Wspólnie z Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku zdecydowaliśmy się na powołanie nowego oddziału Muzeum w Łodzi, w miejscu historycznym, gdzie nastąpiła tzw. „łódzka katastrofa”, czyli aresztowanie Józefa Piłsudskiego. (…) Zakupiliśmy łącznie 7 lokali, które są w tej chwili remontowane. Do końca 2023 r. będzie tu funkcjonowało muzeum – poinformował prof. Piotr Gliński.
Minister kultury i dziedzictwa narodowego podkreślił, że łódzka kamienica przy ul. Wschodniej 19 jest miejscem, w którym historia jest szczególnie widoczna.
Odwiedziłem tę kamienicę kilka tygodni temu. Pod tapetami znaleźliśmy gazety pisane cyrylicą z okresu zaborów, z czasów, w których mieszkał tam właśnie Józef Piłsudski – wskazał wicepremier.
Szef resortu kultury wyraził przekonanie, że Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku w odpowiedni sposób zaopiekuje się tym wyjątkowym miejscem. Przekazał również swoje podziękowanie Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, które od wielu lat czuwało nad zachowaniem pamięci o Józefie Piłsudskim.
To przykład dobrej współpracy instytucjonalnej. W Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi pielęgnowana jest również pamięć o innym ważnym historycznie miejscu – obozie dla dzieci przy ul. Przemysłowej, zorganizowanym przez nazistowskie Niemcy – zwrócił uwagę minister kultury i dziedzictwa narodowego.
Mieszkanie Józefa i Marii Piłsudskich przy ul. Wschodniej 19 w Łodzi
W kamienicy przy ul. Wschodniej 19, położonej w centrum Łodzi, Józef Piłsudski mieszkał w latach 1899-1900. To tu prowadził działalność konspiracyjną – w jego mieszkaniu mieściła się m.in. drukarnia pisma PPS „Robotnik”. W nocy z 21 na 22 lutego 1900 r. Marszałek został aresztowany i przewieziony do więzienia na ul. Długiej (dzisiaj ul. Gdańskiej).
W trakcie ostatnich kilku lat mieszkanie Józefa Piłsudskiego zostało podzielone na kilka mniejszych. Nowy współwłaściciel kamienicy, z uwagi na wartość historyczną budynku, zwrócił się do resortu kultury z propozycją odsprzedania lokali, stanowiących kiedyś mieszkanie Piłsudskiego. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, we współpracy z Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, aktywnie zaangażowało się w realizację utworzenia tam oddziału placówki, zwłaszcza, że przed wybuchem II wojny światowej w mieszkaniu funkcjonowało Muzeum Pamiątek po Pierwszym Marszałku i Wodzu Narodu Józefie Piłsudskim. Obecnie na budynku znajduje się pamiątkowa tablica z napisem: „Józef Piłsudski mieszkał w tym domu w 1899 r. Tu redagował i drukował organ PPS Robotnik”.
Oddział Muzeum Józefa Piłsudskiego w Łodzi
Siedziba łódzkiego oddziału Muzeum Józefa Piłsudskiego będzie się mieścić w siedmiu odkupionych mieszkaniach, znajdujących się w kamienicy przy ul. Wschodniej 19, z których sześć składa się na pierwotne mieszkanie Józefa Piłsudskiego, a jeden lokal na parterze umożliwi odtworzenie istniejącego w okresie międzywojennym odrębnego bezpośredniego wejścia z ulicy.
Po zakupie mieszkań pierwszym etapem utworzenia filii będzie remont, obejmujący przede wszystkim odtworzenie historycznych wnętrz mieszkania Józefa i Marii Piłsudskich z zachowaniem ocalałej substancji zabytkowej.
Przestrzeń wystawiennicza będzie poświęcona aktywności Piłsudskich w Łodzi, w tym procesowi redagowania i wydawania konspiracyjnego pisma PPS „Robotnik”. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku rozpoczęło już poszukiwania pierwszych eksponatów i fotografii, które mogą się znaleźć na wystawie. Otwarcie Oddziału Muzeum Józefa Piłsudskiego w Łodzi jest planowane pod koniec 2023 r.