W swoim przemówieniu prezydent zaznaczył, że mimo iż krwawy konflikt, który pochłonął życie milionów ludzi, zakończył się osiemdziesią lat temu, to jednak wówczas nie do wszystkich przyszła wolność.

„Zakończenie II wojny światowej podzieliło świat na tych, dla których zaświtał nowy dzień wolności, i na tych, którzy zostali skazani na dalszy ucisk totalitarny” – powiedział prezydent, podkreślając, że Litwa stała się jedną z ofiar zarówno nazizmu, jak i stalinizmu.

Nausėda podkreślił, że to właśnie w Macikai jeden totalitarny reżim bez skrupułów kontynuował zbrodnie rozpoczęte przez inny – na miejsce nazistów przyszli sowieci. W Macikai mieścił się jeden z wielu łagrów sowieckiego systemu Gułag, w którym więziono uczestników litewskiego ruchu oporu i osoby niezgadzające się z reżimem.

Prezydent zwrócił uwagę na to, że długotrwałe zaprzeczanie, fałszowanie historii oraz manipulacja nią doprowadziły do obecnej sytuacji w Rosji: „Od ponad trzech lat naród rosyjski jest mobilizowany do brutalnej wojny na Ukrainie. Tylko sama Rosja może przyznać się do swojej strategicznej i moralnej porażki i wycofać się z całego terytorium Ukrainy. Jednak dopóki wojna trwa, wspieramy – i będziemy wspierać – Ukrainę”.

Prezydent wezwał do zachowania prawdziwej i niesfałszowanej pamięci historycznej oraz wzmocnienia europejskiej polityki pamięci historycznej poprzez potępienie nazizmu i komunizmu. „Tylko poprzez uznanie i ocenę zbrodni reżimów komunistycznych oraz należyte upamiętnienie pamięci ich ofiar, znacząco ograniczymy zdolność obecnych reżimów autorytarnych do szerzenia kłamstw i dezinformacji” – powiedział Nausėda.

Podkreślił wagę zachowania kompleksu łagrowego Macikai. „Niech łagry w Macikai – dokładnie zbadane, należycie uporządkowane i upamiętnione – zainspirują nas do przeciwstawienia się tyranii, bez względu na formę, jaką przybierze” – powiedział prezydent Gitanas Nausėda.

Macikai to wieś na terenie rejonu szyłokarczemskiego. W 1939 roku w znajdujących się tu koszarach naziści założyli obóz jeniecki. W roku 1944, po okupowaniu Litwy przez ZSRR, byli tu więzieni niemieccy jeńcy wojenni. W latach 1948–1955 w tym miejscu funkcjonował oddział Gułagu nr 3 – jeden z największych łagrów na Litwie, w którym przebywało jednocześnie około 3000 więźniów.

Na podst. lrp.lt