Taki stan rzeczy, zdaniem ekspertów, jest przejawem kilku nasilających się tendencji. Przede wszystkim braku tradycji tzw. „uczenia się przez całe życie”. Średnia wieku studentów litewskich wynosi do lat 29, tymczasem w Estonii liczba studentów po 30. roku życia jest dwukrotnie większa. Ponadto ponad połowa studentów studiów pierwszego stopnia i ponad trzy czwarte magistrantów usiłuje pogodzić naukę i pracę, co zazwyczaj ma negatywny wpływ na osiągnięcia w tej pierwszej dziedzinie.

Na Litwie trzy czwarte obywateli w wieku 30-34 lat posiada wykształcenie wyższe, na Łotwie i Estonii wskaźnik ten wynosi 40 proc.

Mimo to, zdaniem badaczy, chociaż spośród wszystkich krajów bałtyckich na Litwie corocznie stopień doktora otrzymuje najwięcej studentów, wiedza o ich osiągnięciach na arenie międzynarodowej jest znikoma. Co świadczy o tendencji zdobywania dyplomów, lecz nie wiedzy.

Spora część abiturientów wybiera uniwersytety (a nie np. kolegia) ze względu na prestiż, jednak częstokroć bez wizji zastosowania w praktyce zdobytej wiedzy.

Wpływ na taką sytuację ma również, zdaniem ekspertów, orientacja systemu edukacji na czynniki ilościowe, nie zaś jakościowe, ponadto sytuacja gospodarcza kraju oraz krótkowzroczna wizja zaistniałej sytuacji i przyszłości.