Budowę muzeum zapowiedział wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podczas konferencji prasowej w Działdowie.
Wicepremier złożył kwiaty pod pomnikiem wzniesionym w hołdzie polskim patriotom - ofiarom niemieckiego obozu KL Soldau. W obozie tym, według różnych szacunków, zginęło od 15 do 30 tys. osób.
– Bez pamięci nie możemy istnieć jako naród, nie możemy rozmawiać z młodym pokoleniem o naszej historii, a także o przyszłości, która musi być budowana na fundamencie wartości, które pochodzą z przeszłości – podkreślił prof. Piotr Gliński.
– Obóz koncentracyjny w Działdowie był zapomniany. Byłem tu 3 lata temu i wtedy to miejsce było w tragicznym stanie. Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do zachowania i przywracania pamięci o tym miejscu, zwłaszcza społecznikom ze Stowarzyszenia „Pamięć i Tożsamość” – przypomniał minister kultury.
KL Soldau - niemiecki obóz koncentracyjny w Działdowie
Funkcjonujący w latach 1939–1945 lager Soldau był ważnym ogniwem w niemieckim systemie terroru na ziemiach Polski północnej. Dokonywane przez okupanta formalne zmiany nazwy i przeznaczania obozu (obóz przejściowy, obóz jeniecki, obóz pracy wychowawczej) nie przesłoniły podstawowego zadania, jakim była planowa eksterminacja polskiej elity narodowej, w tym szczególnie duchowieństwa.
Kompleks obozowy zlokalizowano w koszarach III Batalionu 32. Pułku Piechoty Wojska Polskiego, budynki usytuowane były w odległości 500 m od centrum miasta i zaledwie ok. 50 m od dworca kolejowego. Pierwszymi osadzonymi tu byli żołnierze, którzy dostali się do niewoli w czasie bitwy pod Mławą. Według różnych szacunków w obozie podczas wojny zginęło z powodu chorób, rozstrzelań i wyniszczających warunków nawet do 30 tysięcy osób. Ta cześć historii obozu zakończyła się wraz z zajęciem Działdowa przez Armię Czerwoną – wówczas w miejscu obozu niemieckiego, przez kilka miesięcy funkcjonował obóz NKWD.
Przez lata historia tych tragedii nie było powszechnie znana, a budynek, gdzie ginęli więźniowie z roku na rok popadał w coraz większa ruinę. Obecnie ze środków budżetu państwa w wysokości 17,5 mln zł prowadzone są prace ratujące budynki na terenie byłego obozu koncentracyjnego.
Inf. MKiDN