„Władze Federacji Rosyjskiej, ścigając litewskich prokuratorów i sędziów za ich działalność zawodową, dopuściły się naruszenia norm prawa międzynarodowego oraz podstawowych wartości prawnych, w tym zasad niezawisłości sądownictwa i nadrzędności prawa – to stanowisko Parlamentu Europejskiego wyrażone w rezolucji przyjętej w czwartek 493 głosami za, przy 43 przeciw i 86 wstrzymujących się” – informuje w komunikacie PE.
Jak czytamy w komunikacie, PE, stając w obronie litewskich prawników, przypomina w rezolucji zasadę, że sędziowie każdego państwa członkowskiego Unii są również sędziami całej Unii Europejskiej. Europosłowie uznają działania Rosji za nieuprawnioną i politycznie motywowaną ingerencję zewnętrzną i wzywają rosyjskie organy do zamknięcia postępowań karnych przeciwko litewskim prokuratorom, śledczym i sędziom.
Rosja wszczęła postępowania karne w odwecie za uznanie przez litewski sąd winnymi zbrodni wojennych przeciwko Litwie 67 rosyjskich, białoruskich i ukraińskich obywateli. Wyroki, które zapadły na Litwie, dotyczą wydarzeń z 13 stycznia 1991 r., kiedy to, podczas rosyjskiej agresji, 14 osób straciło życie, a blisko 800 zostało rannych. Parlament Europejski oczekuje od Rosji zaprzestania dezinformacji i propagandy odnośnie wydarzeń z 13 stycznia.
„Posłowie wzywają wszystkie państwa członkowskie UE do odmowy współpracy z władzami Rosji i do nieprzekazywania im żadnych danych osobowych, które mogłyby zostać wykorzystane w postępowaniu karnym przeciwko sędziom z Litwy. Parlament wzywa też UE i apeluje do Interpolu o ignorowanie wszelkich międzynarodowych nakazów aresztowania wydanych przeciwko oskarżonym funkcjonariuszom litewskim” – apeluje PE. Europołowie wzywają również państwa członkowskie UE do pełnej współpracy i lepszej koordynacji na szczeblu europejskim w zakresie ich polityki wobec Rosji.
W marcu 2019 r. Sąd Okręgowy w Wilnie wydał wyrok w sprawie dotyczącej wydarzeń z 13 stycznia, uznając 67 osób, w tym ówczesnego ministra obrony ZSRR, Dmitrija Jazowa, za winne zbrodni wojennych. Rosja nie odpowiedziała na wniosek władz litewskich o współpracę. W związku z tym większość oskarżonych została postawiona przez litewski sąd w stan oskarżenia in absentia. W 2018 r. Rosja podjęła działania odwetowe, wszczynając postępowanie karne przeciwko litewskim sędziom, prokuratorom i śledczym zaangażowanym w prowadzenie dochodzeń w sprawie tragicznych wydarzeń, które miały miejsce w dniu 13 stycznia 1991 r. w Wilnie.