„Wielofunkcyjne ośrodki kultury w rejonie wileńskim mieszczą się w Niemenczynie i Rudominie. Każde centrum administruje po 14 filii rozlokowanych w różnych częściach rejonu. Nie tak dawno otworzyliśmy nowe i nowoczesne ośrodki kultury w Sawiczunach i Mariampolu. Finalizujemy już modernizację budynku Wielofunkcyjnego Centrum Kultury w Niemenczynie, w sposób kompleksowy uporządkowaliśmy dworek w Glinciszkach, wskrzesiliśmy do nowego życia dwór Jeleńskich, zaczęliśmy prace nad uporządkowaniem dworku w Mazuryszkach. Cieszę się bardzo, że w naszych ośrodkach kultury, tych już istniejących i nowo powoływanych, życie kulturalne wre, repetycje i występy w nich urządzają nasze podwileńskie zespoły. Cieszy mnie aktywność życia kulturalnego w naszym rejonie, zachęcam naszych mieszkańców, by z oferty usług kulturalnych korzystali jeszcze aktywniej” – zaprasza mer rejonu wileńskiego Maria Rekść.
Zespoły artystyczne. W rejonie wileńskim działa 66 zespołów artystycznych zrzeszających 1299 członków. W placówkach oświatowych Samorządu Rejonu Wileńskiego działają kolejne 43 zespoły wokalne i instrumentalne. W ośrodkach kultury, muzeach i bibliotekach powołano 276 etatów specjalistów, których działalność i praca pozwalają zapewnić szeroki wachlarz usług kulturalnych.
Rozwój infrastruktury obiektów życia kulturalnego. Finalizujemy już warte prawie 3 mln euro prace z zakresu modernizacji budynku Wielofunkcyjnego Centrum Kultury w Niemenczynie. Pozostało tylko wyremontować dużą salę koncertową, która ma być odnowiona jeszcze w tym roku.
Różnego rodzaju działalność można już prowadzić w dworze w Glinciszkach uporządkowanym w ramach projektu „Odnowienie dworu w Glinciszkach i dostosowanie go do świadczenia usług kulturalnych oraz innych potrzeb lokalnej wspólnoty“. Prace wykonawcze już prawie ukończono (wyremontowano budynek i otaczający go park, wymieniono okna, wyposażono pomieszczenia, urządzono klimatyzację, ogrzewanie podłogowe, instalacje elektryczne, wzmocniono dekoracje na fasadzie budynku, wyremontowano dach, nabywane są meble i niezbędny sprzęt). W uporządkowanym obiekcie będą odbywały imprezy kulturalne i wycieczki skierowane nie tylko do mieszkańców Litwy, ale również do gości z zagranicy. Wycieczki będą się odbywały w językach polskim, litewskim, angielskim i rosyjskim. Na odnowienie pałacu skierowano około 2,9 mln euro. Ponad połowę kwoty – 1,5 mln euro – przeznaczył Samorząd Rejonu Wileńskiego.
W ramach realizacji projektu „Modernizacja infrastruktury Szkoły Sztuk Pięknych w Rudominie“ zrekonstruowano nieużytkowany budynek bursy – urządzono w nim inkubator sztuki i dostosowano go do działalności Szkoły Sztuk Pięknych w Rudominie i biblioteki. Organizowane będzie tu kształcenie artystyczne na wysokim poziomie, realizowana różnego rodzaju działalność artystyczna, planowane jest przyjęcie większej liczby uczniów, stworzone zostaną możliwości do organizowania dodatkowo zajęć tanecznych. Wartość projektu – około 4,4 mln euro, z czego prawie 3,5 mln euro przeznaczył samorząd. Dla szkoły już nabyto sprzęt muzyczny, obecnie są kupowane meble i sprzęt sceniczny, prowadzone są prace nad uregulowaniem akustyki.
