Celem pierwszego, zorganizowanego przez Kancelarię Prezydenta RP we współpracy z Narodowym Instytutem Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, ogólnopolskiego spotkania przedstawicieli siedmiu głównych nurtów poradnictwa: prawnego, obywatelskiego, psychologicznego, rodzinnego, konsumenckiego, zawodowego i prozdrowotnego, było stworzenie przestrzeni dla wymiany doświadczeń z aktywnym udziałem specjalistów reprezentujących różne zawody zaufania publicznego i profesje pomocowe oraz przedstawicieli wiodących instytucji i organizacji poradniczych.
Dyskusje zarówno podczas paneli, jak i kontynuowane w kuluarach, koncentrowały się na dwóch głównych zagadnieniach. Pierwsze z nich dotyczyło budowy systemu powszechnego dostępu obywateli do poradnictwa jako wsparcia usługowego „pierwszego kontaktu”. Drugim obszarem była kwestia zintegrowania poradnictwa z innymi usługami społecznymi, tak aby udzielana obywatelom pomoc miała możliwie kompleksowy charakter i prowadziła do faktycznego rozwiązywania różnych problemów życiowych.
Uczestnicy Kongresu zwracali uwagę na fragmentaryczność i równoległość różnych sektorów świadczących pomoc, które nie komunikują się ze sobą, w konsekwencji czego obywatel nie uzyskuje kompleksowej, optymalnej pomocy, która umożliwiłaby mu wyjście z trudnej życiowej sytuacji, w której się znalazł. Zwracano także uwagę na dostępność funkcjonujących rozwiązań, która często jest ograniczona tylko do osób w najtrudniejszej sytuacji materialnej, a pomija osoby będące w sytuacji kryzysowej, ale niespełniających ustanowionych kryteriów.
Pewne kroki w celu przełamania tej sytuacji zostały już poczynione, a jako przykład odwoływano się do nowelizacji ustawy o bezpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej zgłoszonej przez Prezydenta RP, a przyjętej przez Parlament w czerwcu 2018 roku. Przepisy nowelizacji, które weszły w życie 1 stycznia 2019 roku, uwzględniły oczekiwania organizacji trzeciego sektora, stwarzając warunki dla rozwoju nie tylko poradnictwa prawnego, lecz także poradnictwa obywatelskiego obejmującego pozaprawne aspekty problemów i spraw, z którymi obywatele zgłaszają się po pomoc, i wzajemnie pozycjonując obie usługi poradnicze.
Nowelizacja poszerzyła krąg osób mogących skorzystać z nieodpłatnego poradnictwa prawnego i obywatelskiego. Obecnie może z niej skorzystać każdy, kto złoży oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów pomocy odpłatne.
W trakcie trzech równoległych sesji panelowych dyskutowano o wadach i zaletach obecnie funkcjonującego systemu nieodpłatnego poradnictwa prawnego, problemach we współpracy między poszczególnymi instytucjami zajmującymi się poradnictwem, roli profilaktyki w poradnictwie, standaryzacji usług poradniczych.
Podczas paneli plenarnych głos zabrali przedstawiciele siedmiu różnych nurtów poradnictwa. Zwracali uwagę na problemy, z którymi zmagają się instytucje świadczące usługi poradnicze i na potrzebę stworzenia bazy usług poradniczych.
Prezydent, który wysłuchał panelu dotyczącego zidentyfikowanych problemów, na które natrafia proces integracji usług poradniczych, zwrócił uwagę w swoim wystąpieniu na rolę edukacji i informacji w systemie usług poradniczych. Powołując się na własne doświadczenia z okresu prowadzenia biura poselskiego Prezydent wskazał, że największym problemem jest to, że obywatele szukający pomocy zgłaszają się do organizacji zajmujących się poradnictwem zbyt późno.
– Państwo musi znaleźć pieniądze, by finansować poradnictwo świadczone przez organizacje pozarządowe – podkreślił Andrzej Duda. Dodał, że porada jest skierowana przede wszystkim do osoby zagubionej, najczęściej takiej, której nie stać na pomoc.
Wiceprezes Rady Ministrów, Przewodniczący Komitetu ds. Pożytku Publicznego Piotr Gliński, także akcentował, że system poradnictwa wymaga wsparcia i o taki program wsparcia będzie zabiegał.
Na istotną rolę samorządu terytorialnego w procesie integracji poradnictwa z innymi rodzajami usług społecznych oraz zwiększaniu dostępności do usług poradniczych zwracali uwagę uczestnicy panelu prowadzonego przez Sekretarza Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Andrzeja Derę.
Podsumowując Kongres Poradnictwa, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP Paweł Mucha zachęcił przedstawicieli różnych nurtów poradnictwa do szerszego współdziałania na rzecz zwiększenia dostępności do usług poradniczych.
________
W wydarzeniu z ramienia KPRP wzięli udział prezydenccy ministrowie: Halina Szymańska, Paweł Mucha, Andrzej Dera i Błażej Spychalski; doradcy: Zofia Romaszewska i Marek Rymsza oraz Dyrektor Generalna Grażyna Ignaczak-Bandych.
Na podst. www.prezydent.pl
