Przygotowana z inicjatywy Instytutu Polskiego w Wilnie wystawa ma na celu przywrócenie pamięci o polskim dyplomacie Tadeuszu Romerze.

– Jest to pierwsza tak wszechstronna próba ukazania bohaterskich działań podejmowanych przez ambasadora RP w Japonii na rzecz pomocy żydowskim uchodźcom przybywającym do japońskich portów z wizami wydanymi przez japońskiego konsula w Kownie Chiunę Sugiharę – podkreśla Instytut. 

Ekspozycję przygotowała dr Olga Barbasiewicz z Instytutu Bliskiego i Dalekiego Wschodu Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Wystawa opowiada też o życiu codziennym uchodźców w Japonii oraz Chinach.

Tadeusz Ludwik Romer urodził się 6 grudnia 1894 r. w Antonoszu, znajdującym się w owym czasie w guberni kowieńskiej Cesarstwa Rosyjskiego. W 1937 r. został pierwszym ambasadorem RP w Japonii. Latem 1940 roku polscy Żydzi, którzy szukali ucieczki przed Holokaustem, otrzymywali od japońskiego konsula w Kownie Chiune Sugihary wizy tranzytowe umożliwiające im wjazd do Japonii.

Zadaniem ambasadora Tadeusza Romera stała się pomoc w zapewnieniu wiz docelowych, gdyż osoby przybywające w kolejnych turach nie posiadały żadnych innych wiz niż te tranzytowe, wydane przez Chiune Sugiharę. Dla zapewnienia uchodźcom opieki, szczególnie w przypadku braku dalszych wiz oraz środków niezbędnych do życia, ambasador Tadeusz Romer powołał „Polski Komitet Pomocy Ofiarom Wojny”, którego przewodniczącą została jego żona Zofia Romer.

Gdy w 1941 roku podjęto decyzję o likwidacji polskiej placówki w Japonii, Tadeusz Romer wraz z częścią personelu ambasady udał się pod koniec października do Szanghaju, gdzie kontynuował dyplomatyczne działania na rzecz uchodźców. W 1942 roku Tadeusz Romer wyjechał z Szanghaju, zostawiając na Dalekim Wschodzie dobrze zorganizowaną społeczność polskich Żydów, której reprezentanci zostali włączeni w nowo powstałą organizację o nazwie Zarząd Główny Związku Polaków w Chinach. W kolejnych latach był ambasadorem Polski w ZSRR, pełnomocnikiem rządu RP na Bliskim Wschodzie, ministrem spraw zagranicznych w rządzie Stanisława Mikołajczyka w Londynie.

Po II wojnie światowej wyemigrował do Kanady, gdzie pracował na Uniwersytecie McGill. Od 1963 roku aż do śmierci był prezesem Polskiego Instytutu Naukowego w Kanadzie. Zmarł w Montrealu 23 marca 1978 roku.

We wrześniu 2019 roku wystawa zostanie zaprezentowana także w Wilnie.

• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
• © Jonas Petronis © Jonas Petronis
•