Przypadające 1 marca święto zostało ustanowione przez Sejm dla uczczenia pamięci żołnierzy powojennego podziemia niepodległościowego.
- Jego ideą jest odkłamywanie polskiej historii po 1944 roku, uświadamianie Polakom prawdy o roli, jaką niepokorni i niezłomni żołnierze odegrali w naszej powojennej historii. Szczególnie zależy nam na przyciągnięciu uwagi młodych; obserwujemy ogromne zainteresowanie młodzieży tą mniej znaną historią Polski - powiedziała Natalia Cichocka z poznańskiego oddziału IPN.
Uroczystości zainauguruje niedzielny koncert patriotyczny „Panny Wyklęte" w Teatrze Muzycznym w Poznaniu.
Inspirowany losem Żołnierzy Wyklętych projekt muzyczny "Panny Wyklęte" jest dziełem Dariusza Malejonka i zespołu Maleo Reggae Rockers. Do współpracy muzycy zaprosili m.in.: Halinę Mlynkovą, Kasię Kowalską, Natalię i Paulinę Przybysz oraz Anię Rusowicz. W listopadzie ub. roku projekt muzyczny autorstwa Dariusza Malejonka pt. „Panny Wyklęte" zainaugurował Dni Kultury Polskiej w Wilnie. W 2013 roku ukazała się płyta nosząca ten sam tytuł co projekt.
We czwartek, 27 lutego, w Pałacu Działyńskich zaplanowano promocję dwóch wydawnictw prezentujących sylwetki niezłomnych związanych z Wielkopolską.
Postać jednego z ostatnich przywódców Narodowych Sił Zbrojnych, kpt. Lecha Neymana przybliża publikacja „Historia człowieka myślącego. Lech Karol Neyman (1908-1948)" pióra Rafała Sierchuły. Podczas spotkania promowana będzie też książka „Druga wojna światowa. Wspomnienia spisane na podstawie codziennych notatek" Stanisława Wincentego Kasznicy.
Tekst poświęcony jest m.in. synowi rektora Uniwersytetu Poznańskiego, ppłk. Stanisławowi Józefowi Kasznicy, ostatniemu komendantowi Narodowych Sił Zbrojnych.
1 i 2 marca w poznańskim kinie Rialto odbędzie się retrospektywa dotychczasowych edycji Festiwalu Filmów Dokumentalnych „Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci 1944-89". Wydarzenie to jest jedynym w Polsce festiwalem filmów historycznych, przybliżającym rolę polskiego podziemia antykomunistycznego i opozycji demokratycznej lat 1944-89.
Jak podała Natalia Cichocka, zwieńczeniem retrospektywy będzie panel dyskusyjny pt. „Jak historię najnowszą przekładać na język filmu?". W spotkaniu wezmą udział dokumentaliści, których filmy prezentowane są w ramach kolejnych edycji festiwalu.
Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych został ustanowiony "w hołdzie żołnierzom wyklętym - bohaterom antykomunistycznego podziemia, którzy w obronie niepodległego bytu Państwa Polskiego, walcząc o prawo do samostanowienia i urzeczywistnienia dążeń demokratycznych społeczeństwa polskiego, z bronią w ręku, jak i w inny sposób przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconemu siłą reżimowi komunistycznemu".
Jego data upamiętnia rocznicę wykonania wyroku śmierci przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa na siedmiu członkach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia WiN.
1 marca 1951 r. w więzieniu przy ul. Rakowieckiej w Warszawie zastrzeleni zostali: ppłk Łukasz Ciepliński, mjr Adam Lazarowicz, por. Józef Rzepka, kpt. Franciszek Błażej, por. Józef Batory, Karol Chmiel i mjr Mieczysław Kawalec.
PAP, inf. wł.