordowane w mokotowskim więzieniu w okresie stalinizmu. Poza tym eksponowane będą tam tablice upamiętniające inne ofiary komunistycznego reżimu oraz bohaterowie walki z nim. W oparciu o wybraną koncepcję architektoniczną sporządzono dokumentację budowlaną, która została odebrana w styczniu 2020 roku, uzyskano również pozwolenie na budowę. Kolejnym etapem powinno być rozpisanie przetargu i przystąpienie do realizacji inwestycji.
Cztery budynki zostaną zaadaptowane na wystawę stałą, której projekt dyrekcja Muzeum przyjęła w sierpniu 2019 r. Wystawa będzie złożona z czterech segmentów: Żołnierze Wyklęci (historia antykomunistycznej konspiracji), więźniowie polityczni (najważniejsze procesy polityczne od połowy lat czterdziestych XX w.), bezpieka (historia resortu bezpieczeństwa) oraz X Pawilon (odtworzone więzienie z okresu stalinowskiego – Miejsce Pamięci Narodowej). Powierzchnia wszystkich ekspozycji wyniesie ok. 7000 metrów kw.
Dzięki zbiórce pamiątek, które Muzeum prowadzi, zgromadzono już ponad 15 tysięcy eksponatów, m.in. druki, listy, przedmioty użytkowe i artystyczne oraz nagrania świadectw. Na terenie placówki powstanie też nowoczesne Centrum Edukacyjne z salami konferencyjnymi, kinem oraz salą audytoryjną. Odbywać się tu będą warsztaty, lekcje muzealne, pokazy filmów oraz konferencje naukowe.
Już od kwietnia 2016 r. przy muzeum działa Biuro Edukacji Historycznej, które udostępnia zwiedzającym historyczną część byłego Aresztu Śledczego. Odwiedziło ją ponad 45 tysięcy osób. Muzeum jest także m.in. aktywne w mediach społecznościowych.
Biuro Komunikacji i Promocji
Ministerstwo Sprawiedliwości
