W Zjeździe, niezależnie od zmieniających się gości, ekspertów i panelistów wzięło udział 330 delegatów z zagranicy, reprezentujących 46 krajów.

Najliczniej reprezentowana była Polonia ze Stanów Zjednoczonych (36), Niemiec (35), Wielkiej Brytanii (33) oraz Polacy z Litwy (31).

Warto wspomnieć także o nielicznych, jednoosobowych i szczególnie ciepło witanych delegacjach z krajów niekiedy odległych i niezbyt często reprezentowanych na polonijnych spotkaniach: Armenia, Chile, Estonia, Finlandia, Kuba, Kenia, Peru, Serbia, Senegal, Słowacja, Uzbekistan.

Organizatorzy uzyskali Zgodę Marszałek Sejmu Elżbiety Witek na wykorzystanie budynków parlamentu na potrzeby Zjazdu. Fakt ten, a w szczególności realizacja uroczystości inauguracji w Sali Obrad Plenarnych Sejmu RP dowodzi siły więzów łączących Polonię z ojczyzną, a także troski, jaką władze Rzeczypospolitej otaczają całą narodową wspólnotę, także tę jej część, której przypadło wieść życie poza granicami ojczyzny. Przekonanie to umacniają kolejne spotkania uczestników Zjazdu – przede wszystkim spotkanie z Parą Prezydencką,a także wizyta w Kancelarii Prezesa rady Ministrów.

VI Światowy Zjazd Polonii i Polaków z Zagranicy obradował w cieniu toczącej się na Ukrainie wojny, zatem w odróżnieniu od poprzednich zjazdów pojawił się w obradach i rozmowach delegatów nowy wątek – sytuacja międzynarodowa, położenie Polski a także jej rozwój i bezpieczeństwo.

Merytoryczne obrady toczyły się w czterech blokach tematycznych: Organizacje polskie za granicą, Kultura, oświata, duszpasterstwo – gwarantem polskiej tożsamości, Młodzież polonijna – zaangażowanie i patriotyzm, Sport, turystyka, przedsiębiorczość.

I BLOK TEMATYCZNY: ORGANIZACJE POLSKIE ZA GRANICĄ

Sukcesy i wyzwania polskich mniejszości narodowych

Przedstawiciele organizacji polskich z Czech, Rumunii przedstawili sytuacje prawną mniejszości, systemy wyborów do samorządów
Krytyka władz na Litwie zmierzających do likwidacji polskiego szkolnictwa.

Samorządność Polonii – status i sytuacja struktur polonijnych

Problem braku dostępu młodych do zarządzania organizacjami
Problem zabezpieczania dziedzictwa materialnego i kulturowego Polonii przed utratą (zbiory, archiwalia, nieruchomości itd.)
Zamieranie działalności organizacji po epidemii

Znaczenie wspólnoty mediów polonijnych

Uczestnicy panelu omówili najważniejsze kwestie dotyczące mediów polonijnych i stwierdzili potrzebę rozwiązań w następujących dziedzinach:

- Media są spoiwem dla społeczności polskich poza granicami Kraju. Należy podkreślić znaczenie wspólnoty medialnej w ramach konsolidacji wszystkich mediów polonijnych na świecie.

- Wyrażono konieczność organizowania zjazdów, warsztatów i szkoleń w celu wymiany doświadczeń i podnoszenia kwalifikacji zawodowych redakcji mediów polonijnych.

- Działalność mediów polonijnych stanowi kronikę aktywności dla przyszłych pokoleń co oznacza konieczność archiwizacji i digitalizacji materiałów wydanych przez media polonijne.

- Istnieje potrzeba aktywizacji i szkoleń dla kolejnych pokoleń młodych dziennikarzy.

- Należy znaleźć wspólną płaszczyznę współpracy w celu zniwelowania podziału mediów na wschód i zachód.

- Wsparcie finansowe ze strony rządu polskiego jest niezbędne w celu utrzymania i rozwoju wysokiego poziomu działalności mediów polonijnych.

