Na Górze Karmel w Palestynie swoje życie kontemplacyjne prowadzili duchowi synowie proroka Eliasza. Nazywali się oni Braćmi Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel. W XII wieku, w wyniku prześladowań przenieśli się do Europy. Również w Europie spotykali się z niechęcią. Jednakże Stolica Apostolska, doceniając wyrzeczenia i umartwienia, jakie podejmowali zakonnicy, ułatwiała zakładanie nowych klasztorów. I tak powstał Zakon Karmelitów. Zakon od początku obrał sobie Matkę Bożą za patronkę. To Jej bracia karmelici dedykowali pierwszą kaplicę na Górze Karmel w Ziemi Świętej.

Szczególnie szybko zakon rozwijał się w Anglii, do czego przyczynił się m.in. wielki czciciel Maryi, św. Szymon Stock, szósty przełożony generalny zakonu karmelitów. Wielokrotnie błagał on Maryję o ratunek dla zakonu, który przechodził przez wiele trudności.

Kult Najświętszej Maryi Panny z Góry Karmel związany jest z objawieniem się Matki Bożej św. Szymonowi Stockowi w nocy z 15 na 16 lipca 1251 roku. Wtedy Matka Boża wskazała mu na szkaplerz, który poleciła nosić, aby chronił go od ognia piekielnego. Od tego czasu kult ten rozpowszechnił się na cały Kościół katolicki. Powstało wiele bractw szkaplerznych związanych również z innymi zakonami. Kolor szkaplerza wskazuje na konkretne bractwo. Na przykład: szkaplerz brunatny – karmelitański, czarny – serwitów i kamilianów, biały – trynitarzy, mercedariuszy, dominikanów, niebieski – teatynów, fioletowy – lazarystów.

Nabożeństwo szkaplerza należało kiedyś do najpopularniejszych form czci Matki Bożej.

Święto Matki Bożej z Góry Karmel karmelici obchodzili od XIV w. Papież Benedykt XIII (wiek XVIII) zatwierdził je dla całego Kościoła.

Powstało wiele kościołów pod wezwaniem Matki Bożej Szkaplerznej. Do najbardziej znanych należy bazylika Matki Bożej z Góry Karmel w Valletcie (na Malcie). 

Na terenie archidiecezji wileńskiej są dwa kościoły pod wezwaniem Matki Bożej Szkaplerznej – w Hoduciszkach (rejon święciański) i w Druskienikach.