• Czy sprawdzani są wszyscy pasażerowie przylatujący na Litwę drogą powietrzną?

Narodowe Centrum Zdrowia Publicznego (NVSC) jest zobowiązane jedynie do przeprowadzania wyrywkowych kontroli pasażerów przylatujących lotami nieczarterowymi, więc pasażerowie każdego samolotu nie są sprawdzani. Przewoźnicy są zobowiązani zapewnić, aby wszyscy pasażerowie przed wejściem na pokład przedstawili potwierdzenie (kod QR) wypełnionego elektronicznego formularza, służącego do zbierania informacji o pasażerach do celów zdrowia publicznego.

Przedstawiciele NVSC nie spotykają każdego pasażera przybywającegona Litwę, niezależnie od środka transportu – lądowego, morskiego czy powietrznego. Jednak wszyscy pasażerowie muszą przestrzegać obowiązujących na Litwie przepisów, które zobowiązują ich do posiadania negatywnego wyniku testu. Zwłaszcza, że każdy pasażer, wsiadający do samolotu lub innego pojazdu, jest sprawdzany przez samych przewoźników. Podczas sprawdzania dokumentów pasażerów ocenia się informacje zawarte w dokumencie – data badania, wynik i inne dane zgodnie z zaleceniami organizacji międzynarodowych. Za podanie nieprawidłowych informacji (np. fałszywych dokumentów o negatywnych wynikach testu) grozi odpowiedzialność administracyjna i karna.

Decyzja o przeprowadzeniu wyrywkowych kontroli pasażerów została podjęta z uwzględnieniem przepustowości wymaganej do kontroli oraz faktu, że każdy pasażer wchodzący na pokład samolotu lub innego pojazdu jest sprawdzany przez samych przewoźników, dlatego na litewskich lotniskach przeprowadzane są tylko kontrole wtórne. Samorządy i policja mają również za zadanie kontrolowanie podróżnych, którzy po przyjeździe muszą odbyć izolację.

• W jaki sposób sprawdzane są kody QR (dane z formularza) i testy na obecność COVID-19? W jaki sposób specjaliści dbają o autentyczność dokumentów (bazy danych, linki, podpisy)?

Sprawdza się, czy dane podane przez pasażera na stronie internetowej NVSC (https://keleiviams.nvsc.lt/lt/form) odpowiadają faktycznym danym pasażerów: imię, nazwisko, data przyjazdu na Litwę. Jeżeli pasażer nie wypełnił formularza lub podał nieprawidłowe dane, może wypełnić formularz, lub poprawić dane w punkcie kontrolnym.

Testy są weryfikowane zgodnie z zaleceniami organizacji międzynarodowych. NVSC odpowiada za przygotowanie zaleceń w języku litewskim oraz szkolenie osób przeprowadzających ocenę testów. Ocenia się, kiedy przeprowadzono testy i jakie były wyniki.

• Jakie instytucje są obecnie zaangażowane w procedury kontroli pasażerów na lotniskach? Jaka jest rola specjalistów z Narodowego Centrum Zdrowia Publicznego (NVSC) podczas kontroli?

Wzmocnioną kontrolę medyczno-kwarantannową na lotniskach prowadzi obecnie Narodowe Centrum Zdrowia Publicznego (NVSC), Państwowa Straż Graniczna (VSAT), przedstawiciele Wojska Litewskiego oraz organizacji pozarządowych.

• Kto nie podlega wymaganiom dotyczącym samoizolacji i testowania?

Osoby, które przybywając transportem przewoźnika, mogą nie mieć ze sobą wyników testu diagnostycznego na obecność COVID-19:

- osoba, która przechorowała COVID-19 i posiada zaświadczenie z placówki medycznej potwierdzające, że przechorowała COVID-19, a diagnoza została potwierdzona na podstawie pozytywnego wyniku testu PCR nie później niż 180 dni przed powrotem lub przyjazdem na Litwę. Ale zaświadczenie z instytucji medycznej nie jest wymagane, jeśli u osoby zdiagnozowano chorobę COVID-19 na Litwie, a dane są w systemie informacyjnym Elektronicznej Infrastruktury o Usługach Zdrowotnych i Współpracy (ESPBI IS);

- osoba została zaszczepiona i posiada dokument potwierdzający, że jest w pełni zaszczepiona szczepionką przeciw COVID-19, zarejestrowaną w unijnym rejestrze produktów leczniczych;

- osoba udająca sie tranzytem przez Litwę;

- osoba jest członkiem załogi, która wykonuje międzynarodowy przewóz komercyjny wszystkimi typami pojazdów i której cel podróży jest związany z wykonywaniem pracy, jeżeli czas jej pobytu na terytorium Litwy jest krótszy niż 72 godziny;

- osoba ma mniej niż 16 lat;

- osoba jest członkiem oficjalnych delegacji;

- osoba jest cudzoziemcem, przybywającym na Litwę ze szczególnych względów humanitarnych za zgodą ministra spraw wewnętrznych Republiki Litewskiej na uzasadniony wniosek ministra spraw zagranicznych Republiki Litewskiej lub jego upoważnionej osoby w sprawie przyjazdu cudzoziemca.

