Jak mówi posłanka R. Tamašunienė, decyzja o przedłużeniu terminu zapadła podczas spotkań w Ministerstwie Środowiska, w gestii którego jest obecnie Narodowa Służba Rolna, wspólnie z szefem resortu i kierownikiem Służby, gdyż rekompensata w formie działki leśnej uznana została za bardziej uczciwą wobec byłych właścicieli, od ponad 30 lat oczekujących zwrotu należącego do rodziny mienia.

Zdaniem R. Tamašunienė, jest to też szansa dla mieszkańców byłych wsi sznurowych, tereny których zostały przyłączone do miasta. Poseł R. Tamašunienė przypomina, że Samorząd miasta Wilna, z myślą o wilnianach z dawnych wsi sznurowych, prowadzi intensywne poszukiwania wolnych połaci ziemi, a gdy takowe znajduje - uruchamia proces projektowania gruntów, by przynajmniej na mecie restytucji praw własności do ziemi przodków sprawiedliwości stało się maksymalnie zadość i mogli oni otrzymać przynajmniej jedną działkę pod zabudowę na terenie miasta. Po uchwaleniu noweli będą oni mogli dodatkowo ubiegać się o działkę leśną tytułem rekompensaty za niezwróconą ziemię. 

Przypominamy, że 13 stycznia br. Zarząd Główny Związku Polaków na Litwie zaprosił prawowitych właścicieli znacjonalizowanej przez sowietów ziemi na kolejne spotkanie poświęcone tematowi jej odzyskania. Podkreślono na nim m.in., że byli właściciele ziem wsi sznurowych powinni domagać się zwrotu większej ilości niezabudowanej ziemi w naturze w granicach ich byłych wsi i nie brać na razie rekompensaty lasem.

W wyniku spotkań w Ministerstwie Środowiska została powołana grupa robocza, która zajmie się przygotowywaniem poprawek do Ustawy o restytucji mienia.

– Rekompensaty finansowe za posiadaną ziemię są tak niskie, że czasem wręcz ubliżają starającym się przez wiele lat o zwrot swojej własności właścicielom bądź ich potomkom – zaznacza Rita Tamašunienė. – Dlatego przedłużenie terminu składania podań o rekompensatę działką leśną jest jak najbardziej celowe.

W zasobach lasów państwowych są tysiące hektarów ziemi leśnej, która może być zarezerwowana na potrzeby Ustawy o restytucji bez szkody dla działalności lasów państwowych, również stołeczny samorząd podejmuje wszelkie działania, by powiększyć ofertę działek budowlanych. Zdaniem poseł Tamašunienė, stworzenie ludziom możliwości wyboru formy rekompensaty jest znacznie lepsze niż niewiarygodnie niskie rekompensaty finansowe.

Według danych Narodowej Służby Rolnej przy Ministerstwie Środowiska na 1 stycznia 2023 r.:

na zwrot ziemi oczekiwało 2865 obywateli (2838 – w Wilnie, 27 – w Grzegorzewie);

ilość niezwróconej ziemi stanowiła 1692 ha (1 675 ha – w Wilnie, 17 ha – w Grzegorzewie).

W Trokach prawowitym właścicielom zwrócono 93,82 proc. znacjonalizowanych gruntów, na zwrot mienia nadal oczekują 33 osoby.

Jak mówi R. Tamašunienė, według jej wiedzy, którą zgromadziła w ramach prowadzonego z własnej inicjatywy dochodzenia, od końca czerwca ubiegłego roku, kiedy zaczęła obowiązywać nowela o rekompensacie w postaci działki leśnej, do Narodowej Służby Rolnej wpłynęło 313 podań obywateli o przydzielenie działki leśnej na wsi, 215 – zostało rozpatrzonych pozytywnie.