Pełen wdzięku i lekki lot pazia królowej odróżnia go od innych motyli, podobnie jak jego rozmiar i jasne kolory – na pewno nie da się go nie zauważyć.
„Skrzydła pazia królowej to jaskrawa paleta kilku kolorów, pokryta pięknymi, regularnymi i symetrycznymi wzorami, kropkami, liniami. Jasnożółty kolor kontrastuje z czarnymi wzorami, a niebieskie i czerwone plamy na tylnych skrzydłach, które mają długi „ogon”, nadają mu szczególnego uroku” – mówi Žavinta Butvilienė, administratorka Centrum dla Zwiedzających Regionalnego Parku Historycznego w Dziewieniszkach.
Paź królowej to jeden z największych motyli w Europie, rozpiętość skrzydeł może sięgać 50-80 mm. Choć szeroko rozpowszechniony na Litwie, jest chroniony i wpisany do Litewskiej Czerwonej Księgi.
Pomimo imponującego wyglądu motyl ten jest zagrożony. Zagrożeniem dla pazia króloeej jest utrata siedlisk: intensywna działalność rolnicza, urbanizacja i rozwój infrastruktury, które niszczą naturalne siedliska machaona – łąki, pola i rabaty kwiatowe. Motyle te są zależne od roślin z rodziny selerowatych, których zmniejszenie bezpośrednio wpływa na ich populację.
Jak wiadomo, szeroko stosowane w rolnictwie pestycydy zabijają nie tylko szkodliwe owady, ale także pożyteczne. Ci, którzy uprawiają koper, rutę, pietruszkę i marchew, mogą znaleźć na grządkach z tymi roślinami gąsienice pazia królowej (zielone w paski i czarne, gdy są jeszcze małe) i pozwolić im rozwijać się. Wcześniejsza wiosna i dłuższe okresy suszy mogą również negatywnie wpływać zarówno na motyle, jak i rośliny, które zjadają.
Aby zachować populację pazia królowej, potrzebne są kompleksowe działania. „Ważne jest zachowanie i przywracanie naturalnych łąk, pól i rabatek z kwiatami. Można również zakładać sztuczne siedliska – ogrody motyli, także rozwijać rolnictwo ekologiczne, pozostawiać tereny nieuprawne, które mogłyby stać się siedliskiem motyli. Tylko wspólnymi siłami możemy sprawić, że ten wspaniały motyl nadal będzie nas cieszył swoim pełnym wdzięku lotem” – mówi Aleksandra Jurgo, ekolog Dyrekcji Obszarów Chronionych Dzukii-Suwalszczyzny.