Samorząd Rejonu Wileńskiego w maju 2022 r. rozpoczął prace nad odnowieniem dworu w Mazuryszkach, aby posiadłość ta stała się bardziej dostępna dla społeczności, a jednocześnie w celu zapewnienia ciągłości tradycji, obyczajów, rzemiosła i dziedzictwa kulinarnego Wileńszczyzny.
Dworek w Mazuryszkach – to XIX-XX-wieczny dworek znajdujący się w gminie Zujuny rejonu wileńskiego, obiekt dziedzictwa kulturowego i historycznego. Samorząd Rejonu Wileńskiego zamierza wskrzesić ten dworek do nowego życia i przekształcić go w swoiste centrum kultury i tradycji Wileńszczyzny, gdzie oprócz koncertów i wieczorów poetyckich będą odbywały się różne imprezy związane z wiciem palm i tradycjami zielarstwa, uprawą i zbieraniem ziół, dziedzictwem kulinarnym, produkcją tradycyjnych pierników. Będą również zbierane i gromadzone informacje związane z posiadłością dworu w Mazuryszkach (biblioteka, audioteka).
Projekt ten jest powiązany z częścią innego projektu realizowanego przez Administrację Samorządu Rejonu Wileńskiego „Uporządkowanie areału krajobrazowego dworów w Pikieliszkach i Mazuryszkach i uporządkowanie gruntów zdegradowanych w rejonie wileńskim“. W trakcie realizacji projektu będzie również porządkowany teren przylegający do dworku w Mazuryszkach.
W trakcie realizacji projektu planowana jest konserwacja i remont dworku i oficyny folwarku Mazuryszki.
Realizacja tego projektu stworzy warunki do adaptacji dworku w Mazuryszkach wraz z pierwszą oficyną, jej pomieszczeniami i infrastrukturą do nowych warunków oraz edukacji społecznej i zachowania kultury i tradycji Wileńszczyzny. Planowane zmiany infrastrukturalne projektu obejmują dostosowanie powierzchni budynku do potrzeb odwiedzających, zakup nowego sprzętu i mebli oraz przystosowanie budynku do potrzeb osób niepełnosprawnych.
Muzea. W rejonie wileńskim działają dwa muzea – Muzeum Władysława Syrokomli w Borejkowszczyźnie oraz Muzeum Etnograficzne Wileńszczyzny, które ma z kolei 6 fili: filię w Sużanach, filię w Glinciszkach, Izbę Palm w Ciechanowiszkach, Muzeum Księdza Prałata Józefa Obrembskiego w Mejszagole, Centrum Rzemiosła Tradycyjnego w dworze Houvaltów w Mejszagole oraz Muzeum Szkolnictwa na Wileńszczyźnie w Orzełówce.
W Centrum Rzemiosła Tradycyjnego w Mejszagole oraz w Izbie Palm w Ciechanowiszkach organizowane są zajęcia edukacyjne z zakresu wicia palm, w trakcie których każdy chętny przy pomocy palmiarki wije palmę.
W 2021 roku do gestii Samorządu Rejonu Wileńskiego przekazany został obiekt Geograficznego Centrum Europy, który stał się filią Muzeum Władysława Syrokomli w Borejkowszyźnie. W ośrodku organizowane są prezentacje tradycji bożonarodzeniowych w różnych krajach europejskich, obchody Dnia Europy, popołudnia z jazzem, wykonywanie hymnu narodowego i in. wydarzenia.