Osoby zwolnione z izolacji:

- osoba, która posiada dokument z placówki medycznej potwierdzający przechorowanie COVID-19, gdy diagnoza została potwierdzona na podstawie pozytywnego testu PCR lub testu antygenowego i nie upłynęło więcej niż 180 dni od pozytywnego wyniku testu przed powrotem lub przyjazdem na Litwę. Dokument instytucji medycznej nie jest wymagany, jeśli u osoby zdiagnozowano COVID-19 na Litwie, a dane są przesyłane do ESPBI IS;

- osoba posiadająca dokument instytucji medycznej, certyfikat szczepienia konkretnego kraju lub międzynarodowy certyfikat szczepień, stwierdzający, że dana osoba została w pełni zaszczepiona szczepionką COVID-19 zarejestrowaną w unijnym rejestrze produktów leczniczych w ramach programu szczepień.

Izolacja nie jest obowiązkowa dla osób powracających z zagranicy, gdy cel ich podróży jest związany z wykonywaniem pracy:

- osoby korzystające z immunitetów i przywilejów na mocy Konwencji wiedeńskieja o stosunkach dyplomatycznych z 1961 r., Konwencji wiedeńskiej o stosunkach konsularnych z 1963 r., a także na mocy innych umów międzynarodowych i aktów prawnych Litwy, członkowie ich rodzin i ich personel, członkowie oficjalnych delegacji, a także dyplomaci i personel misji dyplomatycznych;

- osoby pełniące służbę w jednostkach wojskowych NATO i krajów NATO oraz ich personel i członkowie ich rodzin, a także żołnierze faktycznej służby wojskowej;

- funkcjonariusze, dokonujący ekstradycji, przekazania lub przejęcia osób;

- cudzoziemcy, przybywający do litewskich instytucji wywiadowczych w celach związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa narodowego za zgodą ministra ochrony kraju Republiki Litewskiej lub dyrektora Departamentu Bezpieczeństwa Państwa Republiki Litewskiej;

- pracownicy służby zdrowia;

- pracownicy Straży Granicznej, a także osoby przekraczające granicę Litwy i innego państwa Unii Europejskiej codziennie lub w każdy dzień roboczy: w sprawach biznesowych, uczniowie, studenci i stażyści;

- marynarze, z wyjątkiem członków załogi, zajmujący się przewozem pasażerów na trasach międzynarodowych;

- sportowcy zawodowi, specjaliści w dziedzinie sportów, instruktorzy sportowi, sportowy personel medyczny biorący udział w międzynarodowych turniejach, dla których organizacji zostały ustanowione i zatwierdzone odrębne międzynarodowe zasady postępowania w przypadku choroby COVID-19;

- obywatele Litwy powracający z Białorusi – nauczyciele, którzy nauczają języka litewskiego w szkołach na Białorusi oraz duchowni wykonujący pracę duszpasterską na Białorusi;

- osoby udające się tranzytem przez Litwę, gdy w naszym kraju mają tylko konieczne postoje (na tankowanie, zapewnienie higieny itp.). Należy podkreślić, że cel podróży niekoniecznie jest związany z wykonywaniem pracy;

Zaleca się, aby osoby te ograniczyły liczbę osób, z którymi się komunikują, przez 10 dni od dnia ich powrotu lub przybycia na Litwę. Zaleca się, aby osoby pracujące udawały się do pracy i do domu tylko wtedy, gdy nie ma możliwości pracy zdalnej. Podczas komunikowania się z innymi osobami takie osoby muszą nosić środki ochrony, zasłaniające nos i usta (które ściśle przylegają i całkowicie zakrywają nos i usta), zachowywać bezpieczną odległość i przestrzegać innych ogólnych środków zapobiegania COVID-19.

• Jakie dokumenty są wymagane, gdy pasażer planuje powrót na Litwę samolotem?

Przed przyjazdem na Litwę należy koniecznie wypełnić formularz i otrzymać potwierdzenie (kod QR). Test na obecność COVID-19 (PCR lub test antygenowy z nosogardzieli) jest również obowiązkowy (są wyjątki!). Test na obecność COVID-19 należy wykonać z co najmniej 72-godzinnym wyprzedzeniem przed przybyciem na Litwę i posiadać wynik negatywny, który należy okazać przewoźnikowi przed podróżą. Test na obecność COVID-19 będzie obowiązkowy dla osób w wieku 16 lat i starszych. Wynik serologicznego testu przeciwciał nie jest uznawany. Osoby, zwolnione z posiadania wyników testu, powinny posiadać przy sobie dokumenty potwierdzające zwolnienie.