Lawenda (Lavandula) występuje przeważnie w ciepłych krajach. Natomiast charakterystyczny kolor kwiatów w odcieniach fioletu, piękny zapach oraz wiele innych zalet, m.in. działanie relaksujące i uspokajające, przyczyniają się do popularności lawendy także w krajach o chłodniejszym klimacie. Roślina należy do roślin ciepłolubnych, ale niektóre jej odmiany wyróżniają się mrozoodpornością i mogą przetrwać na mrozie, jeśli tylko odpowiednio się je zabezpieczy.
W ogrodzie przezimuje i niskie temperatury wytrzyma lawenda wąskolistna, która stała się najpopularniejszym na naszych terenach gatunkiem lawendy. Nieco mniej odpornym na zimno gatunkiem jest lawenda pośrednia, zwana lawendyną. Lawendyna odpowiednio okryta również potrafi przetrwać zimę na zewnątrz.
Do istotnych zabiegów pielęgnacyjnych, pozwalających odpowiednio przygotować ją do zimy jest odżywianie tej rośliny, czyli nawożenie. Nawożenie można rozpocząć nawet już w sierpniu stosując w tym celu nawozy potasowe, przyspieszające drewnienie pędów. Natomiast nie należy stosować nawozów azotowych, które pobudzają rośliny do kwitnienia.
Do nawożenia lawendy jesienią najlepiej używać mineralnych nawozów do roślin ozdobnych lub mączki bazaltowej, co poprawi mrozoodporność rośliny i ją wzmocni. Warto zastosować także kompost, który poprawi strukturę podłoża i dostarczy roślinie wszystkich niezbędnych składników pokarmowych.
Innym elementem przygotowania do zimy lawendy jest jej przycinanie. Przycinanie pomaga roślinie w spokoju przetrwać zimę. Przycinać należy suche kwiaty wraz z kilkoma centymetrami zielonych pędów, ale nie ucinać brązowych, silnie zdrewniałych pędów.
Natomiast prace pielęgnacyjne najlepiej rozpocząć już pod koniec lata, a cięcie lawendy wykonać maksymalnie do połowy września. Późną jesienią już tego się nie robi, ponieważ lawendzie nie wystarczy czasu by zdrewnieć przed mrozami, więc lepiej poczekać do wczesnej wiosny.
Odpowiednio zabezpieczona lawenda jest w stanie przetrwać zimę w ogrodzie, jednakże potrzebuje właściwego okrycia. Do jej okrycia można użyć słomy, agrowłókniny albo gałązek drzew iglastych. W ten sposób zabezpiecza się roślinę już po pierwszych przymrozkach. Okrycie zdejmuje się dopiero wiosną.
Na przełomie października i listopada należy też zabezpieczyć korzenie lawendy – obsypać korą lub torfem podstawę rośliny.
Przed mrozami zabezpiecza się również lawendę uprawianą w doniczce. Najprościej ją wnieść do mieszkania, ale może pozostać również na balkonie lub na tarasie. Można ją zadołować w ziemi razem z donicą, ale wygodniej okryć roślinę matą słomianą lub agrowłókniną, przy tym zabezpiecza się nie tylko samą lawendę, ale również ścianki doniczki.
Donicę trzeba ustawić na warstwie izolacji przygotowanej z grubego kartonu lub styropianu i ustawić w miejscu osłoniętym od wiatru, by nie była narażona na zimne podmuchy.
