Jednym z najczęstszych sposobów zakończenia umowy o pracę jest rozwiązanie umowy o pracę. Tryb rozwiązania umowy o pracę i jego skutki różnią się w zależności od tego, z czyjej inicjatywy umowa o pracę jest rozwiązywana. Umowa o pracę może zostać rozwiązana:
- za porozumieniem stron - pracownika i pracodawcy;
- z inicjatywy pracownika;
- po złożeniu podania o rozwiązanie umowy o pracę;
- z inicjatywy pracodawcy.
Należy podkreślić, że z inicjatywy pracodawcy umowa o pracę może zostać rozwiązana zarówno z braku winy pracownika, jak też z powodu winy pracownika (np. naruszenia dyscypliny pracy).
Umowa o pracę może zostać rozwiązana po upływie terminu terminowej umowy o pracę lub po wszczęciu procedury upadłości pracodawcy. Jednocześnie należy podkreślić, że Kodeks Pracy określa przypadki, w których umowa o pracę może zostać rozwiązana bez uprzedzenia (np. jeżeli pracownik w rażący sposób naruszył dyscyplinę pracy lub nie spełnił obowiązków).
Jeżeli umowa o pracę jest rozwiązywana na prośbę pracownika, pracownik powinien uprzedzić o tym pracodawcę nie później niż 14 dni przed wyjściem z pracy, jeżeli inny termin uprzedzenia w umowie zespołowej nie został przewidziany. Jeżeli umowa o pracę rozwiązywana jest na prośbę pracownika z powodu ważkich przyczyn (np. choroby lub niepełnosprawności pracownika, które przeszkadzają właściwemu wykonaniu pracy lub zaistnieniu prawa do emerytury z racji wieku), pracownicy powinni uprzedzić o tym pracodawcę nie później niż 3 dni robocze przed wyjściem z pracy.
Jeżeli umowa o pracę rozwiązywana jest z inicjatywy pracodawcy, gdy nie ma winy pracownika, pracodawca powinien poinformować o tym pisemnie pracownika z dwumiesięcznym wyprzedzeniem. Jeżeli umowa o pracę rozwiązywana jest z inicjatywy pracodawcy, gdy nie ma winy pracownika, z pracownikami, którym do emerytury zostało nie więcej niż pięć lat, osobami w wieku do osiemnastu lat, osobami niepełnosprawnymi, pracownikami wychowującymi dzieci w wieku do czternastu lat, o zwolnieniu z pracy pracodawca powinien poinformować z czteromiesięcznym wyprzedzeniem.
Po rozwiązaniu umowy o pracę odprawa należy się w przypadkach określonych w artykule 140 Kodeksu Pracy. Odprawę wypłaca się pracownikowi, jeżeli umowa o pracę rozwiązywana jest z inicjatywy pracodawcy, gdy nie ma winy pracownika, jak również na prośbę pracownika, gdy umowa o pracę jest rozwiązywana z ważkich przyczyn lub w innych przewidzianych ustawowo przypadkach, gdy nie ma winy pracownika.
Tygodnik Wileńszczyzny
