Zespół dworski w Lejpunach składa się z trzech połączonych ze sobą zabudowań – pałacu, oranżerii i spichlerzu.
Odnawianie tych obiektów, jak informuje w komunikacie Departament Dziedzictwa Kultury, ruszyło ponad dziesięć lat temu i przebiegało w dwóch etapach. W 2015 roku wyremontowany został pałac i przekazany na potrzeby społeczności – ulokowało się tutaj starostwo, biblioteka, szkolne muzeum etnograficzne.
We wrześniu 2021 roku dobiegł końca remont dawnej oranżerii i spichlerzu, a w końcu grudnia nastąpiło oficjalne ich otwarcie. W odnowionych pomieszczeniach urządzono gabinety, pomieszczenia pomocnicze, przebieralnię, salę konferencyjną i salę koncertową. Najstarsza część budowli – imponująca piwnica ze sklepieniem – została przystosowana do organizowania wystaw, wydarzeń kameralnych i koncertów.
Miejscowość Lejpuny w źródłach pisanych wzmiankowana jest od 1503 roku. Od 1508 roku znajdujący się tu drewniany dwór należał do Sapiehów, w 1745 roku przeszedł w posiadanie Massalskich, a od 1792 roku byl własnością Kruszewskich.
Klasycystyczny pałac, który zachował się do naszych dni, był zbudowany w końcu XVIII – na początku XIX wieku przez Antoniego Kruszewskiego. W końcu XIX i na początku XX wieku pałac był przebudowany, gdy nabył go inżynier Piotr Baliński. W tym czasie do paładu dobudowano neoklasycystyczny spichlerz i oranżerię, łączącą go z pałacem.
W 1924 r. dwór był rozparcelowany. Pałac przekazano dla ministerstwa oświaty i rozmieściło się w nim progimnazjum.
Obecny wygląd pałac otrzymał po rekonstrukcjach w latach 60. i 80. XX wieku.
W czasach sowieckich w pałacu działała szkoła, która po odzyskaniu przez Litwę niepodległości została przeniesiona do bardziej odpowiedniego budynku. Przez dłuższy czas ten zabytkowy obiekt nie był zagospodarowany i powoli popadał w ruinę. W 2008 roku Samorząd Druskienik rozpoczął starania o to, aby przywrócić zespołowi dworskiemu dawną świetność.
„Jednym z najważniejszych zadań podczas remontowania pałacu i zespołu dworskiego w Lejpunach było usunięcie szpecącej warstwy z drugiej poł. XX wieku. Po etapowej realizacji projektu udało się odsłonić i uwypuklić sformowane na pocz. XIX i XX wieków najcenniejsze cechy zabudowań dworskich. Szczególnie ważne jest to, że większość najważniejszych przestrzeni pałacowych odzyskała pierwotne rozmiary, a okna – dawny kształt. Przywrócone oryginalne (dużo mniejsze niż z czasów sowieckich) otwory okienne dawnego spichlerza zasadniczo zmieniły wygląd tej części budynku – dawnemu zabudowaniu gospodarczemu przywrócono unikatowy charakter architektoniczny” – podkreśla Departament Dziedzictwa Kultury.
