Wiceminister Zwinogrodzka podkreśliła, że Polska popiera apel ukraińskiego ministra kultury Ołeksandra Tkaczenki oraz ludzi kultury Ukrainy, który wzywa do nałożenia na Rosję sankcji w dziedzinie kultury.
„W tym de facto totalitarnym państwie kultura pełni funkcję służebną i służy jako narzędzie propagandy politycznej. Sankcje powinny dotyczyć m.in. odwołania wszystkich projektów, w które zaangażowana jest Federacja Rosyjska oraz projektów finansowanych przez Rosję, odwołania udziału Federacji Rosyjskiej w międzynarodowych festiwalach, wystawach, forach i wydarzeniach artystycznych, a także uniemożliwienia prezentowania kultury rosyjskiej w mediach” – wskazała wiceminister Zwinogrodzka.
Zwróciła uwagę że od czasu rozpoczęcia konfliktu do Polski przybyło już ponad milion uchodźców, a łącznie z Ukrainy do Polski, Rumunii, Mołdawii i Węgier przedostało się ok. 2 mln uchodźców. Wskazała, że na skutek działań wojennych i ataków na ludność cywilną z każdym dniem rośnie liczba ofiar, a inwazja na Ukrainę to wojna przeciwko wszystkim demokratycznym państwom.
Uczestnicy spotkania podkreślili przywiązanie do wartości demokratycznych, w tym wolności twórczej, różnorodności kulturowej, wolności przekazywania i odbierania informacji, a także ochrony dziedzictwa kulturowego, które są uniwersalnymi wartościami ludzkości. Przywołano także znaczenie Konwencji o Ochronie dóbr kulturalnych podczas konfliktu zbrojnego przyjętej w 1954 roku pod auspicjami UNESCO.
Deklaracja europejskich ministrów kultury
Jednym z tematów nieformalnego spotkania ministrów kultury Unii Europejskiej, w którym uczestniczyła również wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej Vera Jourova oraz komisarz do spraw rynku wewnętrznego Thierry Breton, była agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę oraz wynikające z niej zagrożenia dla ukraińskiej kultury i dziedzictwa.
Uczestnicy podpisali Deklarację, w której wyrazili swoją solidarność z Ukrainą i jej obywatelami, ich walką o wolność, suwerenność i niepodległość. Zadeklarowali wsparcie dla ukraińskich twórców, artystów, dziennikarzy i ludzi kultury poprzez poszukiwanie możliwości współpracy oraz pomoc dla instytucji chcących ich gościć, a przez to dających im możliwość kontynuowania aktywności zawodowej, zapewniając wolność twórczą i wolność wypowiedzi.
Ponadto wyrazili wsparcie dla wszystkich mediów i dziennikarzy usiłujących relacjonować rosyjską agresję wojskową na Ukrainę w sposób bezstronny i niezależny, a także podkreślili konieczność zagwarantowania im fizycznego bezpieczeństwa.
Jednocześnie sformułowali obawy dotyczące zagrożenia dla ukraińskiego dziedzictwa kulturowego, deklarując chęć pomocy w zakresie jego ochrony i współpracy z odpowiednimi międzynarodowymi organizacjami i partnerami.
Sygnatariusze potwierdzili także możliwość wykorzystania wszelkich programów Unii Europejskiej z obszaru kultury, sektora audiowizualnego i mediów, w szczególności programu Kreatywna Europa, by nieść pomoc ukraińskim twórcom, artystom, dziennikarzom i ludziom kultury zagrożonym na skutek rosyjskiej agresji na Ukrainę.
Polskie instytucje kultury stale rozszerzają działania na rzecz Ukrainy
Instytucje kultury prowadzone i współprowadzone przez MKiDN nieustannie włączają się w pomoc uchodźcom. Informacje o zakresie tej pomocy są na bieżąco aktualizowane na stronie internetowej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Można tam znaleźć wiadomości na temat udzielanego wsparcia w obszarze materialnym, jak i w sferze kultury.
Narodowy Instytut Dziedzictwa wspólnie z Fundacją Dziedzictwa Kulturowego oraz we współpracy z miejskimi konserwatorami zabytków organizuje zbiórkę sprzętu na zabezpieczenie zabytków Ukrainy. Zbierane są m.in. gaśnice proszkowe i pianowe, koce gaśnicze, koce niepalne, tkaniny niepalne do zabezpieczenia elementów drewnianych oraz wełna mineralna. Muzeum Narodowe w Poznaniu koordynuje wysyłkę do Lwowa specjalistycznych materiałów do zabezpieczenia dzieł sztuki. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego współorganizuje transport zebranego sprzętu na Ukrainę.
Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych oraz Biblioteka Narodowa pozostają w bezpośrednim kontakcie z instytucjami ukraińskimi oraz organizacjami międzynarodowymi i koordynują działania pomocowe w swoich zakresach działalności. Narodowy Instytut Dziedzictwa Kulturowego za Granicą „Polonika” jest zaangażowany w zabezpieczanie zabytków w zachodniej części Ukrainy. Instytut Teatralny, Instytut Adama Mickiewicza i inne instytucje dzięki finansowaniu MKiDN rozszerzyły programy rezydencji artystycznych o ofertę dla twórców z Ukrainy.
Na podst. inf. Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego