Jak mówił podczas prezentacji w warszawskim Centrum Edukacyjnym IPN zastępca prezesa Instytutu prof. Krzysztof Szwagrzyk, aplikacji powstała dlatego, że „trzeba zrobić coś znacznie więcej w kierunku [...] aby ta nasza wiedza wynikająca z prac na »Łączce« stała się wiedzą powszechną”. – Uznaliśmy, że w świecie, w którym żyjemy, tą najwłaściwszą formą będzie opracowanie wirtualne „Łączki” – podkreślił.
Aplikacja umożliwia zobaczenie wirtualnego obrazu tej części cmentarza z lat stalinowskich oraz przebiegu kolejnych etapów prac archeologicznych i ekshumacyjnych prowadzonych przez zespół prof. Szwagrzyka w czasach współczesnych.
Aplikacja multimedialna jest efektem prac zespołu historyków, archeologów, grafików i programistów. Umożliwia ona poznanie całego planu kwatery „Ł” z dalekiej oraz bliskiej perspektywy. Aplikacja prezentuje też wszystkie zmiany, jakie zachodziły na tej części cmentarza.
Jak wskazuje IPN, użytkownik aplikacji może podążyć śladem specjalistów Instytutu Pamięci Narodowej pracujących na „Łączce” w latach 2012–2017 „w poszukiwaniu grobów bohaterów i zobaczyć miejsca, w których ich odnaleziono”. „Niewątpliwą atrakcją aplikacji jest możliwość odbycia wirtualnego spaceru po „Łączce” na przestrzeni poszczególnych lat” – podkreśla IPN.
Według prof. Szwagrzyka, podstawowym celem aplikacji jest udostępnienie i popularyzacja wiedzy o pracach na kwaterze „Ł” wśród wszystkich osób posiadających komputer czy telefon komórkowy.
Projekt w kolejnych etapach będzie rozbudowywany o inne miejsca – symbole komunistycznego terroru na mapie Warszawy: były Areszt Śledczy przy ul. Rakowieckiej, Areszt NKWD i WUBP przy ul. Strzeleckiej czy miejsca więziennych pochówków na Cmentarzu Bródzieńskim i na Służewie przy ul. Wałbrzyskiej.
Podczas konferencji zaprezentowano wersję demo byłego więzienia na warszawskim Mokotowie, gdzie obecnie mieści się Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL. Podczas prezentacji ukazano m.in. pawilon X i piwnice więzienia na Rakowieckiej, gdzie w okresie stalinowskim PRL byli więzieni i mordowani żołnierze podziemia niepodległościowego.
Odnośnik do aplikacji „Mapy Miejsc Pamięci Narodowej” jest dostępny na głównej stronie Instytutu Pamięci Narodowej oraz pod adresem: https://laczka.ipn.gov.pl.
Kwatera ŁI i ŁII, czyli tzw. Łączka, to miejsce na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, gdzie w latach 1948-1956 komunistyczna bezpieka ukryła ciała kilkuset ofiar – często byli to żołnierze przeciwstawiający się sowietyzacji Polski. Wśród odnalezionych w poprzednich latach i już zidentyfikowanych osób znaleźli się żołnierze polskiego podziemia, m.in. mjr Zygmunt Szendzielarz „Łupaszka”, mjr Hieronim Dekutowski „Zapora”, a także ostatni dowódca Narodowych Sił Zbrojnych ppłk Stanisław Kasznica.
Ostatnie prace poszukiwawcze na „Łączce” specjaliści z Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN, którym kieruje prof. Szwagrzyk, prowadzili w czerwcu 2017 roku.
Jak informował wówczas prof. Szwagrzyk, podczas dziesięciu tygodni prac poszukiwawczych odnaleziono cztery pełne szkielety ludzkie oraz przemieszane szczątki kilkudziesięciu osób. Specjaliści IPN wspólnie z wolontariuszami odnaleźli również okulary, medaliki, szczątki ubrań, guziki i resztki butów.
RP, PAP
