„W naszym przekonaniu najważniejszym zadaniem na dzisiaj jest stworzenie przestrzeni do dyskusji o Domach Polskich jako sieci ośrodków skupiających osoby polskiego pochodzenia, osoby identyfikujące się z Polską, dla których polskość jest nadrzędną wartością, a prowadzone działania odpowiadają na zmieniające się potrzeby Polaków i Polonii” – podkreśla Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”.

W ramach realizowanego projektu „Wspólnota Polska” zaproponowala wzmocnienie sieci współpracy i temu służyło bezpośrednie spotkanie prezesów, dyrektorów, wolontariuszy Domów Polskich z różnych krajów.

Spotkanie przedstawicieli Domów Polskich z 9 państw

Kluczowym elementem projektu było spotkanie pt. „Domy Polskie – centra polskości i życia polonijnego”, które odbyło się w dniach 19-22 września w Domu Polskim w Comblain-La-Tour w Belgii. W spotkaniu wzięli w udział przedstawiciele Domów Polski z dziewięciu państw: Czech, Belgii, Hiszpanii, Kazachstanu, Litwy, Mołdawii, Rumunii, Ukrainy i Węgier.

Był to czas i miejsce na wymianę doświadczeń i wypracowanie narzędzi współpracy, adekwatnych do profilu ośrodka i bieżących potrzeb. „Zależy nam na tym, aby środowiska skupione wokół Domów Polskich, tworzyły sieć i w jej ramach mogły rozwijać swoje działalności w najlepszy dla siebie sposób i przy wsparciu grupy osób i ich doświadczeń pracy w obszarach o podobnym charakterze” – zaznacza „Wspólnota Polska”.

Rozwój Domów Polskich

Przewodniczący Zarządu Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Tomasz Różniak zwrócił uwagę, jak ważne dla założyciela Stowarzyszenia profesora Andrzeja Stelmachowskiego było to, ażeby budować miejsca spotkań Polaków. „Gdy przypomnimy sobie pierwszą dekadę, czy nawet dwie po 90. roku, to jaki był wkładany ogromny wysiłek na rzecz budowy tego typu instytucji. (…) Dzisiaj musimy się zastanowić, w jaki sposób te instytucje można wykorzystać i w jaki sposób powinny być finansowane” – powiedział Różniak.

Przewodniczący podkreślił wielkie zaangażowanie wszystkich działaczy Domów Polskich na rzecz rozwoju placówek. „Jest wielkim waszym sukcesem, że te miejsca powstają, to jest osobiste poświęcenie, że te miejsca udaje się wam rozwijać. (…) W tej pracy, o której mówimy, nigdy nie możemy zapominać, wewnątrz naszych organizacji, o osobach, które są pełne poświęcenia. Musimy o nich pamiętać i wykorzystywać każdą okazje do tego, aby oddać im szacunek” – mówił.

Złote odznaczenie dla dyrektor Domu Polskiego w Barze 

Rada Krajowa Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” podjęła decyzję o nadaniu złotego oznaczenia Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” Małgorzacie Miedwiediewa, dyrektor Domu Polskiego w Barze w latach 2016-2024. Anita Staszkiewicz, zastępca dyrektora Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” podkreśliła, że Małgorzata Miedwiediewa „trwale wpisała się w historię Baru, historię Podola i bez wątpienia historię Ukrainy”. „Dom Polski w Barze jest sercem polskości na Podolu, wspaniałym, prężnie działającym ośrodkiem polskiej kultury, edukacji i jest bez wątpienia dumą” – podsumowała.

Scalanie polskiej społeczności

W ramach spotkania odbyły się dwie debaty – o tym, jak rozwijać ośrodki życia polonijnego skupione wokół Domów Polskich, możliwości współpracy i zwiększania atrakcyjności działań na rzecz Polaków i Polonii oraz o wolontariacie – kto dzisiaj jest wolontariuszem w środowiskach polonijnych, jak zarządzać wolontariuszami i budować system wolontariatu na rzecz środowisk polonijnych i angażując środowiska polonijne.

Odbyła się także prezentacja wybranych doświadczeń w budowaniu i zarządzaniu wolontariatem oraz rozmowa dot. współpracy z przedsiębiorcami: Przedsiębiorczość Polonii - specyfika Belgii, jako destynacji biznesowej. Wyzwania dla Polonii.

„Te nasze domy pełnią tę samą funkcję jak inne domy, wszędzie tam gdzie polska społeczność – scalanie polskiej społeczności. Na Zaolziu jesteśmy w tej dobrej sytuacji, ze mamy szkolnictwo polskie, z polskim językiem wykładowym, które jest w systemie szkolnictwa czeskiego (…) te szkoły też pełnią taką funkcję scalającą” – podkreśla Helena Legowicz, prezes PZKO.

Alina Czirkowa z Centrum Kultury Polskiej i Dialogu Europejskiego w Stanisławowie mówiła: „Ważne jest dbanie o wizerunek, dobre imię państwa polskiego, czyli szeroko pojęta promocja kultury i języka polskiego – to jest taki główny cel. (…) Ważne jest dbanie o relacje między państwami, o patrzenie w przyszłość, zadbanie o prawdę historyczną w taki powiedzmy sposób łagodny. (..) Ważną rolą jest wspieranie seniorów, bo to oni przekazali nam miłość do tego, co polskie, ważne jest nie zapominać o nich i tworzyć dla nich przestrzeń dla spotkań, do możliwość bycia razem”.

Ostoja dla wszelkich aktywności Polonii i Polaków za granicą

Po trzech dniach przyszedł czas na podsumowanie spotkania przedstawicieli Domów Polskich.

„Czym są? Jaką pełnią rolę, jakie są perspektywy ich rozwoju, komu służą?... Miejsca bliskie sercu to chyba najlepsza sentencja stosunku emocjonalnego Polaków, ale nie tylko, bowiem okazuje się, że pełnią również rolę międzykulturowego emisariusza, promocji naszej tradycji wśród mieszkańców krajów ich lokalizacji, nie mających polskich korzeni” – podsumowała „Wspólnota Polska”.

Jak podkreśla, Domy Polskie są „ostoją dla wszelkich aktywności Polonii i Polaków za granicą i chociaż mają różny potencjał, dysponują różnymi możliwościami, są niezbędne dla naszych rodaków niezależnie od szerokości geograficznej”.

„Taki kawałek Polski daleko od ojczyzny. Jak ważny, uczą doświadczenia historyczne z czasów Wielkiej Emigracji, wojen światowych, politycznych ucieczek przed reżimem czy tułaczka za chlebem. Mijają wieki, zmieniają się uwarunkowania ale niezmiennym pozostaje potrzeba wspólnego miejsca, gdzie polskie sprawy są na pierwszym miejscu, gdzie słychać ojczysty język i oddycha się atmosferą polskiej kultury. Potrzebny jest Dom Polski” – podkreśla Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”.

Na podst. wspolnotapolska.org.pl