Egzamin ten różni się od innych tym, że jest pierwszym państwowym egzaminem maturalnym, na którego ocenę końcową składać się będzie 40 proc. punktów uzyskanych z egzaminu pośredniego (składanego w klasie 11) i 60 proc. punktów z państwowego egzaminu maturalnego.
W 2023 r. do egzaminu pośredniego z języka ojczystego i literatury przystąpiło prawie 800 jedenastoklasistów polskiej mniejszości narodowej. Spośród nich 48,8 proc. uzyskało od 35 do 40 punktów. Ogólna średnia punktacji wynosi 32,7 z możliwych 40, a średnia procentowa punktacji to 81,8 proc.
Sprawdzian składał się z trzech części: ze słuchania, czytania i pisania. Egzamin natomiast będzie składał się z 2 części: testu i pracy pisemnej, w której kandydaci mogą wybrać napisanie eseju lub interpretacji literackiej. Objętość tekstu powinna być nie mniejsza niż 400 słów
W tym roku szkolnym, po ponad dwudziestoletniej przerwie, uczniowie ze szkół z polskim językiem nauczania na Litwie zdają państwowy egzamin maturalny z języka ojczystego, czyli polskiego, który do tej pory był zdawany tylko na poziomie szkolnym.
Przywrócenie państwowego egzaminu z języka polskiego oraz uwzględnienie ocen z tego egzaminu przy wstępowaniu na wyższe studia na Litwie zakłada podpisana w 2019 roku między ministrami oświaty Litwy i Polski deklaracja w sprawie oświaty polskiej mniejszości narodowej na Litwie i litewskiej mniejszości narodowej w Polsce.
Przypominamy, że litewski resort oświaty egzamin z języka polskiego ojczystego skreślił z listy egzaminów obowiązkowych na maturze w 2000 roku. Polacy na Litwie przez dłuższy czas zabiegali o to, aby egzamin maturalny z języka polskiego był zdawany jako egzamin państwowy, a jego wyniki były zaliczane podczas rekrutacji na studia.
Maturzyści mogą zdawać nie więcej niż 7 egzaminów maturalnych. Aby otrzymać świadectwo dojrzałości, wystarczy zdać dwa egzaminy: obowiązkowy egzamin z języka litewskiego i jeszcze jeden egzamin do wyboru lub napisać pracę maturalną.
