Jeże to zwierzęta funkcjonujące przeważnie nocą, które nie jedzą owoców, a są największymi ssakami owadożernymi.
Ich głównym pożywieniem są robaki ziemne, dżdżownice, ślimaki i owady, chociaż w menu jeży można znaleźć także drobne płazy, jaja oraz grzyby. Jeże mogą zjadać także ropuchy i jadowite węże, ponieważ są niewrażliwe na ich jad, a kolczasty „kołnierzyk” pomaga im pokonać śliskich przeciwników.
Te ssaki mają krępą budowę ciała, płaską czaszkę zakończoną ryjkiem i krótkie, zaokrąglone uszka, grzbiet jest pokryty ostrymi kolcami, a brzuszek pokrywa jasnoszare futerko. W dogodnych warunkach jeże mogą dorastać do 26 cm długości i ważyć od 800 do 1200 g. Jeże prowadzą samotniczy tryb życia, spotykają się wyłącznie w celach reprodukcyjnych. W zależności od gatunku jeże żyją od 4 do 7 lat.
Jeż jest bardzo pożytecznym zwierzęciem w ogrodzie, ponieważ jako owadożerny ssak może skutecznie pomóc np. w walce z inwazją nagich ślimaków oraz larw chrząszczy majowych. Jeden jeż może zjeść codziennie nawet do 200 g owadów, a to bardzo pomoże zapanować nad szerzącą się liczną populacją szkodników. W wyniku tego uprawiane w ogrodzie rośliny, będą mogły zdrowo rosnąć i przynosić hojne plony, więc nie będzie potrzeby stosowania żadnych oprysków, trutek oraz innych chemicznych preparatów, które mogą negatywnie wpływać na ekosystem.
Jeże w ogrodach szukają nie tylko pożywienia, ale także schronienia przed zimą lub miejsca do wydania potomstwa na świat. Miot z jednej ciąży przynosi kilka osobników.
Aby jeże odwiedzały ogród trzeba zadbać o wejście, tzn. by zwierzątko mogło spokojnie dostać się do środka i w razie potrzeby uciec, dlatego w płocie przy ziemi należy stworzyć otwór o wielkości np. płyty CD lub pozostawić na noc otwartą bramkę z tyłu ogrodu. Jak też zagwarantować zwierzęciu ciszę i spokój, ponieważ np. obecność psów, m.in. psy są naturalnymi wrogami jeży, może je odstraszać.
Jeże najchętniej chowają się oraz wędrują w zaroślach, wysokich trawach i pod krzewami, dlatego wokół grządki sensownie jest posadzić lokalne gatunki bylin, niewielkie, rozłożyste krzewy oraz drzewa, które zapewnią ssakowi bezpieczne warunki do żerowania. Dobrze się sprawdzi także łączka kwietna.
Te małe leśne zwierzęta uwielbiają wodę i potrafią w niej pływać, a więc można stworzyć w ogrodzie małe oczko wodne z łagodnymi brzegami, żeby jeże po kąpieli mogły się z łatwością wydostać na ląd.
Zachęcić jeża do odwiedzania ogrodu można również tworząc mu naturalną kryjówkę z liści, gałązek czy słomy, układając je w jednym miejscu na niedużą kopkę.
Dobrym sposobem na zwabienie jeża do ogrodu jest też przygotowanie schronienia, w którym ssaki będą mogły spokojnie wydać na świat potomstwo lub zapaść w zimowy sen.
Aby zbudować schronisko dla jeży wystarczy drewniana skrzynka po owocach z otworem przy ziemi o średnicy mniej więcej równej płycie CD, jej górę należy okryć folią, by nie przemakała w ulewy; z trzech deseczek np. 12 x 12 cm zrobić tunel, który zasłoni wejście i poprowadzi do domku, to zapobiegnie wchodzeniu do wnętrza nieproszonych gości.
W bokach skrzynki zrobić nieduże otwory wentylacyjne i włożyć do środka nieco słomy oraz suchych liści, by jeż mógł spokojnie wejść do środka i się schować.
Ostatecznie na górę trzeba ułożyć liście lub słomę oraz gałęzie, aby domek wyglądał, jak naturalne schronienie.
Sporządzony domek ustawić w zacisznym kącie ogrodu, z dala od budy psa, drogi, a nawet dziecięcego placu zabaw. Dobrze sprawdzi się np. miejsce, w które ludzie rzadko zaglądają.
Budując schronienie dla jeża trzeba koniecznie pamiętać o tym, że taką pracę wykonuje się wyłącznie w rękawiczkach, ponieważ ludzki zapach może odstraszyć zwierzę.
W przypadku, gdy uda się „zaprosić” jeża do ogrodu, to należy pamiętać o tym, że nocą wśród grządek cichutko jeż będzie żerował, jednak pod żadnym pozorem nie wolno mu przeszkadzać: nie świecić i nie łapać go. Ssaki nocne potrzebują ciszy i spokoju, a bliska obecność człowieka bardzo je stresuje, dlatego mogą szybko uciec i nie powrócić.
Wyrywać chwasty bądź kosić trawę należy również bardzo uważnie, gdyż tam może chować się jeż, więc można zrobić mu krzywdę.
Warto również całkowicie zrezygnować ze stosowania chemii w ogrodzie, a najbardziej trutek na ślimaki czy insekty, ponieważ jeże po zjedzeniu zatrutego owada umierają w cierpieniu.