II BLOK TEMATYCZNY: KULTURA, OŚWIATA, DUSZPASTERSTWO – GWARANTEM POLSKIEJ TOŻSAMOŚCI

Polonijna kultura - fundament ducha i tożsamości narodowej

- Wniosek o wypracowanie nowoczesnych form promocji i przekazywania polskiej kultury – dotychczasowe formysa przestarzałe i nie trafiają do młodzieży
- Postulat zwiększenie dotacji na kulturę
- Przywrócenie finansowania przedsięwzięc kulturalnych na Ukrainie

Rola oświaty polskiej w ruchu polonijnym

- Racjonalizacja terminów przyznawania i przekazywania dotacji
- Postulat zróżnicowania formularzy wniosków dotacyjnych z uwzględnieniem warunków funkcjonowania oświaty polskiej w poszczególnych krajach.
- Zwiększenie dotacji na letni wypoczynek z uwzględnieniem zajęć z języka i historii Polski

Misja duszpasterstwa w umacnianiu wspólnoty polonijnej

- Omówiono działalność duszpasterska w Kazachstanie, Wielkiej Brytanii Brazylii.
- Zwrócono uwagę na szczególnie istotna rolę wiary w podtrzymywaniu tożsamości Polaków na Wschodzie – kwestia języka w kościele i związane z tym napięcia.

III BLOK TEMATYCZNY: MŁODZIEŻ POLONIJNA – ZAANGAŻOWANIE I PATRIOTYZM

Tożsamość narodowa młodzieży polonijnej - tradycyjnie i nowocześnie

- W trakcie dyskusji zwrócono uwagę na konieczność zwiększenia środków na pobyty jezykowe, ze szczególnym uwzględnieniem osób nie mówiących w języku polskim
- Wnioskowano o zorganizowanie tygodniowych intensywnych kursów wiedzy i umiejętności dyplomatycznych dla młodzieży polonijnej (może staże w MSZ organizowane przez SWP-? AG)
- Postulat poważnego dofinansowywania przedszkoli

Rola młodzieży polonijnej w promowaniu polskości i więzi z ojczyzną

- Organizowanie wymian międzynarodowych
- Promocja roli Polaków w historii lokalnej
- Aktywizacja młodzieży
- Szkoły liderów
- Kluby polonijne na wyzszych uczelniach
- Rada młodych dyrektorów
- Budowanie swiadomości rodziców – kształtowanie tożsamości i aktywności dzieci
- Budowanie lobby politycznego
- Budowanie sieci wspierających

IV BLOK TEMATYCZNY: SPORT, TURYSTYKA, PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ

Z polonijną turystyką bliżej Polski

- Zwiekszenie oferty dotyczącej zwiedzania i poznawania Polski – podczas pobytów biznesowych, leczniczych, sanatoryjnych – mniejsze i wieksze pakiety dostosowane do czasu i zainteresowań ewentualnych odbiorców.
- Objęcie oferta turystyczną zołnierzy amerykańskich stacjonujących w Polsce, a także ich rodzin.
- Ponieważ w budżecie centralnym brak środków na właściwe promowanie polski w mediach zagranicznych delegaci wnioskuja o właczenie w działalnośc promocyjną regionalnych ośrodków samorządowych, organizacji turystycznych
- Wnioskowano o organizowanie młodziezowych pobytów w Wilnie – ten przykłąd ma uczyć patriotyzmu i organizacji.
- Panel powinien być kontynuowany na platfornie internetowej i działać permanentnie
- Zwiększenie dotacji państwowej na polonijny sport i turystykę realizowane w różnorodnych formach
- Przy okazji zgłoszono postulat stworzenia dostępnego dla Polonii i Polaków z Zagranicy panelu internetowego, za pośrednictwem którego będzie można skądac wnioski i zażalenia do administracji państwowej o rządu.

Przyszłość sportu polonijnego

- Intensywniejsza promocja sportu wśród młodzieży polonijnej
- Zbyt późno przyznawane są dotacje na imprezy sportowe
- Postulat szerszego angażowania w sport polonijny przedsiębiorców

WNIOSKI
- Zwiększenie środków finansowych – bezpośrednie podmiotowe finansowanie przez budżet klubów sportowych z ominięciem fundacji i stowarzyszeń
- Wniosek o wydawanie młodzieży zaświadczeń o udziale w zawodach sportowych (na potrzeby CV).

Projekt finansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023

wspolnotapolska.org.pl