W składzie delegacji medyków z Wilna była Hanna Strużanowska-Balsiene, dr medycyny, b. ordynator działu położnictwa i ginekologii szpitala św. Jakuba w Wilnie, nb.autorka wysoko ocenianych na poprzednich konferencjach referatów o dziejach tej niezwykle zasłużonej lecznicy wileńskiej, w tym działu, w którym ponad pół wieku przepracowała. Tym razem obecność Hanny Strużanowskiej-Balsiene na forum medyków zbiegła się w czasie z wręczeniem jej Orderu Ecce Homo, przyznawanego ludziom, którzy wbrew wszystkim przeciwnościom poprzez konsekwentną działalność dają świadectwo bezinteresownej miłości bliźniego.
Serdeczne powitanie
Uczestników Kongresu witał marszałek Województwa Małopolskiego Marek Sowa, który m. in. powiedział: „To, bez wątpienia, ważne przedsięwzięcia pod względem naukowym, ponieważ umożliwiają podtrzymanie więzi przedstawicieli nauk medycznych z Polski i zagranicy. Ale Państwa spotkanie to także istotne wydarzenie promocyjne, które podkreśla znaczenie Małopolski i jej stolicy – Krakowa – dla polskiej edukacji i nauki, w szczególności dla nauk medycznych".
Jacek Majchrowski, prezydent miasta Krakowa zaznaczył: „Państwa obecność jest znaczącym wyróżnieniem dla tutejszych środowisk lekarskich i naukowych. Jest też dowodem uznania dla samego Krakowa – miasta o wspaniałych tradycjach uniwersyteckich, miejsca narodzin oraz intensywnego rozwoju polskiej medycyny, a wreszcie liczącego się ośrodka nauki i kultury, który, m. in. dzięki działalności Polska Akademia Umiejętności (PAU), coraz skuteczniej jednoczy wywodzących się z Polski uczonych, spełniając coraz ważniejszą rolę w życiu światowej Polonii".
Prezes Federacji Polonijnych Organizacji Medycznych prof. dr hab. n. med. Marek Rudnicki: „Tegoroczny Kongres, chociaż w swoim tytule nosi hasło polonijno-medyczne, jest również okazją do spotkania z lekarzami pracującymi w kraju. Stąd też po raz pierwszy poszerzyliśmy nazwę o Światowy Kongres Lekarzy Polskich. Mówimy i zwracamy się do nas wszystkich, których więzy rodzinne, patriotyczne, zawodowe i kulturowe wiążą się z Polską, krajem naszych korzeni, czy też krajem naszego zamieszkania. To jest Kongres tych, których łączy wspólna troska o naszych pacjentów, dbałość o ich zdrowie jak również o nasz profesjonalny rozwój.
Hasłem przewodnim tego najważniejszego spotkania lekarzy polskiego pochodzenia z całego świata jest inspiracja jakości i bezpieczeństwa leczenia. Program naukowy Kongresu adresowany jest do wszystkich lekarzy, niezależnie od ich specjalności. Obejmuje dyskusje określające strategię bezpiecznej medycyny, realizowaną przez współcześnie szkolonych specjalistów, w różnych systemach opieki zdrowotnej. Przedmiotem odrębnej sesji będzie dyskusja nad wpływem informacji internetowej na praktykę medycyny w XXI wieku...".
Prof. dr hab. Andrzej Matyja, prezes Okręgowej Rady Lekarskiej w Krakowie w swoim wystąpieniu powiedział, że drugim ważnym wydarzeniem spotkania jest uczczenie 120. rocznicy powstania w 1893 roku pierwszych Izb Lekarskich na Ziemiach Polskich – w Krakowie i we Lwowie.
Forum ciekawych dyskusji
Wspólna troska o pacjentów - tak skrótowo można określić wystąpienia wilnian w Krakowie. W tym miejscu warto przypomnieć, że jeden z poprzednich Kongresów był w całości poświęcony służbie zdrowia Wilna i Lwowa: jej przeszłości i współczesnym osiągnięciom.
