W styczniu roku 1990 przybyli do redakcji „Czerwonego Sztandaru” działacze kultury z Lidzbarka Warmińskiego – Danuta Gdańska oraz Władysław Strutyński – z dość ciekawą propozycją: „Prosimy, by redakcja „Czerwonego Sztandaru” pomogła nam zorganizować najprawdziwsze Kaziuki w Lidzbarku i innych pobliskich miastach”. Była to dla nas nowość, a argumenty przybyłych były na tyle przekonywujące, że odmówić nie można było: na nas czekają nasi ziomkowie.
Pojechaliśmy w marcu już pod egidą „Kuriera Wileńskiego”, ponieważ w lutym tegoż roku nastąpiła zmiana tytułu polskiej gazety.
Współpraca trwa do dziś. Przypadliśmy sobie do gustu, niemal wszystkie nasze zespoły z Wilna i Wileńszczyzny gościły na ziemi Warmii i Mazur: Dziecięco-Młodzieżowy Zespół Tańca „Zgoda” (na początku tak się nazywał), zespół ze Szkoły Średniej im. Szymona Konarskiego „Świtezianka”, zespoły: „Wilia”, „Wileńszczyzna”, „Solczanie”, „Troczanie”, „Wilenka”, „Perła” (taneczny), „Sużanianka”, „Ojcowizna”, „Łałymka”, Trio „Hanki” z Połuknia i in., jak też kapele: Wileńska, Kaziuka Wileńskiego, „Świętojańska”. Ziemia Wileńska ma się czym poszczycić, jeśli chodzi o zespoły kultywujące folklor.
Mają się czym pochwalić nasi mistrzowie ludowi. Niektórzy z nich przez wszystkie 30 lat są w ekipie kaziukowej. Są to Leokadia i Leon Szałkowscy, Danuta Wiszniewska i jej córka Agata Granicka. Od ich pięknych palm trudno oderwać wzrok. W naszej ekipie jest Michał Jankowski, rzeźbiarz w drewnie, mistrz nad mistrzami wraz z małżonką Leonardą. Serca kaziukowe, barwne, śmieszne i zabawne – to dzieło mistrzów Anny i Arvydasa Gryszkiewiczów. Przed 30 laty i niemal co roku był obecny w naszej ekipie śp. Władysław Ławrynowicz, były prezes Twórczego Związku Polskich Artystów Plastyków na Litwie „Elipsa”. Wizerunek Matki Boskiej Ostrobramskiej, dzieło Władysława Ławrynowicza do dziś znajduje się w kościele śś. Piotra i Pawła w Lidzbarku Warmińskim. Kontynuuje działalność „Elipsy” dzisiejsza prezes Danuta Lipska, która ostatnio prezentuje swoje nastrojowe obrazy pędzlem malowane, tak przypominające pola i ogródki kwiatowe Wileńszczyzny.
W tych wyjazdach niektórzy z nich odnaleźli swoje rodziny, jak to jest w przypadku państwa Jankowskich czy państwa Szałkowskich, nawiązały się przyjaźnie, trwające dziesięciolecia.
Od pierwszego spotkania kaziukowego Jolanta Adamczyk, dopiero po studiach młoda pracownik Lidzbarskiego Domu Kultury, powitała nas tak serdecznie, że nasze serca otworzyły się i do dziś jest z nami jak najbliższy przyjaciel, jest głównym motorem Kaziuków Wilniuków na Warmii i Mazurach. Od tamtego pierwszego spotkania zawsze jest z nami poseł na Sejm RP Jacek Protas, przed laty marszałek województwa, polityk polski, któremu na sercu leżą sprawy rodaków Ziemi Wileńskiej, a którego rodzice z tej ziemi pochodzą. Od początku jest z nami ks. proboszcz parafii śś. Piotra i Pawła Roman Chudzik, który co roku odprawia Mszę św. w intencji rodaków Ziemi Wileńskiej, zamieszkałych Warmię i Mazury oraz tych, którzy pozostali na Wileńszczyźnie.
Renata Brasel, kierownik Polskiego Zespołu Artystycznego Pieśni i Tańca „Wilia”, która również w tym roku weźmie udział w kaziukowym maratonie, tak przypomina swój pierwszy pobyt.
– To był pierwszy kaziukowy wyjazd zespołu i mój, jako chórmistrza. Były ogromne przeżycia, byłam jeszcze studentką Akademii Muzycznej, a dotąd w zespole byłam chórzystką i solistką – wspomina Renata Brasel.
Tym razem postanowiliśmy zaprezentować naszym widzom zespół jeszcze młody, który powstał w roku 2014 – „Folk Vibes”. Jego kierownikiem jest Renata Juzokienė.
Powstał z potrzeby zachowania tradycji folkloru ojczystego, z myślą o tym, że kultura ludowa porwie za sobą młodzież. Zespół poszukuje nowych form przekazu artystycznego, poprzez autentyczną manierę aranżuje pieśni ludowe z Polski, Litwy oraz Wileńszczyzny, starodawne pieśni weselne, wojenne, obrzędowe. Nowy styl wykonania pieśni ludowych zapewne przyciągnie młodsze pokolenie widzów.
Oczywiście, i tym razem nie mogłoby na Kaziuku zabraknąć naszych lubianych Ciotki Franukowej i Wincuka z Pustaszyszek.
Kaziuki Wilniuki odbędą się w dniach 28 i 29 lutego oraz 1 marca w miastach: Kętrzyn, Olsztyn, Szczytno, Bartoszyce oraz gala w Lidzbarku Warmińskim, którą jak zwykle uhonorują władze miasta i województwa.
Od 1990 roku święto Kaziuka Wileńskiego jest oczekiwane i organizowane w tych miejscowościach Polski, gdzie osiedlili się nasi rodacy w czasie powojennej wędrówki.
Krystyna Adamowicz
Fot. archiwum
„Rota”
