Pogłębienie integracji w dziedzinie obrony nie jest nowym pomysłem. Propozycja utworzenia Europejskiej Wspólnoty Obronnej na początku lat 50. ubiegłego wieku była jednym z pierwszych i najbardziej ambitnych prób stworzenia wspólnej europejskiej armii, ale porażka tego planu ochłodziła europejskie ambicje w tej dziedzinie na prawie pół wieku.
Dopiero w ostatnich dwudziestu latach współpraca uległa ponownemu ożywieniu, a PESCO (czyli mechanizm stałej współpracy strukturalnej grupy państw UE dla pogłębienia integracji obronnej) jest najnowszą inicjatywą służącą rozwijaniu wspólnych europejskich zdolności wojskowych. Poza tym po raz pierwszy w historii projekty współpracy w zakresie technologii obronnej, takie jak rozwój dronów służących nadzorowi morskiemu, mogą być spółfinansowane bezpośrednio z budżetu UE.
Posłowie pracują obecnie nad propozycją utworzenia europejskiego programu rozwoju przemysłu obronnego, w ramach którego 500 mln euro miałoby pochodzić z budżetu UE na lata 2019-2020 i służyć współfinansowaniu wspólnego rozwoju nowych technologii obronnych i zakupów sprzętu wojskowego. Oczekuje się, że kwota ta zostanie zwiększona do 1 mld euro rocznie. W tym roku spodziewana jest propozycja Komisji Europejskiej, by utworzyć podobny program grantów dla wspólnych badań wojskowych, na przykład w dziedzinie cyberobrony i robotyki. Roczny budżet tego programu powinien wynieść 500 mln euro rocznie po 2020 roku. Natomiast na lata 2017-2019 uruchomiono już pilotażowy program w wysokości 90 mln euro.
W rezolucji z grudnia 2017 roku Parlament Europejski z zadowoleniem przyjął wysiłki, aby lepiej koordynować wydatki na obronność i ograniczyć powielanie i marnotrawstwo, przypominając, że „w porównaniu ze Stanami Zjednoczonymi UE-28 przeznacza 40 % środków na obronę, ale udaje jej się wygenerować tylko 15 % możliwości generowanych przez USA w tym procesie". Więcej informacji na naszej infografice.
22 stycznia 2018 roku członkowie Komisji Przemysłu, Energii i Badań Naukowych omówili z ekspertami wspomniane wyżej propozycje. "Musimy lepiej współpracować przy innowacyjnych projektach i lepiej chronić naszą wiedzę i technologię" - podkreśliła sprawozdawczyni Françoise Grossetête (EPL, Francja).
23 stycznia 2018 roku posłowie z Komisji Spraw Zagranicznych zaproponowali, aby rozwój określonych rodzajów broni (np. broni masowej zagłady, w pełni autonomicznej broni nie podlegały finansowaniu czy lekkiej broni produkowanej głównie na eksport) nie podlegał finansowaniu w ramach programu. Opinia Komisji Spraw Zagranicznych zostanie przekazana do Komisji Przemysłu, Energii i Badań Naukowych, która jest komisją wiodącą.
Głosowanie w Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii przewidziane jest na koniec lutego br.
Na podst. europarl.europa.eu