Indeks niedoli (ang. misery index) jest wskaźnikiem ekonomicznym, który bazuje na takich danych jak stopa bezrobocia, zmiana PKB i poziom inflacji.
Początek 2023 roku był niezwykle trudny dla litewskiej gospodarki. W porównaniu ze średnią UE, wszystkie wyżej wymienioe wskaźniki, składające się na indeks niedoli, w pierwszym kwartale były gorsze.
Na Litwie odnotowano spadek PKB (-2,1 proc.), który był drugi co do wielkości w UE (po Irlandii, która zanotowała spadek o 2,8 proc.), a stopa bezrobocia wynosiła 7,7 proc., która była większa tylko w krajach Europy Południowej (Hiszpania, Grecja, Włochy). Wzrost bezrobocia i spadek PKB to główne przyczyny trudnych czasów, które sparaliżowały gospodarkę kraju.
Stopa bezrobocia na Litwie rośnie trzeci kwartał z rzędu. W porównaniu do ostatniego kwartału ubiegłego roku wzrosła aż o 1,5 proc. i w pierwszym kwartale 2023 roku osiągnęła 7,7 proc. Wzrost tego wskaźnika powodowany jest przez kurczący się na skutek spadku eksportu i wysokich cen energii sektory przemysłu i przetwórstwa. Niskie wskaźniki zaufania konsumentów, przemysłu i budownictwa wskazują na negatywną ocenę uczestników rynku, co zmusza firmy do obniżenia swoich oczekiwań na przyszłość, rezygnacji z inwestycji i części pracowników.
Tymczasem tempo wzrostu cen na Litwie unormowało się, lecz pozostawało wyższe od średniej w UE. W pierwszym kwartale 2023 roku inflacja na Litwie wynosiła 2 proc., w UE – 1,9 proc. W ciągu pierwszych trzech miesięcy tego roku, w porównaniu do ostatniego kwartału 2022 roku, a Litwie najbardziej zdrożaly napoje alkoholowe i tytoń (5,9 proc.), różne towary i usługi (5 proc.), staniały odzież i obuwia (-3,6 proc.) oraz transportu (-1 proc.).
W pierwszym kwartale 2023 roku, w porównaniu do czwartego kwartału roku 2022, wskaźnik niedoli na Litwie gwałtownie wzrósł – z 8,4 do 11,7.
Jak wynika z indeksu, w pierwszym kwartale br. sytuacja była gorsza jedynie w Hiszpanii i Grecji, gdzie odnotowano wyjątkowo wysoki poziom bezrobocia. Tymczasem najlepszy wskaźnik pokazały Polska, Holandia i Słowenia.