Turystyka. Obecnie Samorząd Rejonu Wileńskiego wespół z polską Gminą Korycin realizuje projekt „Rozwój turystyki aktywnej, napędzanej dziedzictwem pogranicza”. Głównym celem projektu jest zwiększenie atrakcyjności turystycznej obszaru pogranicza litewsko-polskiego poprzez wsparcie i promocję aktywnej turystyki związanej z dziedzictwem przyrodniczym. Strona litewska projektu planuje zakup sprzętu do turystyki aktywnej dla Szkoły Sportowej Rejonu Wileńskiego (sprzęt do przygotowania tras narciarskich, armatki śnieżne, narty, kijki narciarskie, buty narciarskie, kijki do nordic walkingu, rowery, namioty imprezowe). Ponadto projekt przewiduje organizację wspólnych imprez, seminariów, wizyt i szkoleń promujących rozwój turystyki aktywnej. Całkowity budżet projektu wynosi ponad 510 tys. euro, z czego 85% - to środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej.
W ramach realizacji międzynarodowego projektu „Odkryjmy korzenie regionów na nowo“ na podstawie realizowanego przez Litwę, Łotwę i Białoruś Programu Współpracy Transgranicznej na lata 2014-2020 „Promocja kultury lokalnej i zachowanie dziedzictwa historycznego” przygotowano działania skierowane na rozwój turystyki i kultury:
- wespół z partnerami projektu z Litwy, Łotwy i Białorusi opracowano międzynarodowe trasy, których celem jest popularyzacja niematerialnego dziedzictwa kulturowego i rozpoznawalności historii lokalnej. Rejon wileński reprezentuje 14 obiektów. Trasy opracowano w językach litewskim, rosyjskim, łotewskim, angielskim i białoruskim;
- Samorząd Rejonu Wileńskiego wespół z partnerem – Muzeum Krajoznawczym w Rakiszkach (Rokiškis) zorganizował podróż poznawczą dla dziennikarzy i świadczycieli usług turystycznych, poświęconą prezentacji niematerialnego dziedzictwa kulturowego i rozpoznawalności historii lokalnej. Uczestnicy podpróży odwiedzili w rejonie wileńskim wspólnotę tatarską we wsi Sorok Tatary, punkt geodezyjny Struwego, Muzeum Władysława Syrokomli w Borejkowszczyźnie, Centrum Rzemiosła Tradycyjnego w Mejszagole, młyn dworu w Lubowie, Muzeum Księdza Prałata Józefa Obrembskiego praz grodzisko w Mejszagole;
- w ramach promocji miejsc pielgrzymkowych w rejonie wileńskim nakręcono film o wyjątkowych miejscach sakralnych: kościele pw. bł. ks. Michała Sopoćki w Czarnym Borze, kaplicy św. Ignacego w Pryciunach, Muzeum Księdza Prałata Józefa Obrembskiego. Film ukazał się w litewskiej, polskiej, rosyjskiej i angielskiej wersjach językowych;
- opracowano wirtualną mapę kultury i tradycji rejonu wileńskiego https://kulturairtradicijos.vrsa.lt/ . Podczas wirtualnej podróży – bez wychodzenia z domu – można poznawać historię i tradycje poszczególnych miejscowości rejonu, obiekty kulturalne oraz wybitne osobowości, a jeżeli zainteresują – również na żywo odwiedzić te obiekty. Mapa sporządzona została w językach litewskim, polskim, rosyjskim i angielskim;
- zaprezentowano unikalną wystawę mobilną o tradycyjnych symbolach świąt wiosennych – palmach wileńskich i piernikach kaziukowych. Zwiedzający wystawę dowiedzą się o przysłowiach, wróżbach, podaniach, związanych z tymi symbolami i ich pochodzeniem. Można się też zapoznać z rzemieślnikami, których zdolne i pracowite ręce tworzą cuda. To dzięki nim rzemiosła te przetrwały do naszych dni. W celu upowszechniania wiedzy o tradycjach wicia palm wileńskich i wypiekania pierników kaziukowych nakręcono filmy. Wystawa została przygotowana w językach litewskim, polskim i angielskim.
W rejonie wileńskim zwiększa się zarówno oferta usług kulturalnych, jak i popyt na nią. Zapraszamy do zanurzenia się w wyjątkowym i niezwykle różnorodnym życiu kulturalnym rejonu wileńskiego!
