Szczególną uwagę należy udzielać samorządom – dawcom, które z powodu wadliwej polityki finansowej zwiększają co roku swój deficyt budżetowy i zadłużenie finansowe, ponieważ przeważająca część ich dochodów nie trafia do budżetów samorządów. Dla przykładu, w 2013 r. pracujące w Wilnie osoby zapłaciły 1,9 mld Lt podatku dochodowego od osób fizycznych, jednak w budżecie miasta została zaledwie jedna piąta część tej sumy – 362 mln litów.

Dlatego też podczas omawiania poprawek do ustawy o metodyce określania dochodów budżetów samorządów należy uwzględnić ich realne wydatki i zapotrzebowania i podjąć kardynalne decyzje, które rozwiązałyby problem u podstaw.

O sytuacji finansowej samorządów można sądzić również z porównania dochodów budżetowych przypadających na jednego mieszkańca litewskich samorządów i samorządów w państwach sąsiednich. Dla przykładu, dochody budżetowe na jednego mieszkańca w Wilnie wynoszą obecnie 2,1 tys. litów, w Kownie – 2 tys. litów, w Rydze – 3,5 tys. litów, w Tallinie – 3,9 tys. litów, w Warszawie – 7 tys. litów.

Stołeczny samorząd zgadza się również ze stwierdzeniem, że jedną z głównych przyczyn powstawania zadłużenia samorządowego jest zaciąganie pożyczek na realizację projektów unijnych funduszy strukturalnych, które są szczególnie ważne dla rozwoju miasta i poprawy infrastruktury. Jednak na realizację tych projektów samych tylko środków samorządowych nie wystarcza.

Dla przykładu, w latach 2004-2011 do realizacji różnego rodzaju projektów z zakresu poprawy infrastruktury drogowej stołeczny samorząd dołożył 42 proc. środków, z których przeważającą część stanowiły pożyczone pieniądze. Ogólna wartość tych projektów – 278 mln euro, z czego 145,6 mln euro (52 proc.) stanowiły środki unijne, 116 mln euro (42 proc.) – środki stołecznego samorządu i 16 mln euro (6 proc.) – środki państwowe.

Chociaż zapotrzebowanie na realizację unijnych projektów co roku rośnie, a zadłużenie finansowe – zwiększa się, dopiero w tym roku na wniosek rządu po zatwierdzeniu przez Sejm część podatku dochodowego od osób fizycznych w Wilnie została zwiększona z 42 do 48 procent. Jednak nawet po zwiększeniu przypadającej Wilnu części podatku budżet stołecznego samorządu osiągnął poziom zaledwie z 2008 roku.

Fakt, że wadliwe planowanie finansów było jedną z głównych przyczyn znacznego wzrostu zadłużenia w latach 2007-2010, odnotowany został również w raporcie „Planowanie budżetu na Litwie", przygotowanym w 2010 r. przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju.

Na podst. inf. Samorządu m. Wilna