Słów kilka o wileńskich akcentach na Kongresie. O opiece paliatywnej (przynoszącej chwilową ulgę, ale nie leczącej) mówiły Bronisława Siwicka i Barbara Komarowska z Polskiego Stowarzyszenia Medycznego na Litwie. Przypomniały one m. in., że przepisy prawne dotyczące pomocy paliatywnej obowiązują na Litwie dopiero od początku 2007 r. Wywalczona przez Stowarzyszenie baza prawna umożliwiła kilka lat później siostrom ze Zgromadzenia Jezusa Miłosiernego podjęcie starań założenia w Wilnie – Hospicjum bł. ks. Michała Sopoćki. Powstało ono w byłym klasztorze sióstr wizytek, który w latach 1945-2005 był więzieniem.
Prelegentki zapoznały zgromadzonych z dziejami tego miejsca, w którym mieszkał bł. Michał Sopoćko, gdzie powstał słynny na całym świecie obraz „Jezu, ufam Tobie", namalowany przez Eugeniusza Kazimirowskiego według wizji siostry Faustyny Kowalskiej. Mówiły o determinacji siostry Michaeli Rak ze Zgromadzenia Sióstr Jezusa Miłosiernego, która z całym sercem i doświadczeniem (pracowała w Polsce ponad 20 lat w hospicjach) przystąpiła do tworzenia podobnej instytucji w Wilnie. Remont budynku został wykonany z pieniędzy ofiarodawców. Hospicjum nadal działa w gruncie rzeczy na zasadach społecznych, bowiem: „Na razie litewska kasa chorych nie ma możliwości podpisania umowy, a Ministerstwo Zdrowia również na to pieniędzy nie ma... W celu pozyskania funduszy na utrzymanie hospicjum prowadzone są akcje w różnych parafiach, były organizowane zbiórki w Polsce, wykorzystywane są środki z różnych projektów. Na hospicjum łożą także indywidualni darczyńcy, hospicja w Polsce".
Daniel Lipski, stomatolog z Wilna, skoncentrował się na opiece stomatologicznej dla dzieci i młodzieży na Litwie. Poinformował m. in., że wprowadzone od 2000 r. regulacje prawne nakazują obowiązek dokonywania profilaktycznych przeglądów uzębienia u dzieci w wieku od 1,5 roku życia, a od 2004 r. – obowiązek lakowania. Poruszył aktualne problemy dotyczące kierunków współczesnej stomatologii. Materiał ten został oparty o artykuły specjalistów z Wydziału Medycznego Instytutu Odontologii Uniwersytetu Wileńskiego.
Krystyna Rotkiewicz, z Instytutu Onkologii Uniwersytetu Wileńskiego (udział w tzw. sesji plakatowej) przedstawiła materiał, dotyczący osobistości, która ściśle związana była z Wilnem i Krakowem. To Piotr Skarga – jezuita, pierwszy rektor Akademii Wileńskiej. Uczył się w Krakowie, był tam przełożonym domu zakonnego św. Barbary, założycielem bractw dobroczynnych. W 1588 r. został kaznodzieją Zygmunta III i przeniósł się do Warszawy. Zanim jednak to nastąpiło, miał miejsce fakt mało znany. Krystyna Rotkiewicz: „...już w 1584 r. założył szpital im. Świętego Łazarza w Warszawie przy ul. Mostowej – był to pierwszy szpital o profilu nowotworowym w Europie. Profesor, onkolog z Warszawy, Zbigniew Wronkowski uważa, że był to pierwszy o takim profilu szpital na świecie..."
Ekipa wileńska uczestnicząca w krakowskim kongresie jest zadowolona z udziału w tym wielkim forum, podczas którego poruszono wiele aktualnych problemów współczesnej medycyny. Co ważne, sporo miejsca poświęcono etyce lekarskiej i tzw. klauzuli sumienia, a więc kwestiom aborcji, atanazji, in vitro etc.
Halina Jotkiałło
