Potrzeby rynku pracy
Niepokojącym zjawiskiem w Polsce jest spadek liczby osób w wieku produkcyjnym. Rynek pracy opuszczają roczniki wyżu demograficznego lat 50-tych (niemal 800 tysięcy urodzeń rocznie), a wchodzą na niego roczniki niżu lat 90-tych (poniżej 400 tysięcy urodzeń rocznie).
W latach 2015-2020 ubędzie blisko 590 tysięcy osób w wieku produkcyjnym. W kolejnych latach ten proces jeszcze się nasili.Specjaliści rynku pracy wskazują, że w 2030 roku pracodawcy będą mieli problemy z obsadzeniem co piątego stanowiska pracy – z 20 milionów potrzebnych pracowników pracować będzie około 16 milionów osób. Brakować będzie nie tylko pracowników wysoko wykwalifikowanych, lecz również tych o kwalifikacjach podstawowych.
"W obliczu tych wzywań aktywizacja osób bezrobotnych i biernych zawodowo nie wystarczy. Nasza gospodarka już teraz potrzebuje pracowników spoza Polski, a w przyszłości będzie ich potrzebować coraz więcej" – mówi minister inwestycji i rozwoju Jerzy Kwieciński.
Praca dla cudzoziemca
Napływ cudzoziemców do Polski będzie miał coraz większe znaczenie. Na rynku pracy przebywa obecnie około 1 miliona pracowników ze wschodu, głównie z Ukrainy. Pod koniec 2017 roku ważnych było już ponad 325 tysięcy dokumentów potwierdzających legalny pobyt cudzoziemców w Polsce w oparciu na przykład o zezwolenie na pobyt czasowy. Te dane pokazują, że imigracja nie ma charakteru wyłącznie cyrkulacyjnego i sezonowego.
W 2017 r. wydano 235 tysięcy zezwoleń na pracę dla cudzoziemców oraz zarejestrowano 1,8 miliona oświadczeń pracodawców o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi, dzięki czemu możliwe jest wykonywanie pracy bez zezwolenia. Pracownicy z Ukrainy są obecnie zatrudnieni w co dziesiątej polskiej firmie (zatrudnia ich 39 procent dużych firm, 21 procent średnich i 6 procent małych). Najwięcej pracowników zza wschodniej granicy pracuje w produkcji oraz usługach.
Nowa polityka migracyjna
Wyzwania i potrzeby polskiej gospodarki znalazły odzwierciedlenie w przyjętym przez Radę Ministrów dokumencie „Priorytety społeczno-gospodarcze polityki migracyjnej”. Przewiduje on, że nowa polityka migracyjna Polski musi:
być dostosowana do priorytetów rynku pracy,
koncentrować się na uzupełnianiu zasobów pracy osobami spoza Polski w branżach/zawodach, w których występują luki kompetencyjne (z uwzględnieniem ochrony krajowego rynku pracy),
odpowiadać na potrzeby cudzoziemców i do obywateli polskich mieszkających za granicą, w tym repatriantów, tak by zachęcić ich do powrotu do kraju oraz zakładania lub przenoszenia tu działalności gospodarczej,
zapobiegać dalszej emigracji i zapewniać wzrost migracji powrotnych.
Dokument przyjęty przez rząd ma charakter kierunkowy. Szczegółowe rozwiązania zostaną wskazane w kompleksowym projekcie nowej polityki migracyjnej, który powstanie w połowie 2018 roku.
Najważniejsze kierunki planowanych działań
Powstaną narzędzia, które pomogą monitorować migracje i diagnozować potrzeby społeczno-gospodarcze Polski
Działania obejmą m.in. doskonalenie systemów monitorowania procesów migracyjnych, rozwój i integrację systemów monitorowania polskiego rynku pracy w kontekście potrzeb polskiej gospodarki oraz wypracowanie narzędzi analitycznych pozwalających m.in. na określanie popytu na pracę migrantów zarobkowych i oczekiwanego poziomu kwalifikacji migrantów.
Wypracowane zostaną narzędzia służące przyciąganiu pracowników i przedsiębiorców z zagranicy
Do najważniejszych przedsięwzięć należy m.in. wspieranie pracodawców poszukujących pracowników za granicą oraz cudzoziemców poszukujących informacji o pracy w Polsce, jak również stworzenie systemu zachęt do podejmowania pracy i osiedlania się w Polsce dla Polaków zamieszkałych za granicą oraz cudzoziemców o pożądanych kwalifikacjach.
Polskie uczelnie i jednostki naukowe otworzą się na obcokrajowców
Planowane jest m.in. wsparcie uczelni w rozbudowie oferty studiów dla studentów z zagranicy na kluczowych dla potrzeb polskiej gospodarki kierunkach. Istotny będzie także rozwój programów stypendialnych dla cudzoziemców, w tym osób polskiego pochodzenia.
Powstanie system rozwiązań, które ułatwią integrację cudzoziemców, w tym osób polskiego pochodzenia
W tym kontekście kluczowe jest m.in. nauczanie języka polskiego oraz stworzenie systemu punktów wsparcia dla cudzoziemców w tak zwanym systemie one stop shop (kompleksowa obsługa w jednym punkcie, bez odsyłania „od okienka do okienka”). Punkty te będą oferować kompleksową pomoc w różnych kwestiach między innymi pomoc w znalezieniu mieszkania, informacji o możliwości kształcenia dla dzieci, zapoznanie z procedurami i prawem polskim, uzyskiwanie niezbędnych pozwoleń.
Na podst. miir.gov.pl
