Najbardziej znanym zwyczajem na Litwie i w Polsce jest święcenie tego dnia ziół i kwiatów. Poświęcone w kościele zielska zabiera się do domu i suszy. Zgodnie z tradycją ma to zapewnić błogosławieństwo, dobry urodzaj oraz ochronę przed chorobami i nieszczęściami. W niektórych domach do dziś bukiety z Zielnej wkłada się za święte obrazy. Kiedyś wierzono, że zioła te mają szczególną moc w leczeniu różnych przypadłości nie tylko u ludzi, ale i u zwierząt.
Święto Matki Bożej Zielnej wiąże się często z obchodami dożynek. Rolnicy od wieków modlili się tego dnia o dobre zbiory. Dotychczas na Zielną w kościołach na wsi święci się wieńce dożynkowe, zboże oraz wiązanki płodów rolnych. Kiedyś poświęcone zboże używano podczas wiosennego siewu. Pamiętano też o tym, aby nie niszczyć poświęconych wieńców dożynkowych, bo można je było tylko spalić w następnym w roku i zastąpić nowymi.
W niektórych regionach w święconych bukietach obowiązkowo miała się znaleźć makówka. Poświęcony mak sypano na pola, aby zapobiec suszy.
Do bukietów wkładano też warzywa i owoce. M.in. wierzono, że spożyte poświęcone jabłko zapewni zdrowie i oddali pokusy, a marchew uchroni przed żółtaczką.
Powstało też wiele przysłów i powiedzeń związanych z tradycją ludową Zielnej.
• W sierpniu każdy kwiat woła – zanieś mnie do kościoła!
• Na Wniebowzięcie – ukończone żęcie.
• Od Wniebowzięcia miej w stodole połowę żęcia.
• Na Wniebowzięcie Matki Boskiej – świeży chlebek i kluski.
Nasi przodkowie na Zielną obserwowali też niebo, próbując przewidzieć pogodę, jaka będzie w końcu lata i jesienią.
• Na Wniebowzięcie słota, w jesieni dużo błota.
• Gdy na Wniebowzięcie Panny ciepło dopisuje, to ciepły i pogodny koniec lata obiecuje.
• We Wniebowzięcie Panny Marii słońce jasne, będzie wino godnie kwaśne.
• Gdy Zielna Matka deszcz przynosi, to zwykle na Narodzenie Matki (8 września) rosi.
...Matko Boska Zielna, bądź pozdrowiona.
W sierpniowy słoneczny poranek
Na Twe ołtarze przynosimy żniwny dar
Z ojczystych łanów zebrany…
(fragmenty wiersza Anny Łękawy „Matka Boska Zielna”)
