Kanonik wileński, urzędnik państwowy, pisarz, filantrop Paweł Ksawery Brzostowski urodził się 30 marca 1739 roku w Mosarzu koło Duniłowicz na Wileńszczyźnie.
W całej ówczesnej Rzeczpospolitej i poza jej granicami stał się znany dzięki utworzeniu w 1769 roku w nabytym majątku koło Turgiel Republiki Pawłowskiej. Państwo obejmowało ponad 3 tys. hektarów.
Brzostowski zniósł w swych posiadłościach pańszczyznę, nadał chłopom ziemię oraz rozmaite przywileje. Spowodowało to szybkie podniesienie życia republiki. Utworzone państwo posiadało własne ustawodawstwo, flagę, herb, pieczęć, pieniądze, milicję. Brzostowski dbał też o życie kulturalne i oświatę mieszkańców.
W tym roku mija 245 lat od założenia działającej przez 25 lat Rzeczpospolitej Pawłowskiej – zjawiska niemającego precedensu w Europie Wschodnio-Środkowej XVIII wieku.
Na początku bieżącego roku ukazała się w języku litewskim książka pt. „Povilas Ksaveras Bžostovskis - Paulavos Respublika" (Paweł Ksawery Brzostowski – Rzeczpospolita Pawłowska). Autorkami wyczerpującej publikacji są dziennikarka Aurelija Arlauskienė, dyrektor Szkoły Średniej im. P.K. Brzostowskiego w Turgielach Łucja Jurgielewicz oraz dr nauk humanistycznych Ramunė Šmigelskytė-Stukienė.
Poniżej do obejrzenia galeria zdjęć (fot. Marian Paluszkiewicz)
