Sytuacja w okupowanej Polsce była dramatyczna. Na oczach całego społeczeństwa rozgrywała się tragedia ludności żydowskiej. Powstanie Rady Pomocy Żydom „Żegota” miało być jasną deklaracją, że polskie państwo działające w konspiracji ma zamiar tej ludności pomagać i to – jak wskazał dyrektor Archiwum Akt Nowych, Mariusz Olczak – nie tylko poprzez dostarczanie broni, żywności czy organizowanie lokali mieszkalnych.

– Formą pomocy było także zdobywanie informacji na temat tego, co dzieje się w okupowanej Polsce – nie tylko w walczącym getcie – w którym kierunku zmierza polityka okupanta. Dzięki Armii Krajowej informacje były potem przesyłane do Londynu – powiedział Mariusz Olczak.

We wtorek, w przeddzień 80. rocznicy wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim, zachowane dokumenty zostały zaprezentowane w siedzibie Archiwum Akt Nowych w Warszawie.

– Są to dokumenty podstawowe, oryginalne, bardzo rzadkie i pokazujące duży wysiłek organizacyjny nie tylko Armii Krajowej, ale także innych struktur Polskiego Państwa Podziemnego – wskazał dyrektor Archiwum Akt Nowych.

Dokumenty zostały nie tylko zakonserwowane przez profesjonalnych konserwatorów, ale również – dzięki współpracy z Polską Fundacją Narodową – przetłumaczone na język angielski.

– Dokonaliśmy translacji dokumentów źródłowych, które następnie zostały dystrybułowane do ok. 22 tys. instytucji, bibliotek, ale także i kluczowych historyków na terenie Europy Zachodniej, Izraela i USA. Chodziło nam o to, żeby dokumenty stanowiły źródła cennych badań i analiz – podkreślił Marcin Zarzecki, prezes Polskiej Fundacji Narodowej.

Na frontowym ogrodzeniu Archiwum Akt Nowych otwarta została także plenerowa wystawa na temat „Żegoty”.

TV Trwam News