We wtorek posłowie zaaprobowali w pierwszym czytaniu projekt ogłoszenia roku 2019 Rokiem Żmudzi. Po dyskusjach w komitetach projekt powróci pod obrady Sejmu podczas jesiennej sesji.

Pierwsza pisemna wzmianka Żmudzi pochodzi z kroniki Hipacjusza z 1219 roku, gdzie w opisie zawarcia umowy pokojowej pomiędzy książętami Księstwa halicko-wołyńskiego i Litwy wspomniani są również dwaj książęta żmudzcy Gedvilas i Vykintas.

Autorzy projektu zaznaczają, że w okresie Wielkiego Księstwa Litewskiego Żmudź miała wkład w życie państwa, przy jednoczesnym zachowaniu tożsamości, języka, zwyczajów, tradycji i historii tej Ziemi.

W uzasadnieniu projektu podkreślana jest decydująca rola Żmudzi w historii powstawania Litwy i państw nad wschodnim wybrzeżem Bałtyku w XIII-XIV wieku podczas podbijania przez Krzyżaków plemion kurskich i pruskich.

Akcentowana jest też rola Żmudzi w historii Europy w latach 1236-1422: 200-letnia walka z Krzyżakami w obronie swych ziem i wolności, wkład w zwycięstwo w bitwach pod Szawlami i Durben, przyczynienie się do wzmocnienia Wielkiego Księstwa Litewskiego, uchronienie ziem Łotyszów i Estończyków przed losem Prusów.

Autorzy projektu zwracają uwagę też na to, że chrzest Żmudzi w 1413 roku był zakończeniem trwającego tysiąc lat (313-1413) powstawania chrześcijańskiej Europy.