W tym roku starotroczanie obchodzą piękną rocznicę, związaną z konsekracją świątyni. Mija bowiem 120 lat, odkąd w Starych Trokach oddano do użytku wiernym neogotycki kościół, wybudowany na miejscu dawnego klasztoru ojców benedyktynów. Uroczystości jubileuszowe były związane z odpustem św. Benedykta i Matki Bożej Szkaplerznej, który parafia obchodziła w niedzielę, 14 lipca. Mszę św. odpustową celebrował ks. Robert Mojsiewicz, osobisty sekretarz wileńskiego metropolity abp. Gintarasa Grušasa.

Aktywni i zjednoczeni

Parafia w Starych Trokach ma bardzo aktywnych wiernych. Od lat działa tutaj wspólnota lokalna, która realizuje różne projekty mające na celu zaktywizowanie jak największej liczby ludzi. I chociaż od pewnego czasu proboszcz dojeżdża z Trok, starotroczanie sami troszczą się o świątynię: upiększają ją i dbają o porządek na terenie przykościelnym, organizują różne przedsięwzięcia. M.in. w Starych Trokach zostały zorganizowane, jako jedne z pierwszych na Litwie, spotkania ewangelizacyjne pt. Kurs Alpha. Parafianie pogłębiając wiedzę religijną, odnawiają swoją wiarę, stają się bardziej świadomymi uczestnikami liturgii.

Ostatnio ze środków budżetu państwowego rozpoczęto renowację kościoła. Jak zauważyła w rozmowie z „Tygodnikiem” Anna Ingielewicz, starosta Starych Trok, pierwszy etap obejmuje wymianę dachu i odnowienie elewacji.

– W przyszłości planujemy gruntowny remont wewnątrz świątyni – tłumaczyła gospodyni gminy, podkreślając, że starostwo zawsze wychodzi naprzeciw potrzebom parafii.

Wspólne dzieła, wspólna radość

– Świętując jubileusz, patrzymy w przyszłość, by budować wspólnotę serc. Jubileusz – to znak współpracy naszej parafii, gminy, starostwa, szkół i przedszkoli. To są nasze wspólne sprawy, wspólne dzieła, wspólna radość. Jesteśmy wdzięczni Bogu Wszechmogącemu, ludziom, którzy nas poprzedzili, i tym, którzy nie ustają w trosce o tę świątynię: budowniczym, dobroczyńcom, wiernym i sympatykom naszej parafii. Mimo upływu lat, czas troski o duchową i materialną świątynię nie mija. Najważniejsze jeszcze przed nami. Wciąż musimy się starać, aby nasza parafia była miejscem, w którym każdy będzie mógł doświadczyć żywej wiary – przemawiał na początku Mszy św. proboszcz ks. Jonas Varaneckas, witając wszystkich przybyłych na uroczystość i składając życzenia parafianom z okazji 120-lecia konsekracji kościoła.

Wierni, włączając się w liturgię, upiększyli ją pięknym śpiewem – chór „Stare Troki” (kier. Lilia Kieras) każdą niedzielę śpiewa w kościele. Czytali Słowo Boże, w modlitwie wiernych polecali Bogu dusze tych, którzy budowali świątynię i prosili, aby nowe pokolenia parafian siłę czerpały z Chrystusa. W procesji z darami złożyli m.in. nowy mszał, który ofiarowali parafianie uczestniczący w pielgrzymce do Gietrzwałdu.

Ks. Robert, odwołując się do niedzielnej Ewangelii, podkreślił znaczenie oddanej wspólnoty, której członkowie dostrzegają potrzeby swoich bliźnich i zawsze potrafią przyjść im z pomocą.

– W dzisiejszym fragmencie Ewangelii Chrystus wzywa nas do tego, byśmy wzruszyli nasze serca i byli otwarci na innego człowieka. Wszak w życiu najważniejsza jest miłość bliźniego – mówił ks. Robert, który na zakończenie nabożeństwa przewodniczył także procesji eucharystycznej.

Na świecką nutę

Starotroczanie zadbali także o świecką część święta. Po Mszy św. wszyscy udali się na plac nieopodal kościoła, gdzie odbył się koncert. Wśród gości znaleźli się m.in. posłowie na Sejm RL – Jarosław Narkiewicz z ramienia Akcji Wyborczej Polaków na Litwie-Związku Chrześcijańskich Rodzin oraz Juozas Baublys z Ruchu Liberalnego Litwy.

Na scenie zaprezentowały się lokalne i przyjezdne zespoły: dzieci z grupy przedszkolnej z miejscowej Szkoły Podstawowej im. Andrzeja Stelmachowskiego, „Stare Troki”, „Verknė” (kier. Vaidas Lengvinas) z Wysokiego Dworu, „Dusmena” z miejscowości Dusmenys (kier. Elena Bubelevičienė), „Hanki” (kier. Renata Krasowska) z Połuknia.

Organizatorzy święta – Wspólnota Starych Trok, starostwo i Dom Kultury – przygotowali dla gości słodki poczęstunek benedyktyński i herbatkę zakonników. Póki dorośli bawili się na koncercie, najmłodsi skorzystali z przygotowanych dla nich stoisk – nadmuchane trampoliny, namiot plastyczny, zaś nieco starsi jeździli na elektrycznych pojazdach – segwayach.

