Renowacja obiektów polskiego dziedzictwa kulturowego, znajdujących się poza granicami kraju, to jedno z podstawowych zadań Instytutu POLONIKA realizowanych w ramach Programu Strategicznego „Ochrona polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą”.
- Naszą intencją jest, aby prowadzone przez nas projekty rozpoczynały się od sporządzenia kompleksowej, profesjonalnej dokumentacji obejmującej, m.in.: badania konstrukcyjne, architektoniczne i konserwatorskie – mówi Piotr Ługowski, szef Programu Ochrona w Instytucie POLONIKA.
- Badania te będą podstawą do przywrócenia zabytkom ich właściwego stanu technicznego i estetycznego – podkreśla Ługowski.
W pierwszej połowie 2018 roku w ramach Programu Ochrona rozpoczęły się projekty konserwatorskie prowadzone m.in. na terenie Ukrainy i Francji. Obecnie większość prac toczy się we Lwowie. Jednym z ważniejszych, planowanych na kilka lat projektów, w które włączył się Instytut, jest renowacja sklepienia nawy głównej kościoła pojezuickiego we Lwowie, obecnie greckokatolickiej cerkwi garnizonowej pw. św. Piotra i Pawła. Renowacji zostaną poddane iluzjonistyczne freski autorstwa Franciszka i Sebastiana Ecksteinów. Prowadzone są również dalsze prace konserwatorskie malowideł ściennych Jana Henryka Rosena w prezbiterium lwowskiej katedry ormiańskiej pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny oraz odsłoniętych spod pobiały fresków w stylu art deco w korytarzu Szkoły Średniej nr 10 im. Św. Marii Magdaleny.
Dzięki porozumieniu z 2008 roku zawartemu przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP z miejskim konserwatorem zabytków we Lwowie, sukcesywnie trwają prace konserwatorskie kolejnych kamiennych nagrobków na Cmentarzu Łyczakowskim. Na przestrzeni ostatnich lat w ramach polsko-ukraińskiego programu poddano renowacji już ponad sto nagrobków, które są przykładem wspólnego dziedzictwa kulturowego Polski i Ukrainy. W tym roku Instytut aktywnie włącza się do tego projektu i przeprowadzi renowację czterech nagrobków: Józefa Torosiewicza, Stanisława Zborowskiego, Marcelego Ciemirskiego i Piotra Chmielowskiego.
Instytut POLONIKA zaangażował się również w prace konserwatorskie kamiennego fryzu na elewacji kolegiaty św. Wawrzyńca w Żółkwi, które są prowadzone we współpracy z Fundacją Dziedzictwa Kulturowego. Ozdobiony postaciami rycerzy i świętych fryz projektu hetmana Stanisława Żółkiewskiego nawiązuje do zwycięskiej bitwy pod Kłuszynem.
We współpracy z obchodzącym w 2018 roku 180-lecie swojego istnienia Towarzystwem Opieki nad Polskimi Pamiątkami i Grobami Historycznymi we Francji zostanie przeprowadzona konserwacja dwóch nagrobków na cmentarzu w Montmorency. Renowacji zostanie poddany nagrobek Bronisława Piłsudskiego, wybitnego etnografa, brata Marszałka Józefa Piłsudskiego oraz nagrobek rodziny Paderewskich, w którym są pochowani syn i żona Ignacego Paderewskiego – Alfred i Helena. Zakończenie prac przewidywane jest jesienią tego roku.
Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA został powołany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego 18 grudnia 2017 r. jako wyspecjalizowana państwowa instytucja kultury, której celem jest zachowanie materialnych śladów kultury polskiej za granicą oraz kształtowanie świadomości Polaków na temat ich dziedzictwa kulturowego. Do osiągania tych celów służy system zarządzania projektami poprzez trzy Programy Strategiczne – Ochrona, Badania oraz Popularyzacja polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą.
Na podst. mkidn.gov.pl