Od lata br. mieszkańcy tych wsi w rejonie wileńskim otrzymują zawiadomienia, że ich działki, które znajdują się w promieniu 1000 m od kurników spółki „Vilniaus paukštynas”, będą klasyfikowane jako wchodzące w sanitarną strefę ochronną. Mieszkańcy, wspólnoty i właściciele działek nie zgadzają się na ustanowienie strefy ochronnej oraz na specjalne warunki użytkowania gruntów. Oznacza to bowiem, że mieszkańcy już nie będą mogli swobodnie dyponować swoją własnością, jej wartość drastycznie spadnie, związane ręce będą mieli również przedsiębiorcy, nie będzie można również wprowadzać żadnych ulepszeń w publicznych placówkach oświatowych i kulturalnych, które trafiają w strefę ochronną.

W ubiegłym tygodniu w tej sprawie interweniowała Rada Samorządu Rejonu Wileńskiego, która, broniąc słusznych interesów ludzi, wystosowała apel o podjęcie niezwłocznych działań do Sejmu RL, Ministerstwa Rolnictwa, Ministerstwa Środowiska i spółki „Vilniaus paukštynas”. Samorząd m.in. zaapelował do Sejmu o zawieszenie rozpatrywania projektu poprawek do ustawy o szczególnych warunkach użytkowania gruntów. Z samorządowcami zgadza się sejmowy komitet ochrony środowiska, który również proponuje korygować ustawy - i to w trybie pilnym.

Posłowie z komitetu proponują wyeliminować błąd w ustawie, by nie dopuścić w przyszłości do tego, by na terenach objętych sanitarną strefą ochronną były pogarszane warunki funkcjonowania lokalnych społeczności.

„Komitet podjął decyzję o konieczności wyeliminowania błędu, by wszyscy, którzy żyją na tym terenie, żyli czy prowadzili jakąkolwiek działalność komercyjną czy społeczną, mogli ją kontynuować. Oznacza to wyjątek, by w stosunku do takich działek ograniczenia w ramach sanitarnej strefy ochronnej nie były stosowane” – powiedziała w trakcie posiedzenia przewodnicząca komitetu Aistė Gedvilienė.

Komitet zaproponuje również, by takie spółki jak „Vilniaus paukštynas” były odtąd zobowiązane na mocy ustawy do przeprowadzenia oceny oddziaływania na zdrowie mieszkańców i na środowisko.

Dodatkowo komitet ma zwrócić się do Rządu, by ten rozpatrzył zasadność funkcjonowania sanitarnych stref ochronnych w przyszłości. Kierownictwo komitetu nie wyklucza, że strefy te są reliktem przeszłości i nie przystają do obecnych realiów.

W 2019 roku weszły w życie poprawki, które zobowiązały wszystkie podmioty gospodarcze do zarejestrowania sanitarnych stref ochronnych wokół terenu prowadzenia działalności. Podczas posiedzenia komitetu podkreślono, że obecnie dobiega właśnie końca jeden z terminów rejestracji tych stref, zaś skandaliczna sytuacja z udziałem spółki „Vilniaus paukštynas” pokazała, że biznesmeni obrali łatwiejszą drogę, czyli zarejestrować strefy ochronne, ale nie przeprowadzać oddziaływania prowadzonej działalności na środowisko.

22 listopada w Samorządzie Rejonu Wileńskiego odbyło się w tej sprawie spotkanie z udziałem mieszkańców wsi Rudomino, Kalwiszki i Dusienięta, przedstawicieli samorządu, Narodowej Służby Rolnej i spółki „Vilniaus paukštynas”.