Sentymentalne powroty

Miłym akcentem przedsięwzięcia była przygotowana specjalnie na tę okazję wystawa starych fotografii. Były archiwalne zdjęcia z budowy kościoła, pierwszokomunijne oraz upamiętniające śluby i pogrzeby, różne spotkania w gronie parafian. Osobny dział poświęcono kapłanom którzy nieśli służbę w Starych Trokach. Zdjęcia przykuwały uwagę uczestników święta, którzy wymieniali się zdawkowymi: „A pamiętasz…”, „O, to jest ten i ten…”.

– Niestety, nie mamy takiego pamiątkowego zdjęcia z I komunii św. Nasza mama pracowała jako nauczycielka, dlatego do sakramentu przygotowywałyśmy się po kryjomu. Nie poszłyśmy też ze wszystkimi dziećmi, z grupą, tylko osobno, w zwykły dzień. Nie było żadnej uroczystości kościelnej – dzieliły się wspomnieniami siostry Emilia Szpakowska i Krystyna Gołębiewska, z domu Godlijewskie. Obie panie cieszą się, że życie w parafii się odnawia, że jest wielu oddanych parafian, którzy troszczą się o swój lokalny kościół.

Z kolei Helena Davidavičienė z okazji odpustu parafialnego gościła swoją siostrę Olgę Wysocką. Siostry, z domu Lewaszewskie, pochodzą ze wsi Czarnobyle, która niegdyś należała do starotrockiej parafii. Dzisiaj pani Helena jest mieszkanką Starych Trok, zaś jej siostra pani Olga – Nowej Wilejki. – Lubię tutaj przyjeżdżać na odpusty, jakieś inne uroczystości. W tych okolicach minęło nasze dzieciństwo i młodość. Na katechezę przed I komunią św. szłyśmy po 7 kilometrów w jedną stronę. Tutaj też każda z nas miała swój ślub – wspominała Olga Wysocka.

– Mniej więcej w latach 70. zacząłem w procesji nosić krzyż. Pamiętam, że w czasach sowieckich, gdy wychodziliśmy ze świątyni, to pod płotem stała młodzież i rzucała różne repliki po rosyjsku. Nie zwracałem na to uwagi, a dzisiaj, z perspektywy czasu, widzę, że te ich uwagi i wyśmiewanie się z ludzi Kościoła, były takie nieistotne – dzielił się spostrzeżeniami dumny ze swego kościelnego obowiązku Zenon Kuzborski, mieszkaniec Starych Trok.

W niedzielę wieczorem starostroczanie powitali pątników 29. Pieszej Pielgrzymki Warmińskiej do Wilna. Wspólnie z pielgrzymami uczestniczyli w nabożeństwie adoracji Najświętszego Sakramentu. Na noc zaś mieszkańcy Starych Trok zaprosili pieszych gości do swoich domów. Wielu pątników od lat wędruje z warmińską pielgrzymką i nocuje u tych samych gospodarzy. Wśród pielgrzymów byli też m.in. olsztynianie, którzy przed miesiącem gościli starotroczan u siebie, podczas ich wyjazdu do Gietrzwałdu.

Teresa Worobiej
Fot. autorka

***

Z historii kościoła

Pierwszy kościół w Starych Trokach powstał w 1405 roku, wraz z założeniem w tym miejscu zakonu benedyktynów, których z Tyńca sprowadził do swego starego zamku książę Witold. Około roku 1410 powstała parafia. Do roku 1577 kościół już był odnowiony i wybudowany nowy klasztor. Drewniana świątynia niejednokrotnie uległa zniszczeniu przez pożar. W 1845 roku na rozkaz władzy carskiej zlikwidowano klasztor, a jego gmach i posiadłości ziemskie przypadły parafii. Pod koniec XIX wieku mury byłego klasztoru benedyktynów zostały „wchłonięte” w nowy gmach kościelny. Świątynię w stylu neogotyckim zaprojektował architekt Apolinary Mikulski. Budowa została zakończona w 1899 roku. Nowy kościół otrzymał wezwania: Zwiastowania Najświętszej Maryi Pannie i św. Benedykta. Po 6 latach zainstalowano organy, a w 1921 roku przeprowadzono gruntowny remont. Wnętrze kościoła zachowuje typową dla benedyktynów ikonografię. Na wyjątkową uwagę zasługują rzeźby św. Augustyna i św. Benedykta, boczne ołtarze są przeznaczone św. Benedyktowi i jego siostrze – św. Scholastyce. Jednym z cennych przykładów sztuki wizualnej w kościele jest obraz namalowany w XVIII wieku przez Szymona Czechowicza, który przedstawia św. Benedykta. W kościele znajdował się również XVII-wieczny obraz Najświętszej Maryi Panny z Dzieciątkiem. Obecnie jego kopia ufundowana przez rodzinę Skrynskasów znajduje się w klasztorze sióstr joanitek.

Tygodnik Wileńszczyzny