– Niestety historia się powtarza, dlatego że nie ma reakcji świata, że nie ma wystarczającej mocnej reakcji społeczności międzynarodowej, żeby przypominać te rzeczy, które się działy tutaj i mówić: nigdy więcej wojny – wskazywał minister Przemysław Czarnek.
– Nasz pobyt tutaj, w miejscu kaźni naszych żydowskich braci sprzed 81 lat, jest również naszym krzykiem pod adresem społeczności międzynarodowej. Zróbcie coś, co spowoduje zakończenie tego rodzaju bestialstwa, także dzisiaj i także w tej części świata i tej części Europy, bo zaledwie sto kilkadziesiąt kilometrów stąd – dodał minister.
Getto w Lublinie
Getto w Lublinie zostało utworzone przez niemiecką administrację okupowanej Polski w 1941 r. Jego likwidacja zapoczątkowała Akcję Reinhardt – zaplanowaną przez Niemców zagładę Żydów na terenie Generalnego Gubernatorstwa.
Pierwszy transport Żydów do obozu zagłady w Bełżcu liczył ok. 1,5 tys. osób i wyjechał w nocy z 16 na 17 marca 1942 r. Do połowy kwietnia 1942 r. Niemcy, w ramach Akcji „Reinhardt”, wywieźli do Bełżca ok. 28 tys. Żydów.
Sztab operacji znajdował się w Lublinie. Została ona zakończona masową egzekucją Żydów 3 i 4 listopada 1943 r. (akcja pod nazwą „Erntefest” tzn. „Dożynki”), kiedy w obozie na Majdanku hitlerowcy zastrzelili jednego dnia ponad 18 tys. Żydów, a kolejne 24 tys. zamordowano w innych obozach.
Przed wojną wśród ponad 110 tys. mieszkańców Lublina blisko 40 tys. stanowili Żydzi. W sumie tylko 230 lubelskich Żydów przeżyło okupację niemiecką.
MEiN