„(…) instytucje finansowe, notariusze i sądy będą mogły rozpocząć proces integracji z systemem i czas na wdrożenie nowego rozwiązania mają do 1 czerwca 2024 r. Wtedy to ustawa będzie obowiązywała w pełni, tzn. obywatele, którzy będą mieli zastrzeżony PESEL, a padną ofiarą oszustów i na skradzione im dane np. ktoś wyłudzi kredyt, nie będą musieli takiego kredytu spłacać” – wyjaśniał podczas konferencji minister cyfryzacji Janusz Cieszyński.

Od 1 czerwca 2024 r. wszystkie instytucje finansowe będą miały obowiązek sprawdzania tego rejestru przed udzieleniem pożyczki czy podpisaniem aktu notarialnego sprzedaży np. nieruchomości. „Nie możemy dłużej pozwalać na to, by ofiary oszustw ponosiły kolejne konsekwencje, tzn. musiały spłacać pożyczki zaciągnięte przez złodziei”– tłumaczył szef resortu.

Obecnie to ofiara przestępstwa kradzieży tożsamości musi udowodnić, że to nie ona zaciągnęła zobowiązanie prawne lub finansowe. Nowe przepisy zdejmą ten obowiązek z pokrzywdzonych. W przypadku zaciągnięcia zobowiązania w trakcie obowiązywania zastrzeżenia PESEL, instytucja finansowa nie będzie miała możliwości domagania się zaspokojenia roszczeń, np. spłaty długu.

„Zachęcam do tego, żeby wpisać swój PESEL do rejestru już teraz – takie zastrzeżenie można cofnąć w każdej chwili. (…) Przypominam również, że skutki prawne ustawy będą dotyczyły zdarzeń, które wystąpią po 1 czerwca 2024 r., więc obecnie mówimy o pierwszym etapie wdrażania nowych przepisów” – dodał minister.

Dane będą gromadzone w nowo utworzonym systemie, a zastrzeżenie i rezygnacja z niego będą odbywały się w czasie rzeczywistym. Numer PESEL można zastrzec online na stronie mobywatel.gov.pl lub w urzędzie gminy, banku krajowym, spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub na poczcie.

Do weryfikacji zastrzeżenia będą zobowiązane banki / spółdzielcze kasy oszczędności, firmy pożyczkowe, firmy telekomunikacyjne, notariusze, sądy.

Przykładowe czynności wymagające weryfikacji zastrzeżenia: pożyczki, rachunek bankowy (konto), kredyt / pożyczka, karta kredytowa, leasing konsumencki, wydanie duplikatu karty SIM, sprzedaż nieruchomości.

gov.pl