Projekt Ustawy o mniejszościach narodowych ma na celu ustanowienie podstawowych zasad ochrony praw i wolności mniejszości narodowych. Ustawa o mniejszościach narodowych obowiązywała od 1991 do 2010 roku, po czym nie została przedłużona i już szósty rok mniejszości narodowe na Litwie są pozbawione aktu prawnego, który chroniłby ich praw i wolności.

Po długotrwałych dyskusjach ostatecznie udało się obronić ten dokument. Komitet prawa i praworządności zarządził przerwę w rozpatrywaniu tego aktu prawnego i zaproponował jego autorom udoskonalenie projektu, w tym zredefiniowanie poszczególnych pojęć. Podkreślić należy, że przyjęcie Ustawy o mniejszościach narodowych zostało przewidziane w programie obecnego Rządu. W Sejmie zarejestrowano 5 projektów Ustawy o mniejszościach narodowych, mimo to większość rządząca po raz kolejny nie wykazuje dobrej woli w podejmowaniu wiążących decyzji.

Na posiedzeniu komitetu rozpatrywano ponadto rezolucję o zrównaniu wynagrodzeń pedagogów kształcenia przedszkolnego i wczesnoszkolnego oraz nauczycieli od 1 stycznia 2016 roku.

„Byłby to słuszny krok, który by zwiększył prestiż tej pracy, atrakcyjność tego zawodu, zwłaszcza w obecnej dobie przepełnionych przedszkoli. Przyjęcie dokumentu pozwoliłoby na częściowe zachowanie proporcji pomiędzy odpowiedzialnością i kwalifikacjami niezbędnymi do kształcenia małego dziecka a wynagrodzeniem za taką pracę" – podkreśliła starosta frakcji Akcji Wyborczej Polaków na Litwie (AWPL) Rita Tamašunienė.

Niestety komitet odrzucił tę propozycję jako „możliwie niezgodną z Konstytucją". W tym miejscu należy podkreślić, że wyłączne prawo rozstrzygania kwestii zgodności aktów prawnych z Konstytucją posiada jedynie sąd.

Rezolucja o zwiększeniu finansowania szkół mniejszości narodowych do poziomu przedkryzysowego ma na celu przywrócenie z dniem 1 stycznia 2016 roku finansowania szkół mniejszości do poziomu sprzed kryzysu finansowego.

„Szkoły ogólnokształcące na zasadzie koszyczka ucznia są finansowane już od 13 lat. W tym okresie wielkość koszyczka przypadająca na jednego ucznia ulegała zmianom. Do 2007 roku dla uczniów szkół mniejszości narodowych przyznawano dodatek w wysokości 10%. Od 1 stycznia 2007 roku, po tym, gdy w 2006 roku ostatecznie sfinalizowano reformę finansowania szkół ogólnokształcących, dla szkół mniejszości narodowych przyznawano dodatek w wysokości 21%. XV Rząd premiera A. Kubiliusa 1 września 2009 roku zmniejszył ten dodatek do 15%. W 2011 roku, gdy ujednolicono egzamin z języka litewskiego, dodatek zwiększono o 5%, a to ze względu na zwiększoną liczbę godzin języka litewskiego w szkołach mniejszości narodowych. Pieniędzy tych brakuje nie tylko na jakościowe nauczanie języka państwowego, ale też na zapewnienie całokształtu procesu edukacyjnego" - zaznaczyła posłanka R. Tamašunienė.

Komitet nie zaaprobował również tego dokumentu. Znów uzasadnił to możliwą kolizją z Konstytucją. Członkowie komitetu nie uwzględnili uwag R. Tamašunienė, że obecnie uczniowie ze szkół litewskich i mniejszości narodowych są kształceni w niejednakowych warunkach, znacznie różni się liczba godzin języka litewskiego, materiały edukacyjne. Ponadto posłowie nie usłyszeli argumentu R. Tamašunienė, że prośba dotyczy nie dodatkowych nakładów, tylko jedynie przywrócenia stanu przedkryzysowego.

Mimo że komitet odrzucił oba projekty, frakcja AWPL w dalszym ciągu będzie poszukiwała możliwości, by polepszyć warunki kształcenia dzieci w szkołach mniejszości narodowych, zrównania wynagrodzeń pedagogów kształcenia przedszkolnego i wczesnoszkolnego oraz nauczycieli i ponownie przedstawi projekty tych ustaw do dalszego rozpatrywania.