Przed południem nastąpi złożenie kwiatów przez władze samorządowe Miasta Suwałki pod pomnikiem żołnierzy Polskiej Organizacji Wojskowej na cmentarzu parafialnym przy ulicy Bakałarzewskiej.

Władze samorządowe oraz zaproszone delegacje złożą też kwiaty pod pomnikiem Marszałka Józefa Piłsudskiego (plac Marszałka Józefa Piłsudskiego).

W południe na placu Marszałka Józefa Piłsudskiego przed Konkatedrą św. Aleksandra zostanie odprawiona polowa Msza Święta w intencji poległych, pomordowanych i zmarłych szwoleżerów 201./3. Pułku Szwoleżerów Mazowieckich oraz w intencji Polskiej Organizacji Wojskowej i wszystkich, którzy oddali życie za wolność Suwałk i Suwalszczyzny.

Z okazji 101. rocznicy wyzwolenia Suwałk odbędzie się też koncert w wykonaniu zespołów suwalskich seniorów na placu Marii Konopnickiej. Będzie też wspólne śpiewanie pieśni patriotycznych.

Suwalszczyzna najpóźniej znalazła się w granicach Rzeczpospolitej. Suwałki odzyskały niepodległość dopiero 24 sierpnia 1919 roku. Po I wojnie światowej region stał się areną konfliktu polsko-litewskiego. Wprawdzie już w listopadzie 1918 roku ukonstytuowała się, stanowiąca organ polskiego samorządu, Tymczasowa Rada Obywatelska Okręgu Suwalskiego, której celem było pokojowe przejęcie władzy, a w lutym 1919 roku odbyły się tutaj wybory do Sejmu Ustawodawczego, to wiosną 1919 roku stanowisko okupanta uległo radykalnej zmianie.

W maju 1919 roku, za zgodą Niemców, do miasta wkroczyły oddziały wojsk litewskich, a w ślad za nimi milicja i urzędnicy. W końcu lipca, na skutek decyzji jakie zapadły na forum międzynarodowym, Litwini opuścili jednak Suwałki. Konflikt mimo to nie wygasł, a jego kulminacją był wybuch 23 sierpnia 1919 roku powstania sejneńskiego i trwające kilka dni polsko-litewskie walki o Sejneńszczyznę. W tym czasie Suwałki były już wolne, ponieważ 24 sierpnia 1919 roku do miasta wkroczyły oddziały 41. Suwalskiego Pułku Piechoty. Niewiele ponad dwa tygodnie później, 12 i 13 września 1919 roku miasto podejmowało z wizytą Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego. Marszałek wygłosił przemówienie, w którym powiedział do mieszkańców Suwałk: „Dzisiaj ziemia wasza jest wolną”.

Raz jeszcze konflikt polsko-litewski rozgorzał latem 1920 roku. Zgodnie z umową litewsko-bolszewicką (podpisaną 12 lipca w Moskwie), 30 lipca do miasta ponownie wkroczyły wojska litewskie. Po zwycięstwie w Bitwie Warszawskiej i zmianie sytuacji militarnej na froncie polsko-bolszewickim, w końcu sierpnia, zmuszone zostały jednak do opuszczenia Suwałk.

Na podst. um.suwalki.pl