Pierwsze zabiegi o ustanowienie kultu Miłosierdzia Bożego w Kościele katolickim podjął ks. Michał Sopoćko, spowiednik i powiernik św. Faustyny Kowalskiej, propagując go od 1937 roku w kościołach wileńskich. W 1940 roku w kazaniu pasyjnym ks. Sopoćko po raz pierwszy wyjawił powiązanie kultu z osobą s. Faustyny (według objawień mistycznych św. Faustyny Kowalskiej, o ustanowienia tego święta prosił Jezus Chrystus). Podczas II wojny światowej kult Miłosierdzia Bożego wyszedł poza granice Polski i został rozpropagowany w wielu krajach przez rozproszonych po świecie Polaków, zwłaszcza żołnierzy armii gen. Andersa.
W 1946 r. Konferencja Episkopatu Polski wystosowała do Watykanu petycję o wprowadzenie Święta Miłosierdzia Bożego w pierwszą niedzielę po Wielkanocy.
W świetle rozwijającego się oddolnie kultu Miłosierdzia Bożego oraz podczas oczekiwania na odpowiedź z Watykanu, episkopat zasięgnął w 1951 roku opinii biskupa Romualda Jałbrzykowskiego na temat kultu. Podobnie jak przed wojną, biskup ponownie odniósł się negatywnie do nowej praktyki religijnej. W 1953 roku Święte Oficjum uznało, że nie należy ustanawiać święta.
W 1957 roku Watykan zlecił zbadanie rozwoju kultu Miłosierdzia Bożego. Na zlecenie kardynała Wyszyńskiego w siedemnastu polskich diecezjach przeprowadzono ankietę. Opinie były podzielone od negatywnej, poprzez neutralną do przychylnej. 19 listopada 1958 roku Święte Oficjum wydało dekret, w którym w pięciu punktach wykluczyło możliwość ustanowienia święta.
Za pontyfikatu św. Jana Pawła II wznowiono zabiegi o święto. Sam papież, będąc jeszcze biskupem krakowskim, dał się poznać jako gorący orędownik kultu Miłosierdzia Bożego. Po beatyfikacji s. Faustyny 18 kwietnia 1993 roku biskupi polscy wystosowali prośbę do papieża o ustanowienie Święta Miłosierdzia Bożego. Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów zezwoliła w 1997 roku na obchodzenie go w polskim Kościele katolickim w II Niedzielę Wielkanocną.
Podczas kanonizacji św. Faustyny w 2000 roku Jan Paweł II ogłosił II Niedzielę Wielkanocną jako Święto Miłosierdzia Bożego dla całego Kościoła.
W Niedzielę Bożego Miłosierdzia kończy się w Wilnie trwający od Wielkanocy Tydzień Miłosierdzia Bożego. Przez cały Tydzień wilnianie i goście stolicy zapraszani byli do otwartego przez całą dobę Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Wilnie (ul. Dominikańska 12), aby pomodlić się przy cudownym obrazie Jezusa Miłosiernego.
24 kwietnia, Niedziela Miłosierdzia Bożego
7.00 Msza Święta (w języku litewskim) – ks. Povilas Narijauskas.
8.00 Msza Święta (w języku polskim) – ks. prałat Jan Kasiukiewicz
10.00 Msza Święta (w języku litewskim) – ks. Mindaugas Bernotavičius
12.30 Msza Święta (w języku litewskim) – JE ks. arcybiskup Gintaras Grušas, metropolita wileński. Transmisja w telewizji LRT Plius i Marijos radijas
14.00 Msza Święta (w języku litewskim) – ks. Kęstutis Latoža
15.00 Godzina Miłosierdzia
15.30 Msza Święta (w języku polskim) – JE ks. bp Arūnas Poniškaitis (Wilno)
17.00 Msza Święta (w języku angielskim) – JE ks. arcybiskup Gintaras Grušas, metropolita wileński. Bezpośrednia transmisja do USA i innych państw na różnych kontynentach w telewizji EWTN Global Catholic Network
18.30 Msza Święta (w języku litewskim) – ks. Arūnas Peškaitis OFM
20.00 Msza Święta z udziałem wspólnoty Wileńskiego Seminarium Duchownego św. Józefa (w języku litewskim) – ks. Andrzej Szuszkiewicz.
22.00 Msza Święta – o. Jokūbas-Marija Goštautas OP. Bezpośrednia transmisja w programie Radio Espérance.