– Nad Niemnem z powagą opowiada o tradycji i historii. To lektura, na której wychowały się pokolenia Polaków. Wiemy, że jest Państwu bliska i chętnie do niej wracacie – mówiła Pierwsza Dama, inaugurując wydarzenie.

– Chociaż w całej powieści ani razu nie pada słowo Polska, to przecież właśnie Polska jest tutaj wciąż obecna i najważniejsza. Eliza Orzeszkowa stworzyła barwny opis Kresów Rzeczypospolitej, dokumentując polskie miejsca i polski czas, dlatego można powiedzieć, że Nad Niemnem to na wskroś patriotyczna powieść – mówiła Agata Kornhauser–Duda.

Prezydent podkreślał z kolei, że jest „to powieść o nas, o Polakach”. – Stąd właśnie jej piękno, stąd ciekawość, z którą mogę podejść do niej kolejne pokolenia – dodał.

– Wielokrotnie podkreślamy, że historia ma swoje cykle – także nasza historia, także polska historia. Powieść ukazująca rozterki ówczesnych ludzi – z jednej strony bohaterów powstania styczniowego bardzo często złamanych klęskę, które ono poniosło, z drugiej strony tych, którzy wątpią w sens jakiejkolwiek walki narodowowyzwoleńczej, którzy nie pamiętają w ogóle o tym czynie patriotycznym, jakim było powstanie, a z drugiej strony cały czas drzemiącej tradycji i sile tych niższych warstw społecznych, które ukazane są tutaj jako te, które mają głębie ducha – Bohatyrowicze i w nich drzemiąca wola odzyskania wolności, niepodległej, suwerennej ojczyzny – mówił Andrzej Duda.

Na zakończenie wspólnego czytania w Ogrodzie Saskim Prezydent z Małżonką zapowiedzieli lekturę kolejnej, 13 odsłony akcji. Będzie nią Kordian Juliusza Słowackiego. – To jeden z najbardziej znanych w historii naszej literatury dramat, również związany z trudnym dla Polaków czasem. Będziemy więc przeżywać te emocje, które targały polską duszą i debaty międzypokoleniowe, jakie toczyły się po powstaniu listopadowym – powiedział Prezydent.

Wspólne czytanie i wydarzenia towarzyszące tegorocznej edycji będą organizowane jeszcze w najbliższych tygodniach w Polsce i na świecie. Łącznie zarejestrowano ponad 6 tys. wydarzeń. Najwięcej zgłoszeń – podobnie jak w ubiegłych latach – wpłynęło do Kancelarii Prezydenta RP z Ukrainy.

***

Nad Niemnem to najbardziej znana powieść Elizy Orzeszkowej. Powstawała w latach 1886–1887, a w formie książka ukazała się w 1888 roku. Ze względu na barwne opisy, wyrazistych bohaterów i odwołania historyczne dzieło porównywano do Mickiewiczowskiego Pana Tadeusza. Żadna inna książka pisarki nie została tak entuzjastycznie przyjęta przez recenzentów. Chwalono m.in. sprawne połączenie dydaktyzmu z walorami artystycznymi i przemyślaną kompozycję całości. Nad Niemnem cieszyło się popularnością i uznaniem kolejnych pokoleń czytelników. W Drugiej Rzeczypospolitej powieścią zainteresowało się kino. Ekranizację książki ukończono w 1939 roku, ale obraz zaginął w czasie II wojny światowej. Kolejny film nakręcono w połowie lat 80. XX wieku. Nad Niemnem to jeden najważniejszych utworów literatury polskiej podejmujący tematykę Powstania Styczniowego, którego 160–lecie obchodzone jest w 2023 roku.

prezydent.pl