Najwcześniej dziecko uczy się wymawiać sylabę ma-. Cechą takiego języka jest charakterystyczne podwajanie sylab, np. mama, tata, papa, baba, dziadzia.
Najstarszym i najbardziej powszechnym sposobem tworzenia nazw pokrewieństwa było dodawanie do takich właśnie podstawowych, pierwotnych sylab przyrostka -ter. Widać to zarówno w łacińskiej mater, niemieckiej Mutter, angielskiej mother.
Wyraz matka zaczął się upowszechniać w XIV-XV wieku. Historycznie rzecz biorąc, słowo matka jest zdrobnieniem, utworzonym od rdzenia mat’- za pomocą przyrostka -ka, który tworzył kiedyś, i do dzisiejszego dnia tworzy, nazwy zdrobniałe, np. córa → córka, gęś → gąska, mysz → myszka, ława → ławka. Jako że zdrobnienia i spieszczenia często ulegają neutralizacji, tzn. zanika ich pieszczotliwy, ekspresywny charakter (np. baba → babka → babcia), z czasem wyraz matka zaczął być używany w znaczeniu neutralnym. Później pojawiły się inne, nowe zdrobnienia typu mateczka, matuchna, matula, mateńka.
Rota